با توجه به آنکه تنها ۸۰ روز به ایام پایانی سال زمان باقی مانده است، اما امسال دولت چند ماه دیرتر از هر سال به فکر تنظیم بازار شب عید افتاده که پایان فصل برداشت و نبود محصول در دست باغداران کار دولتمردان را سخت کرده است.
در این میان مسئولان وزارت صمت به دلیل کاهش تولید سیب درختی و کمبود در سردخانه‌ها واردات و محدودیت صادرات را تنها گزینه مناسب برای تنظیم بازار شب عید می‌دانند، اما در مقابل فعالان بخش خصوصی معتقدند که صادرات هیچگاه و به هیچ دلیلی نباید محدود شود چرا که از دست دادن بازارهای صادراتی زیان‌های سنگینی را متحمل صادرکنندگان می‌کند.
ناگفته نماند که برخی از کارشناسان عدم ورود دولت در بحث تنظیم بازار و اعطای یارانه به دهک‌های ضعیف جامعه را تنها راهکار تعادل بازار شب عید می‌دانند و معتقدند که ذخیره سازی ۷۰ هزارتن سیب و پرتقال رقمی نیست که بتواند بر تعادل بازار تأثیر گذار باشد.
حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می‌رویم تا از آخرین وضعیت تنظیم بازار شب عید و تصمیم مسئولان مبنی بر واردات سیب درختی با خبر شویم:
بیشتر بخوانید: نگران بازار میوه شب عید نیستیم
رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی بهترین راهکار تنظیم بازار شب عید را عدم دخالت دولت در ذخیره‌سازی اعلام کرد و گفت: تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که خرید وذخیره سازی میوه شب عید جز اینکه هزینه اضافی برای دولت در بر داشته باشد، نتیجه دیگری ندارد.
وی با اشاره به اینکه ذخیره سازی میوه شب عید باید از سوی تشکل‌های تولیدی و صادراتی اتفاق بیفتد، افزود: ما قبلا پیشنهاد داده بودیم که اگر قرار است ذخیره‌سازی برای تنظیم بازار شب عید انجام شود، این کار باید از سوی تشکل‌های تولیدی، صادراتی و یا شرکت‌های تعاونی در زمان پیک تولید صورت گیرد تا علاوه بر حمایت مستقیم از تولیدکنندگان، بازار قیمت کنترل شود.
نورانی ادامه داد: اگرچه امسال قرار بود که ذخیره سازی میوه شب عید را وزارت صمت انجام دهد، اما در چند هفته اخیر مطرح شد که وزارت جهاد کشاورزی این کار را با همکاری وزارت صمت انجام می‌دهد، این درحالی است که تاکنون هیچ یک از وزارتخانه‌ها در بحث تنظیم بازار موفق نشدند تا کار خود را به درستی انجام دهند.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه تجارت جاده دوطرفه است، بیان کرد: براین اساس هیچ زمانی نباید جلوی توسعه صادرات را بگیریم تا بتوانیم در مواقع ضرور، کمبود خود را از طریق واردات جبران کنیم.
وی از کاهش ۳۵ تا ۴۰ درصدی تولید سیب درختی در سال جاری خبر داد و گفت: امسال بیشتر باغات استان‌ها دچار سرمازدگی شدند که با این وجود برآورد‌ها حاکی از آن است که تولید سیب نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۵ تا ۴۰ درصد کاهش یافته است و از طرفی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده که امسال حدود ۸۰۰ هزارتن سیب در سردخانه‌ها موجود است، در حالیکه مدت مشابه سال قبل یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن بود.
نورانی ادامه داد: هم اکنون دولت می‌تواند سیب مورد نیار برای ذخیره سازی را از سردخانه‌ها تهیه کند که سیب موجود در سردخانه‌ها متعلق به صادرکنندگان یا واسطه‌هایی است که پس از خریداری محصول و نگه‌داری در سردخانه‌ها آن را در میادین میوه و تره بار و بازار عمده فروشی عرضه می‌کنند، از این رو ورود دولت در بحث ذخیره سازی تنها منجر به افزایش قیمت سیب در بازار خواهد شد.
