المیادین گزارش داد نشست سه جانبه نظامی ایران، عراق و سوریه روز دوشنبه در دمشق برگزار شد. این نشست حامل پیام واحدی بود که بر لزوم ادامه هماهنگی ها، اهداف مشترک سه جانبه و جایز نبودن حضور نیرو‌های خارجی در سوریه بدون رضایت دولت قانونی این کشور تأکید کرد.
دیدار سه جانبه دمشق همچنین حامل یک پیام راهبردی برای آمریکایی‌ها بود که عنوان اصلی آن "ثبات خط تهران-بغداد-دمشق" بود. پیامی که نشان می‌دهد برای نابودی باقی مانده گروه‌های تروریستی و پاکسازی مناطق تحت سیطره گروه‌های مسلح وابسته به ترکیه در شمال سوریه که آنکارا تلاش می‌کند از آن‌ها به عنوان برگ برنده سیاسی و نظامی در مذاکره با مسکو و محور سه جانبه ایران، عراق و سوریه استفاده کند، باید گام‌های بسیاری برداشته شود. البته معادله‌های خطرناکتری نیز در منطقه در جریان است که در طرح‌های واشنگتن برای منطقه شرق فرات جلوه می‌کند، حال آنکه جزئیات تصمیم آمریکا برای خروج از سوریه همچنان در ابهام است. با وجود همه این تحولات، آیا نشست سه جانبه دمشق بر محاسبات همه طرف‌های درگیر در عرصه تحولات سوریه سایه می‌اندازد و باعث بازنگری در این محاسبات می‌شود؟ نظر رژیم صهیونیستی که از پیروزی محور مقاومت در منطقه بیمناک است، درباره این نشست چیست؟
شبکه المیادین در گفتگو با عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه اینترنتی رأی الیوم که در لندن به روزرسانی می‌شود، به بررسی این پرسش‌ها و تحولات مربوط به نشست سه‌جانبه نظامی دمشق و پیامد‌های آن پرداخت.
عراق، عضو کلیدی محور مقاومت
عطوان در ابتدای سخنان خود گفت: به نظرم مهمترین نکته نشست سه جانبه دمشق این است که عراق اکنون به بخش اصلی محور مقاومت تبدیل شده است. عراق با حضور خود در این نشست تأکید کرد همراه محور مقاومت است و به حضور در آن ادامه می‌دهد و در نبرد پیش رو مشارکت خواهد کرد. منظور از نبرد پیش رو، نبرد برای آزادسازی شرق فرات و شمال شرق سوریه و از میان برداشتن نیرو‌های سوریه دموکراتیک با استفاده از راه حل نظامی است. معتقدم زمان دستیابی به توافقات و سازش به پایان رسیده است و دمشق وقت کافی را در اختیار نیرو‌های سوریه دموکراتیک قرار داد تا به آغوش دولت بازگردند، اما این نیرو‌ها وقت کشی کردند و دست به فریبکاری زدند و تصمیم گرفتند بار دیگر به آمریکا اعتماد کنند.
نزدیکی نبرد نهایی برای آزادسازی شرق فرات
وی افزود: نکته دیگر این است هنگامی که سپهبد عثمان الغانمی، رئیس ستاد مشترک ارتش عراق در این نشست گفت مرز‌های بین عراق و سوریه به زودی بازگشایی می‌شود و زائران دو طرف با هم رفت و آمد می‌کنند و کالا‌ها بین دو کشور رد و بدل می‌شود، یعنی امکان ندارد مرز‌های بین دو کشور با وجود حضور نیرو‌های سوریه دموکراتیک در شرق فرات بازگشایی شود و به نظرم یعنی نبرد نهایی برای آزادسازی منطقه شرق فرات بسیار نزدیک است. نبرد نهایی در راه است و روشن شدن تکلیف شرق فرات بر ادلب ضرورت بیشتری دارد.
