هر سال پس از جشنواره فیلم فجر، بحث اکران نوروز به مهم‌ترین اتفاق سینمایی کشور تبدیل می‌شود. اینکه در نهایت کدام فیلم‌ها به عنوان گزینه‌های نهایی اکران نوروزی سینما انتخاب می‌شوند؟ پرسش مهم مخاطبان سینما برای تماشای آثار و اهالی هنر هفتم برای انجام برنامه‌ریزی و تبلیغات برای جذب علاقه‌مندان به سینماست.
آنچه باعث شده تا این بازه زمانی برای اکران به این اندازه بااهمیت پیدا کند، گیشه پرقوت نوروزی سینما در سال‌های اخیر است که مهم‌ترین دلیل برای اشتیاق صاحبان فیلم‌ها برای نمایش آثارشان در این ایام هم به شمار می‌آید.
سردرگمی که از همان ابتدا دامن اکران نوروزی را گرفت
امسال اما داستان متفاوتی برای اکران نوروزی رقم خورد و فهرست آثار دستخوش تغییرات بسیاری شد، اتفاقی که ابتدا متقاضیان به آن دامن زدند. در واقع فیلم‌های متقاضی به منظور بازار گرمی و جذب مخاطب بدون آنکه اکرانشان در نوروز ۹۸ قطعی باشد اخباری را مبنی بر به نمایش درآمدن فیلم‌هایشان منتشر کرده و نام فیلم خود را به عنوان گزینه نهایی مطرح کردند. در حالیکه غلامرضا فرجی سخنگوی کارگروه اکران تاکید کرده بود که تنها برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره فیلم فجر که «متری شیش و نیم» به کارگردانی سعید روستایی بود گزینه قطعی اکران نوروز است.
با این حال هیچ گزینه اکرانی در نوروز ۹۸ تا مدت طولانی مطرح نشد و اعلام نامزدهای نوروزی آنچنان به طول انجامید که برخی از تهیه‌کنندگان از زمان کمی که برای آماده‌سازی فیلمشان برای اکران و تبلیغات داشتند گلایه‌مند شدند.
در چند هفته اخیر هم مسئله انتخاب فیلم‌های اکران نوروز یکی از مهم‌ترین چالش‌های شورای‌عالی اکران سینما بود که با گمانه‌زنی‌های بسیاری نیز همراه شده و تا حدودی حواشی را درباره برخی از فیلم‌ها به میان آورد. همچنین نظراتی مبنی بر حضور حتمی فیلم‌های حاضر در جشنواره سی و هفتم فیلم فجر در بین گزینه‌های اکران نوروزی باعث شده بود تا جلسات این شورا برای مدت طولانی بی‌نتیجه به پایان برسد و اعضای این شورا به جمع‌بندی نهایی برای فهرست اصلی نرسند.
در عین حال نظری مبنی بر کنار گذاشتن فیلم‌هایی که فرم سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر را پر نکرده بودند باعث شده بود تا برخی از فیلم‌هایی که نامزد اکران هم بودند از حق اکران در نوروز ۹۸ برخوردار نباشند و این مسئله موجب انتقاد برخی از سازندگان این فیلم‌ها نیز شده بود.
نکته‌ای که در جلسات شورای‌عالی و کارگروه اکران به شدت به چشم می‌آید حاکی از آن است که اکران نوروزی امسال با توجه به تغییر مدام و سلیقه‌ای ضوابط و همچنین اعلام نظر درباره ترکیب فیلم‌های متقاضی اکران نوروزی که به صورت لحظه‌ای فیلمی اضافه یا کم می‌شود، درگیر سرگیجه‌ای عجیب شده است که هم دامن مخاطبان را گرفته و هم سینماگران را سردرگم کرده است.
با تمام این اتفاقات، جلسه شورای‌عالی اکران به منظور اعلام نامزدهای نهایی اکران نوروز، عصر سه شنبه ۱۴ اسفند با حضور ابراهیم داروغه‌زاده، محمدرضا فرجی، منوچهر محمدی، سیدضیا هاشمی، محمد قاصداشرفی، مصطفی کیایی، محسن امیریوسفی و علی سرتیپی برگزار شد.
۱۲ گزینه نهایی ابتدایی همراه با سه فیلم پرماجرا
در این جلسه ۱۲ فیلم به عنوان نامزدهای نهایی اکران نوروز ۹۸ معرفی شدند که عبارتند بودند از «متری شیش و نیم» ساخته سعید روستایی، «غلامرضا تختی» به کارگردانی بهرام توکلی، «دیدن این فیلم جرم است» به کارگردانی رضا زهتابچیان، «زیر نظر» اثر مجید صالحی، «تگزاس ۲» به کارگردانی مسعود اطیابی، «زندانی‌ها» ساخته مسعود ده‌نمکی، «ایکس لارج» به کارگردانی محسن توکلی، «ژن خوک» ساخته سعید سهیلی، «چهار انگشت» اثر حامد محمدی، «تیغ و ترمه» به کارگردانی کیومرث پوراحمد، «درخونگاه» ساخته سیاوش اسعدی و «رحمان ۱۴۰۰» به کارگردانی منوچهر هادی.