به گفته وی، ذخیره سازی برای ایام ضرور همچون شب عید باید در پیک تولید و برداشت انجام شود تا ضمن حمایت از باغدار از افزایش قیمت در بازار جلوگیری شود.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه طبق روال سال‌های اخیر، ذخیره سازی میوه شب عید بعد از فصل برداشت انجام می‌شود، افزود: دولت پس از ورود سیب به سردخانه‌ها به دنبال ذخیره سازی است تا محصول آماده عرضه را خریداری کند، در حالیکه این امر می‌تواند منجر به تشنج مصنوعی قیمت در بازار شود.
وی با اشاره به اینکه امسال تولید پرتقال به اندازه کافی است، گفت: براین اساس امسال بهترین راهکار این است که دولت در بحث ذخیره سازی سیب و پرتقال ورود نکند، چرا که اگر دولت قصد ذخیره سازی بازار شب عید را داشت، باید پرتقال را در مهر و آبان همزمان با پیک برداشت خریداری می‌کرد.
نورانی با اشاره به راهکار‌های کنترل بازار شب عید افزود: با توجه به آنکه در شرایط فعلی حضور مسئولان دولتی منجر به افزایش قیمت می‌شود، از این رو پرداخت یارانه به دهک‌های پایین جامعه برای خرید میوه شب عید از سوی دولت بهترین راهکار به شمار می‌رود.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با انتقاد از تفاوت چشمگیر قیمت میوه از عمده فروشی تا خرده فروشی بیان کرد: با توجه به آنکه قیمت میوه از هر مغازه به مغازه دیگر متفاوت است، انتظار می‌رود دولت اقدامات نظارتی خود را قوی‌تر در بازار عمده فروشی تا خرده فروشی انجام دهد، چرا که این امر سود بالاتری برای مصرف کننده در برخواهد داشت.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی به هیچ عنوان ورود دولت به بحث ذخیره سازی به صلاح نیست، چرا که هم اکنون میوه‌ای روی درخت نیست و تنها ورود دولت منجر به افزایش کاذب قیمت‌ها می‌شود. همانگونه که تجربه سال‌های قبل نشان می‌دهد که ورود دولت در بحث ذخیره سازی به سبب افزایش ضایعات با ضرر‌های هنگفتی روبرو بودهاست.
نورانی درباره اینکه آیا احتمال افزایش قیمت میوه در بازار شب عید وجود دارد، اظهار کرد: با توجه به کاهش قدرت خرید خانوار و عدم افزایش درآمدها، مصرف کنندگان تحمل افزایش قیمت محصولات برای شب عید را ندارند و تنها مسئولان امر با نظارت باید بازار را کنترل کنند چرا که با اعمال مدیریت صحیح، ذخیره سیب مانده در سردخانه جوابگوی نیاز کشور است.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه مخالف واردات سیب هستیم، افزود: در شرایط فعلی، وضعیت ارز به گونه‌ای نیست که بتوانیم به سمت واردات برویم، از این رو با مدیریت صحیح باید بازار را کنترل کنیم چرا که کمبودی نداریم.
وی با اشاره به اینکه ذخیره ۷۰ هزارتنی سیب و پرتقال جوابگوی نیاز کشور نیست، بیان کرد: در شرایط فعلی ورود دولت به سردخانه‌ها برای بحث ذخیره سازی شب عید تنها منجر به افزایش قیمت می‌شود چرا که ذخیره ۷۰ هزارتنی جوباگوی این میزان جمعیت نیست و تنها زمینه را برای رانت و سودجویی برخی افراد فراهم می‌کند.
نورانی در پایان تصریح کرد: هم اکنون باید تنها از صادرکنندگانی که صادرات انجام می‌دهند، تعهد بگیرند که در شرایط اضطرار واردات را با ارز حاصل از صادرات انجام دهند، چرا که با توجه به محدودیت ارزی، موافق اختصاص بودجه به واردات سیب برای ذخیره سازی شب عید نیستیم.