ارتقای هماهنگی ایران، عراق و سوریه از مرحله سیاسی به مرحله نظامی
عطوان در ادامه گفت: سؤالی که اکنون مطرح است این است که تکلیف دو هزار نظامی آمریکایی که در شرق سوریه حضور دارند و به کرد‌ها مهمات و اسلحه و تجهیزات سنگین نظامی می‌دادند، چه خواهد شد؟ آیا آمریکا در مقابل هر گونه نبرد علیه متحدان کرد خود در شرق فرات سکوت می‌کند؟ با توجه به اخبار منتشر شده در خصوص نشست سه جانبه نظامی در دمشق، من استنباط می‌کنم سه نیروی منطقه‌ای بسیار قوی یعنی ایران، سوریه و عراق از مرحله هماهنگی سیاسی به مرحله هماهنگی نظامی در بالاترین سطح راهبردی رسیده اند.
او تصریح کرد: من فکر می‌کنم سفر ناگهانی بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به تهران و دیدار با مقامات ایران و به خصوص که این دیدار با دعوت ویژه سپاه پاسداران انجام گرفت و ژنرال قاسم سلیمانی تنها چهره‌ای بود که در همه دیدارها حضور داشت، به این معناست که اسد در مورد اقدام نظامی و اجرای عملی آن با سران بلندپایه ایران رایزنی و مشورت کرده است. اکنون رؤسای ستاد نیرو‌های مسلح ایران و عراق به دمشق آمده اند تا راهکار نظامی برای آزادسازی شرق فرات را مورد بحث و بررسی قرار دهند. از این رو گمان می‌کنم ما به لحظه آغاز نبرد نظامی در شرق فرات و بازیابی حاکمیت سیاسی دولت سوریه به این منطقه نزدیک شده ایم.
حمایت روسیه از محور ایران، عراق و سوریه
روزنامه نگار مشهور عرب در ادامه افزود: روسیه بی اطلاع از نشست سه جانبه در دمشق نیست، هر چند مسکو اکنون بیشتر به مسئله ادلب مشغول است و رجب طیب اردوغان را تحت فشار‌های بسیار شدیدی قرار داده تا به وعده‌های خود در زمینه نابودی گروه‌های تروریستی و به ویژه جبهه النصره یا هیئت تحریر الشام عمل کند. باید به یاد داشته باشیم ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پیشنهاد احیای توافقنامه ۱۹۹۸ آدانا را مطرح کرد تا ضامنی برای ترکیه و سوریه باشد و به نابودی نهایی همه گروه‌های افراطی که خطری برای امنیت ملی ترکیه هستند منجر شود. اما متأسفانه اردوغان پس از اینکه با احیای این توافقنامه موافقت کرد، از اجرای آن منصرف شد. به همین خاطر روسیه در مورد تحولات جاری در جبهه ادلب ناراضی و خشمگین است.
عطوان ضمن تاکید بر موافقت روسیه با نشست دمشق، گفت: اکنون که نیرو‌های سوریه دمکراتیک نمی‌خواهند از طریق راهکار‌های سیاسی به آشتی ملی دست یابند و به آغوش دولت سوریه بازگردند، باید از طریق نظامی از میان برداشته شوند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که نیرو‌های آمریکایی در سوریه تنها نیرو‌هایی نیستند که به دلیل حضور غیرقانونی در معرض تهدید قرار دارند، همچنین ۵۵۰۰ نیروی آمریکایی در پایگاه‌های عراق حضور دارند. در مرحله بعدی چه بسا نیرو‌های بسیج مردمی و گروه‌های وابسته به آن رسما به آمریکا هشدار دهند که باید از عراق خارج شوند، به ویژه که پارلمان عراق رسما از نیرو‌های آمریکایی خواست از این کشور خارج شوند.
به اعتقاد او، حاکمیت سوریه به منطقه شرق فرات و شمال شرق سوریه بازخواهد گشت و نبرد آزادسازی این مناطق، نبرد ماقبل آخر است و نبرد نهایی، نبرد ادلب خواهد بود. سردبیر رای الیوم در همین خصوص گفت: سوریه وارد مرحله بازسازی شده است که نیازمند نفت و گاز و زمین‌های حاصلخیز کشاورزی منطقه شرق فرات است و این مسئله، نزدیک بودن نبرد شرق فرات را هر چه بیشتر تأیید می‌کند. ممکن است ما هر لحظه با آغاز نبرد آزادسازی شرق فرات غافلگیر شویم و چه بسا فرماندهان نظامی در نشست سه جانبه دمشق نقشه راه این نبرد را ترسیم کرده‌اند.
