حکم دوشنبه گذشته دادگاه عالی چین برای «رابرت لوید شلنبرگ» تبعه کانادایی به جرم قاچاق ۲۲۲ کیلوگرم متامفتامین سبب شد جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، پکن را به اعمال «اختیاری» مجازات اعدام متهم کند.
ترودو در روز‌های اخیر از سران کشور‌های مختلف در جهان خواست نگرانی خود را راجع به حکم اعدام شلنبرگ و دو تبعه دیگر این کشور که ماه گذشته در چین بازداشت شده‌اند، ابراز کنند.
هووا چانینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در نشست روزانه خبری خود گفت: «به اصطلاح متحدان کانادا ممکن است به تعداد انگشتان دست باشند و نظر آن‌ها نمی‌تواند نماینده دیدگاه جامعه جهانی باشد». در ادامه، چانینگ با صدای بلند گفت: «به وضوح می‌توانم بگویم ما سر سوزنی ناراحت نیستیم». او همچنین اضافه کرد اکثر چینی‌ها از مجازات سنگین برای جرائم مواد مخدر حمایت می‌کنند.
کریستیا فریلند، وزیر امور خارجه کانادا، در واکنش به این اظهارنظرهای چانینگ گفت: ۲۸ کشور اتحادیه اروپا حمایت خود از اتاوا را اعلام کرده‌اند. او به خبرنگاران گفت: «بسیار خوشحالیم که این حمایت از سوی اتحادیه اروپا شامل حال ما شده است ...، مانند کانادا این اتحادیه نیز به حاکمیت قانون معتقد است».
روابط میان پکن و اتاوا پس از اقدام ماه گذشته کانادا در بازداشت «منگ وانگ ژو» مدیر مالی ارشد شرکت هوآوی چین به شدت دچار تنش شده است. چین در پی دستگیری منگ وانگ ژو، کانادا را محکوم و تهدید به اقدام تلافی جویانه کرد. چند روز پس از دستگیری منگ، دولت پکن به بهانه آنکه در حال تحقیق برای تهدید امنیت ملی چین است دو شهروند کانادایی (مایکل اسپاور، یک تاجر و مایکل کوریک، یک دیپلمات سابق و مشاور گروه بحران بین المللی) را بازداشت کرد.
