سرانجام ارتش امریکا مجبور به خروج از سوریه شد و برای توجیه این عقبنشینی، نابودی داعش را بهانه قرار داد. حال آنکه بنا به اذعان شخص ترامپ در مناظرات انتخاباتی با خانم کلینتون، داعش خود توسط امریکا و متحدان منطقهایاش پدید آمده و همین الان باقیمانده آنان تحت حمایت امریکا قرار داشته و در راستای سیاستهای منطقهای امریکا بهکارگیری میشوند و بخشی از آنان به فاصله کوتاهی از مقرهای امریکایی در عراق و سوریه دارای پایگاه و مراکز ثابت استقراری هستند.
به عبارتی این عقبنشینی با نگاه به اهداف اعلامی قبلی امریکا از جمله برکناری دولت قانونی بشار اسد و همسویی و هدف مشترک با تروریستهای تکفیری و پیامدهای آن، یک شکست واضح و حداکثر فرار از هزینههای سنگینتر ادامه مداخله در سوریه و حمایت از تروریستها به حساب میآید. همین پیامدهاست که مخالفت برخی از جمهوریخواهان را در داخل امریکا با این تصمیم ترامپ برانگیخته و خروج نیروهای امریکایی از سوریه را به مثابه واگذاری میدان به روسیه و ایران برشمردهاند. پیامدهایی چون؛
۱- بیاعتماد شدن برخی گروههای قومی و در رأس آنان کردها که به حمایت امریکا دل خوش کرده و حال برای چندمین بار در طول تاریخ معاصر سوءاستفاده و نگاه ابزاری سران کاخ سفید برای آنان به اثبات میرسد.
۲- اثبات استحکام دولت بشار اسد و دست برتر مقاومت در تحولات منطقهای که، چون خاری در چشم رژیم صهیونیستی، متحدان منطقهای امریکا و حتی سران کینهای کاخ سفید به حساب میآید.
۳- تداوم عصبانیت و اضطراب رژیم صهیونیستی و آلسعود که خروج امریکا از سوریه، پس از شکست تروریستهای تکفیری را به معنای از دست رفتن حاشیه امن برای خود میدانند.
۴- مهمتر از همه اثبات افول قدرت امریکا در پیشبرد راهبردها و سیاستهای اعلامی کاخ سفید است که این عقبنشینی پس از تأکیدات چندباره مقامات سیاسی و نظامی امریکا مبنی بر تداوم حضور در سوریه، یکی از نشانههای بارز آن بهحساب میآید.
با توجه به چنین پیامدهای سنگین و خفتباری است که همزمان با اعلام خروج امریکا از سوریه و کاهش سطح نیروهای امریکا در افغانستان، موضوع کنارهگیری وزیر دفاع امریکا مطرح میشود؛ ژنرالی که ترامپ برای معرفی او، مدال سگ هار را به گردن وی آویخت، امروز با اذعان به اختلاف دیدگاه با ترامپ، استعفا را ترجیح میدهد.
البته برخی تحلیلگران این تصمیم ترامپ را برآمده از روحیه حسابگری او برای فرار از هزینههای سنگین حضور در منطقه غرب آسیا و شبیه عقبنشینی شوروی سابق از افغانستان میدانند، در این صورت هم مبنای این تصمیم بر ناتوانی امریکا از پرداختن هزینههای سنگین این مداخله است که شاید اگر امیدی به تداوم دوشیدن گاو شیری برای تداوم حضور وجود میداشت، شکل دیگری به خود میگرفت.
اما اوضاع این گاو در شرایط فعلی تا بدان پایه نابسامان است که امریکاییها را مجبور به تغییر رویه در یمن نیز کرده است. گرچه خصلت استکباری کاخ سفید و وجود عصبانیت از روند شکستها، احتمال واکنشهای عصبی و حتی اشتباهات راهبردی دیگری را متصور میسازد که بازگشت مجدد به اقدامات نیابتی برای آتشافروزی و انتقامگیری یکی از این احتمالات است.
رسول سنایی راد