مرتضی بهروزیفر با تاکید بر اینکه توسعه صنعت پتروشیمی یکی از نقاط قوت صنعت نفت ایران طی ۴۰ سال بوده است، ادامه داد: هر چند این توسعه هم عقلایی نبوده است، زیرا اکثرا حلقههای بالادستی توسعه داده شده و از توسعه حلقههای پاییندستی که باعث اشتغالزایی و ارزش افزوده بیشتر میشود، غافل شدیم. در حال حاضر ما حتی واردکننده برخی از محصولات پتروشیمی هم هستیم.
بهروزیفر با اشاره به پراکندگی واحدهای پتروشیمی در کشور، گفت: تفکری وجود داشت مبنی بر اینکه اگر هر شهر یک واحد پتروشیمی داشته باشد، یعنی توسعه یافته است، در حالی که برخی از مواد تولیدی در این واحدها صادراتی هستند و باید واحد مذکور حتما در کنار دریا باشد. ازسوی دیگر ماده تولیدی یک ماده پتروشیمی، ممکن است مواد اولیه یک شرکت دیگر باشد، اما به دلیل فاصله این واحد با شرکت، باید هزینه حمل و نقل در نظر گرفته شود. همچنین در تاسیس این واحدها مسائل محیط زیستی و آب وجود دارد و در برخی مناطقی که بیآب هستند، نباید واحد پتروشیمی تاسیس میشد.
تقویت جایگاه گاز در کشور، نقطه قوت ایران
این کارشناس حوزه انرژی در ادامه با اشاره به گازرسانی شهری و روستایی اظهار کرد: این موضوع نقطه قوت بسیار خوبی است. اینکه گاز را در کشور جایگزین فرآوردههای نفتی کردیم و اقتصاد گازسوز شد، بسیار اقدام مثبتی بود. چنانچه میخواستیم در ایران بهجای گاز از نفت خام استفاده کنیم، باید روزانه پنج میلیون بشکه نفت خام مصرف میکردیم، در حالی که کل تولید نفت کشور چهار میلیون بشکه در روز است.
به گفته وی عدم بهینهسازی مصرف سوخت باعث هدررفت منابع انرژی طی این سالها شده است.
بهروزیفر با اشاره به افزایش ظرفیت پالایشی، ادامه داد: هرچند توانستیم ظرفیت پالایشی را افزایش دهیم، اما نتوانستیم صنعت خودرو را متناسب با دنیا جلو ببریم و از خودروهایی که بنزین کمتری استفاده میکنند، بهره ببریم.
استاد فرصت سوزی هستیم
این کارشناس حوزه انرژی با انتقاد از نحوهی تعامل ایران با دنیا برای صادرات نفت و گاز، گفت: میتوانستیم طی این سالها، خط لولهای به سمت اروپا برای گازرسانی به این قاره تاسیس کنیم یا حتی واحدهای مایعسازی برای تولید ال ان جی راهاندازی کنیم.
وی با اشاره به جایگاه جغرافیایی ایران در منطقه، اظهار کرد: ایران میتوانست با توجه به منابع نفت و گازی که در اختیار دارد و همچنین جایگاهی که از نظر جغرافیایی در منطقه دارد، به هاب انرژی در منطقه تبدیل شود، اما فرصتهای زیادی را برای این منظور از دست دادیم. اگر این اتفاق میافتاد، امکان تحریم ایران وجود نداشت و منافع اقتصادی و سیاسی زیادی برای کشور به همراه داشت. باید گفت ما استاد فرصتسوزی هستیم.
او یکی از مشکلات صنعت نفت طی ۴۰ سال گذشته را نحوهی تعامل با دنیای خارج دانست و اظهار کرد: تحریم مانع دستیابی ما به تکنولوژی روز دنیا و باعث شد نتوانیم متناسب با منابع نفت و گازی که در اختیار داریم، از ظرفیت تولید خود استفاده کنیم.