وزارت جهاد کشاورزی باید برای کمبود سیب در شب عید راهکاری بیندیشد
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران از کمبود سیب برای تنظیم‌بازار شب عید خبر داد و گفت: با توجه به سرمازدگی بهاره و کاهش تولید سیب، اتحادیه احتمال کمبود سیب برای تنظیم بازار شب عید را طی نامه نگاری هایی به وزارت جهاد کشاورزی و اتاق اصناف اطلاع رسانی کرده است تا مسئولان ذی ربط تدابیر لازم را بیندیشند.
وی، واردات سیب درختی برای تنظیم بازار شب عید را منوط به نظر وزارت جهاد کشاورزی اعلام‌کرد.
کارگر، قیمت سیب را برای بازار شب عید تابع عرضه و تقاضا اعلام کرد و افزود: با توجه به کاهش تولید و کمبود سیب درختی در سردخانه ها پیش بینی می شود که اگر تدابیر لازم اندیشیده نشود، احتمال افزایش قیمت دور از انتظار نیست.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی متولی تنظیم بازار میوه شب عید است، بیان کرد: براین اساس میزان ذخیره سازی و اتخاذ تصمیم‌مبنی بر واردات برعهده این وزارت خانه است.
وی در پاسخ به این سوال که ذخیره سازی ۷۰ هزارتن سیب و‌پرتقال برای تنظیم بازار شب عید کافی است، بیان کرد: ما به عنوان اتحادیه نمی توانیم اظهار نظری در این باره داشته باشیم و تنها مسئولیت تنظیم بازار‌شب عید بر عهده وزارت‌جهاد کشاورزی است.
کارگر با اشاره به اینکه کمبود کلی در هیچ یک از اقلام میوه نداریم، تصریح کرد: با وجود کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی تولید سیب درختی، احتمال کمبود در بازار شب عید وجود دارد.
واردات سیب برخلاف سیاست اقتصاد مقاومتی است/ کمبود سیب برای تنظیم بازار شب عید شایعه ای بیش نیست
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با انتقاد از تأخیر در تصمیم گیری برای تنظیم بازار شب عید اظهار کرد: از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت انتظار می رفت که نسبت به تنظیم بازار شب‌عید زودتر اتخاذ تصمیم می کردند.
وی افزود: با توجه به پایان فصل برداشت سیب، مسئولان برای تنظیم‌بازار شب عید باید از سردخانه ها و سورتینگ داران خرید کنند، در حالیکه انتظار می رفت در فصل برداشت از باغداران سر درخت و در باغات خریداری کنند.
شادلو با اشاره به اینکه در رابطه با خرید پرتقال تنظیم بازار مشکلی نداریم، بیان کرد: با توجه به آنکه هم اکنون فصل برداشت پرتقال است، خرید محصول در باغات از باغداران انجام‌می شود.
نایب رئیس اتحادیه باغداران ادامه داد: اگرچه در ارتباط با سیب شایعاتی مبنی برکمبود وجود دارد، اما با وجود ذخیره سیب مانده در انبارها نه تنها برای تنطیم بازار شب عید و مصرف داخل کسری وجود ندارد بلکه باید مازاد بر نیاز کشور به بازارهای هدف صادر شود.
به گفته وی، شایعاتی مبنی بر کمبود سیب در داخل با شعار حمایت از تولید داخل، اقتصاد مقاومتی و خودکفایی در تضاد است.
این مقام‌مسئول از تعادل قیمت سیب درختی نسبت به زمان برداشت خبر داد و افزود: با توجه به مازاد تولید سیب درختی به منظور جلوگیری از افت قیمت، نباید بازارهای صادراتی را از دست بدهیم.
شادلو در پایان با اشاره به استمرار صادرات سیب مازاد بر نیاز کشور به بازارهای هدف اظهار کرد: علی رغم شرایط تحریم، باید شرایطی فراهم کنیم تا مازاد بر نیاز کشور به بازارهای هدف صادر شود تا علاوه بر جلوگیری از ایجاد خسارت، ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردد.
