مهم‌ترین عاملی که برای رشد قیمت‌ها در روز گذشته عنوان می‌شد، مذاکرات چین و آمریکا برای حل اختلافات تجاری بود. هیاتی آمریکایی روز گذشته در پکن با نمایندگان دولت چین مذاکره کردند و قرار است امروز نیز مذاکرات در این خصوص ادامه یابد. تنش‌های تجاری بین دو کشور مهم‌ترین عامل نگرانی از رشد اقتصادی جهانی و افت حدود ۴۰ درصدی بهای نفت در سه ماه پایانی سال ۲۰۱۸ محسوب می‌شود. به دنبال این نگرانی‌ها قیمت‌ها به کف ۱۵ماهه خود رسیدند. از این رو در صورت حل اختلافات بین دو کشور انتظار می‌رود بازار نفت مانند دیگر بازارهای کالایی با بهبود تقاضا مواجه شود. روز گذشته ششمین روز متوالی بود که بازار نفتافزایش قیمت‌ها را تجربه کرد. این طولانی‌ترین دوره رشد قیمت‌ها در این بازار طی ۱۷ ماه گذشته محسوب می‌شود. قیمت نفتبرنت روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۷ به وقت تهران) ۳/ ۱ دلار معادل بیش از ۲ درصد افزایش یافت و به حدود ۵/ ۵۸ دلار بر بشکه رسید. قیمت هر بشکه نفت‌خام شاخص بازار آمریکا نیز ۲/ ۱ دلار معادل ۵/ ۲ درصد رشد کرد و به بیش از ۴۹ دلاربر بشکه معامله شد. چشم‌انداز امیدوارکننده به کاهش تولید اوپک بعد از انتشار برآوردهایی از عملکرد این سازمان در ماه دسامبر و همچنین کاهش شاخص دلار آمریکا از دیگر حمایت‌کنندگان از قیمت طلای سیاه بودند.
جنگ تجاری به کجا می‌رسد؟
مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت نفت و همچنین بازارهای سهام آسیایی، مذاکرات دو روزهای بود که بین چین و آمریکا روز گذشته در پکن آغاز شد. در مارس سال ۲۰۱۸ دولت ترامپ به بهانه حمایت از تولیدکنندگان داخلی، بر واردات فولاد از برخی کشورها از جمله چین تعرفه ۲۵درصدی اعمال کرد و این شروع جنگ تجاری بین دو کشور بود. در نهایت واشنگتن در مجموع بر واردات کالاها از چین به ارزش ۲۵۰ میلیارد دلار و پکن نیز بر واردات کالا از آمریکا به ارزش ۱۱۰ میلیارد دلار تعرفه وضع کرد. اختلافات تجاری بین دو کشور به کاهش شدید بازارهای سهام در آسیا و آمریکا منجر شد و چشم‌انداز رشد اقتصاد جهانی را تیره کرد. این موضوع خود یکی از دلایل اصلی کاهش بهای نفت در سه ماه پایانی سال بود.
با این حال در اوایل ماه دسامبر در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در بوئنوس آیرس، پایتخت آرژانتین سران دو کشور با یکدیگر دیدار کردند و قرار شد از ابتدای سال ۲۰۱۹ آتش‌بس ۹۰روزهای را آغاز و در این مدت برای حل اختلافات خود تلاش کنند. از این‌رو، واشنگتن افزایش تعرفه‌ها از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد روی واردات کالاهای چینی به ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار را تا ۲ مارس ۲۰۱۹ به تعویق انداخته و پکن نیز اعمال تعرفه‌های بیشتر روی واردات خودروهای آمریکایی را متوقف و همچنین برای خرید سویا از این کشور اقدام کرده است.
علاوه بر این، دو کشور برنامه‌ای برای مذاکرات نمایندگان خود ترتیب داده‌اند. اولین دور از این مذاکرات روز گذشته با سفر هیاتی آمریکایی به ریاست جفری دی‌گریش، معاون نماینده تجاری این کشور به چین آغاز شد و قرار است تا روز سه‌شنبه(امروز) مذاکرات ادامه یابد. در این میان اظهارات دونالد ترامپ درباره اینکه مذاکرات بین دو کشور به خوبی در جریان است، موجب افزایش امیدواری به نتایج این جلسات شده است. در این بین سخنگوی وزارت خارجه چین نیز نسبت به این مذاکرات ابراز خوش‌بینی کرده است.
آن‌طور که اس‌اندپی گلوبال پلاتس گزارش داده، روز گذشته عمده تمرکز معامله‌گران در بازار نفت نیز روی مذاکرات پکن بوده است. استراتژیست بازارها در IG در این خصوص گفته است: «دسته‌ای از عوامل در شروع مثبت بازارهای آسیایی در هفته جاری(میلادی) دخیل بوده‌اند و در عین حال ما به دقت روند مذاکرات پکن را دنبال می‌کنیم.» مذاکرات روز گذشته از اولین ساعات آغاز به کار بازارهای آسیایی ( مصادف با حدود ۲ بامداد به وقت تهران است) آغاز شد. با این حال تا لحظه تنظیم این گزارش هیچ‌گونه خبری درخصوص چگونگی روند مذاکرات منتشر نشد.