آمریکا، طرف محاصره‌‌شده و شکست‌خورده در منطقه
عطوان سپس در پاسخ به این پرسش که آیا به نظر شما آمریکا اکنون نیروی محاصره شده در منطقه است یا نیروی مهاجم، گفت: بله آمریکا طرف محاصره شده و شکست خورده در منطقه است. متحدان آمریکا در منطقه شکست خوردند، آن‌ها در سوریه و عراق شکست خوردند و در یمن نیز شکست خواهند خورد. از این رو آمریکا عملا با بحران و تنگنای خطرناکی مواجه است. آمریکا به دلیل دخالت در منطقه هفت میلیارد دلار زیان دیده است. ترامپ اخیرا مانند گربه، دزدکی به پایگاه الانبار عراق رفت و برگشت. رهبران عراقی از این سفر اطلاعی نداشتند و پس از اینکه ترامپ از عراق خارج شد، باخبر شدند.
مثلث ایران، عراق و سوریه، نمود واقعی یک جبهه نظامی و سیاسی با اهمیت
وی تاکید کرد: معتقدم مثلث عراق، سوریه و ایران نمود واقعی یک جبهه نظامی و سیاسی بسیار با اهمیت در سطح منطقه است. من در خصوص پیامد‌های نشست دمشق دو موضوع را پیش بینی می‌کنم، نخست اینکه ترامپ هر چه سریعتر نیرو‌های نظامی آمریکا را از سوریه خارج کند تا از هرگونه تنش و برخورد نظامی با عراق، سوریه و ایران و گرفتار شدن در نبرد پیش رو جلوگیری کند. دوم، رجب طیب اردوغان در سیاست‌های خود در مورد سوریه تجدیدنظر کند و به هماهنگی با رهبری روسیه ادامه دهد و با احیای توافقنامه آدانا به عنوان بهترین راهکار برای حفظ امنیت ترکیه و سوریه و نابودی تروریسم موافقت کند. من پیش بینی می‌کنم این ائتلاف سه جانبه به حل امور در ادلب منجر می‌شود و از اردوغان انتظار می‌رود در مورد ادلب گام عملی بردارد و وعد‌هایی که به روسیه داده است را اجرا کند. ما در حال حاضر با متغیر‌های بسیاری مهمی در عرصه تحولات منطقه مواجه هستیم و برگزاری این نشست سه جانبه در برهه زمانی کنونی حائز اهمیت بسیار بالایی است. اکنون عراق و سوریه از جنگ خارج شده اند و ایران قویتر شده است و این محور سه جانبه، یک محور راهبردی در منطقه و تصمیم گیرنده اصلی در مورد امور آن به شما می‌رود.
وحشت رژیم صهیونیستی از نشست نظامی دمشق
عبدالباری عطوان در پایان درباره نقش و جایگاه رژیم صهیونیستی در تحولات منطقه و واکنش آن به نشست سه جانبه دمشق گفت: اسرائیل در تنگنا قرار گرفته است. نتانیاهو به مسکو سفر کرد و از پوتین امتیاز‌هایی خواست تا به جنگ خود علیه سوریه و حمله به اهداف ایران در این کشور ادامه دهد، ولی به هیچ تعهدی از جانب پوتین دست نیافت. باید یادآوری کنم به تازگی یک جوان فلسطینی با سلاح سرد به یک نظامی اسرائیلی حمله کرد، اسلحه اش را گرفت و او را کشت و نظامی دیگری را نیز از پا درآورد. سه روز پیش نیز دو موشک با دقت به تل آویو اصابت کرد و نتانیاهو مدعی شد ۱۰۰ حمله هوایی به مواضع مقاومت در غزه انجام داده است، ولی حتی یک فلسطینی شهید نشد و یک منزل نیز ویران نشد. همه این تحولات نشان دهنده وحشت و هراس اسرائیل است. تل‌آویو تلاش می‌کند با ایران و نفوذش در منطقه مبارزه کند، ولی هنگامی که این نشست و هماهنگی سه جانبه نظامی سوریه، ایران و عراق را مشاهده می‌کند، نگرانی و وحشتش دو چندان می‌شود.