نکته جالب توجه این فهرست، افزوده شدن دوباره فیلم‌های پرماجرای «چهارانگشت»، «ایکس لارج» و «تگزاس۲» به گزینه‌های اکران نوروز ۹۸ بود، درحالی‌که اعلام شده بود این سه فیلم به دلیل پر نکردن فرم جشنواره شانس اکران ندارند و می بایست از فهرست خارج شوند اما در آخرین جلسه گویا تصمیم دیگری اتخاذ شد.
علی سرتیپی سخنگوی شورای‌عالی اکران در توضیح این مسئله گفت: «بندی که روی آن تاکید شده بود که فیلم‌هایی که در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر نمایش داده شده یا ثبت نام کرده‌اند باید در اکران نوروزی باشند، برداشته شد و در نهایت این سه فیلم به گزینه‌های اکران اضافه شدند.»
سرتیپی درباره اولویت و شرایط اکران هفت فیلمی که در نوروز ۹۸ روی پرده می‌روند، توضیح داد: «هفت فیلم نهایی که پروانه نمایش دارند و با سرگروه‌هایی که عبارتند از سینماهای استقلال، آزادی، آستارا، فرهنگ، ایران، باغ کتاب و زندگی قرارداد بسته‌اند، در جلسه شورای صنفی اعلام شده و می‌توانند از ۲۲ اسفند اکران خود را آغاز کنند.»
صلاح دیدی که دو فیلم را به فهرست نهایی اضافه کرد
مدتی بعد اما سرتیپی از اضافه شدن دو فیلم «زهرمار» و «پیشونی سفید ۳» به گزینه‌های نهایی اکران نوروز ۹۸ به صلاح دید ابراهیم داروغه‌زاده رییس شورای‌عالی اکران سینما خبر داد. «پیشونی سفید ۳» به دلیل آنکه در ژانر کودک و نوجوان ساخته شده است و «زهرمار» بابت حضور در جشنواره سی و هفتم و اعلام آمادگی به فهرست اعلام شده اضافه شدند تا تعداد فیلم‌ها به ۱۴ فیلم افزایش پیدا کند. به نظر می‌آید سمت دیگر داروغه‌زاده به عنوان معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در انجام این تصمیم به او کمک کرده و اجازه داده است تا در نهایت یک فیلم مدنظرش که در جشنواره فیلم فجر نیز به نمایش درآمده به جمع نامزدهای نهایی اضافه کند.
این در حالیست که سرتیپی پیش از این درباره اینکه فیلم «زهرمار» به کارگردانی سیدجواد رضویان به چه علت از گزینه‌های اکران کنار گذاشته شد، گفته بود: «فیلم «زهرمار» در میان ۱۶ فیلمی نخست نامزد اکران نبود، بعدها که قرار شد فیلم‌های حاضر در جشنواره سی و هفتم فیلم فجر در اولویت اکران عید نوروز باشند، این فیلم به گزینه‌های احتمالی اضافه شد و پس از جلسه امروز و حذف بند مربوطه، «زهرمار» از گزینه‌های اکران نوروز ۹۸ کنار رفت.»
بلاتکلیفی که سابقه ندارد...
به نظر می‌رسد که وضعیت اکران فیلم‌های نوروز ۹۸، امسال در بلاتکلیفی بی‌سابقه‌ای قرار دارد و هنوز مشخص نیست که فیلم‌های اضافه شده بر چه اساسی انتخاب شده‌اند، همچنین نمی‌توان اطمینان داشت که آیا این تعداد نهایی خواهد بود یا امکان دارد که در روزهای آینده نیز فیلم دیگری به این فهرست اضافه یا کم شود. آنچه مشخص است، اصرار زیادی بر حضور فیلم‌های به نمایش درآمده در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در لیست نهایی نامزدهای اکران نوروز ۹۸ وجود دارد و این مسئله باعث شده تا اسامی گزینه‌های نهایی اکران دستخوش تغییرات بسیاری شود.
در واقع تغییر مداوم ضوابط به منظور آنکه رضایت همگان را فراهم کرده تا مخالفت و گلایه‌ای پیش نیاید باعث شده تا امسال شاهد یک بلاتکلیفی و سردرگمی عجیب در تعیین فیلم‌های نهایی اکران نوروزی باشیم. به نظر می آید برنامه و شرایط برای اکران نوروزی فیلم‌ها این روزها لحظه‌ای تغییر می‌کند و در هر ساعت باید منتظر بمانیم تا ببینیم چه تصمیمی گرفته شده و کدام فیلم‌ها بنا به صلاح دید حذف یا افزوده شدند.