در این میان اما اظهارات رئیس بانک مرکزی آمریکا درخصوص احتمال تعدیل در برنامه‌های افزایش نرخ بهره در این کشور از دیگر دلایل امیدواری در بازارهای جهانی محسوب می‌شود. جروم پاول گفته است؛ «فدرال رزرو نسبت به سیگنال‌های وال‌استریت حساس و هشیار است و در صورتی که رشد اقتصادی در آمریکا کاهش یابد، میتواند روند افزایشی نرخ بهره در این کشور را متوقف کند.» فدرال رزرو در سال ۲۰۱۸ برای ۴ مرتبه نرخ بهره در این کشور را افزایش داد و این موضوع رشد شاخص دلار را به دنبال داشت. افزایش ارزش دلار موجب گران شدن نفت برای مشتریانی که ارز مبدا آنها غیر از دلار آمریکا است، می‌شود و کاهش رشد تقاضا برای نفت را به دنبال دارد. اظهارات پاول موجب شد که شاخص دلار آمریکا کاهش یابد و به زیر ۹۶ برسد که کمترین سطح از اکتبر۲۰۱۸ محسوب می‌شود؛ این موضوع خود یکی از دلایل حمایت از قیمت نفت در روزهای اخیر محسوب می‌شود.
امیدواری به توافق اوپک
در این میان انتشار برآوردهایی از میزان تولید اوپک در ماه مارس از عوامل خوش‌بینی در بازار نفت محسوب می‌شود. نظرسنجی رویترز در آخرین روزهای معاملاتی هفته گذشته، نشان می‌داد که تولید روزانه نفت اوپک در آخرین ماه ۲۰۱۸ حدود ۴۶۰ هزار بشکه نسبت به ماه پیش از آن کاهش یافته و به ۶۸/ ۳۲ میلیون بشکه در روز رسیده است. آن‌طور که رویترز اعلام می‌کند، بخش اعظم این کاهش تولید از سوی عربستان رخ داده است. عربستان در این راستا صادرات نفت خود را به آمریکا به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش داده است. عربستان با کاهش صادرات به آمریکا تلاش کرده موجودی انبارهای نفتی این کشور را کاهش دهد و موجب اثرگذاری زودهنگام توافق اوپک و متحدانش در بازار نفت شود. صادرات نفت عربستان به آمریکا در ماه دسامبر به حدود ۳۵۰ هزار بشکه در روز رسیده؛ در حالی که صادرات این کشور به واشنگتن از دهه ۸۰ میلادی هیچ‌گاه کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز نبوده است.
به نظر می‌رسد این استراتژی عربستان تا حدودی جواب داده است. آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا که به دلیل تعطیلات سال جدید میلادی با دو روز تاخیر شامگاه روز جمعه گذشته به وقت تهران منتشر شد، نشان می‌دهد میزان موجودی ذخایر تجاری در این کشور در هفته منتهی به ۲۸ دسامبر تقریبا بدون تغییر باقی مانده است. این در حالی است که در ۴ هفته پیش از آن سطح موجودی این ذخایر کاهش مداومی را تجربه کرده و حدود ۹ میلیون بشکه کاهش را به ثبت رسانده است. این موضوع خود یکی از دلایل افزایش قیمت نفت در هفته گذشته محسوب می‌شود.
تداوم رشد قیمت نفت؟
در این میان اما، برخی موسسات و بانک‌های بین‌المللی برآوردهای خود از قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ را منتشر کردند. این برآوردهای قیمتی هرچند نسبت به برآوردهای گذشته این موسسات کاهش قابل توجهی را نشان می‌دهد، اما از سطوح کنونی بهای نفت بیشتر است. این موضوع نشان می‌دهد که این موسسات بر این باورند که روند بهبود قیمت‌ها نسبت به روزهای پایانی سال ۲۰۱۸ ادامه خواهد یافت.
گلدمن ساکس که در نیمه اول سال ۲۰۱۸ رسیدن قیمت نفت به بیش از ۸۰ دلار را در سه ماه پایانی این سال برآورد و متوسط قیمت نفت برنت در سال ۲۰۱۹ را ۷۰ دلار بر بشکه پیش‌بینی کرده بود، حال برآورد خود از قیمت این نفت شاخص را به ۵/ ۶۲ دلار بر بشکه رسانده است. این بانک آمریکایی همچنین قیمت نفت‌خام آمریکا در سال جاری میلادی را نیز ۵/ ۵۵ دلار بر بشکه پیش‌بینی کرده که حدود ۱۰ دلار کمتر از برآورد قبلی آن است. آن‌طور که بلومبرگ گزارش داده است، گلدمن ساکس رشد عرضه پیش‌بینی نشده در برخی نقاط جهان را عامل کاهش برآورد خود دانسته و اعلام کرده است که «رشد عرضه اوپک در سه ماه پایانی سال نشان می‌دهد که امسال(با وجود اجرای توافق برای کاهش عرضه) سمت عرضه بازار شرایط مساعدتری وجود دارد و از سوی دیگر مشکلات و محدودیت‌های خطوط انتقال نفت در حوزه پرمیان زودتر از آنچه گمان می‌شد، در حال حل شدن است. همچنین پروژه‌هایی درکانادا و برزیل در دست است که انتظار می‌رود رشد عرضه نفت این کشورها را به دنبال داشته باشد.»
در این میان بانک سوسیته جنرال نیز برآورد خود از قیمت‌ها در سال جاری میلادی را ۹ دلار کاهش داده و نفت برنت را ۲۵/ ۶۴ و نفت‌خام آمریکا را ۲۵/ ۵۷ دلار بر بشکه پیش‌بینی کرده است. تحلیلگران این بانک افزایش نرخ بهره در آمریکا و جنگ تجاری بین این کشور و چین را عامل کاهش رشد اقتصادی در ۲۰۱۹ و افت قیمت نفت دانسته‌اند. با این حال هم کارشناسان گلدمن ساکس و هم کارشناسان سوسیته جنرال اعلام کرده‌اند که نفت در ماه‌های اخیر بسیار بدبینانه قیمت‌گذاری شده و پیش‌بینی کرده‌اند که در سال جاری تا حدودی بهای نفت بهبود یابد.
