مهناز افشار چند روز پیش با انتشار ویدیویی در فضای مجازی مردم را به تزریق یک آمپول تشویق کرد. این بازیگر در این فیلم اعلام میکند که «طبق آماری که رسیده سالانه ۶ هزار نفر بر اثر سومصرف مواد مخدر جان خود را از دست میدهند.»
در ادامه این سلبریتی ادعا میکند: «با تزریق آمپول نالوکسان میتوان جلوی مرگ این افراد را بگیریم، طبق آماری که رسیده این نالوکسان آمپولی ارزان قیمت است که بدون نسخه پزشک میتوانید از داروخانه تهیه کنید.»
قسمت آخر و البته مهم این کلیپ منتشر شده از افشار این است که وی باز هم با تأکیدی دیگر میگوید: «لطفاً اطلاعرسانی کنید خانوادهها در جریان قرار بگیرند و بتوانیم این آمار را کاهش دهیم.»
در نگاه اول صحبتهای وی کاملاً دلسوزانه به نظر میآید، اینکه تعداد زیادی جوان جان خود را از دست میدهند بسیار ناراحتکننده و فاجعهآمیز است و خبر خوب را افشار به مردم میدهد اینکه میتوانیم جان این افراد را با تزریق یک آمپول ارزانقیمت و در دسترس نجات دهیم و بسیاری از خانوادهها غم از دست دادن عزیزانشان را نداشته باشند.
افشار به عنوان یک منجی وارد میشود و با استفاه از تریبون چند میلیونی که به لطف فضای مجازی در اختیار دارد شروع به تبلیغ و نجات مردم از مرگ میکند، البته احتمالاً تعدادی از مخاطبان به خیال اینکه وی درباره این موضوع اطلاع دقیق و کارشناسی دارد یا حداقل از پزشکان متخصص و مسئولان وزارت بهداشت استعلام گرفته و نتایج تحقیقاتش را اینچنین با اطمینان منتشر کرده و در اختیار عموم قرار میدهد به وی اعتماد میکنند غافل از اینکه عدهای از پزشکان، متخصصان و قشر فرهیخته و باسواد در این باره تحقیق خواهند کرد و چشم و گوش بسته صحبتهای وی را نخواهند پذیرفت که همینطور هم شد. پزشکان در مطالب گوناگون در زیر پستهای منتشر شده این سلبریتی بارها و بارها واکنش نشان دادند و در رابطه با صحبتهای غیر کارشناسانه افشار اعتراض کردند.
اما کجای صحبتهای این سلبریتی مشکل داشت؟
اولاً وی در ابتدای این ویدیو میگوید طبق آماری که رسیده ۶ هزار نفر براساس سومصرف مواد جان خود را از دست میدهند!
این آمار چطور از تریبون فضای مجازی منتشر میشود، این آمار را چه کسی به افشار داده است، کدام سند رسمی صحبتهای وی را تأیید میکند، مگر نه اینکه محل انتشار آمار مرگومیر در کشور پزشک قانونی و وزارت بهداشت است و اصلاً این آمار متعلق به ایران است یا کل جهان؟
دومین مطلب اینکه در ادامه وی به یک آمپول اشاره میکند و نه یک دارو! که همین موضوع با واکنش پزشکان و مسئولان وزارت بهداشت روبهرو شد. وی میگوید که آمپول نالوکسان جانتان را نجات میدهد و در داروخانه بدون نسخه و البته ارزانقیمت در دسترس است. صحبتهای مهناز افشار را انجمن داروسازان ایران به عنوان یک نهاد صنفی، علمی و غیردولتی به کل تکذیب میکند، مسئولان انجمن داروسازان میگویند که این آمپول اصلاً یک داروی داروخانهای نیست و صرفاً در بیمارستانها کاربرد دارد و اصلاً بدون نسخه پزشک قابل تهیه نیست و البته تأکید میکنند که به دلیل پرخطر بودن و عوارض آن شرایط سختگیرانهای برای فروش نالوکسان در نظر گرفته شده است.
البته مسئولان اورژانس و وزارت بهداشت هم در پی این اظهارات غیرمسئولانه اعلام کردند که تزریق این آمپول بدون حضور پزشک متخصص و خارج از بیمارستان ممکن است باعث ایست قلبی، ریوی و مغزی فرد شود و استفاده از آن در این شرایط به کل ممنوع است.
ذکر یک نکته در اینجا لازم است، نالوکسان در سالهای گذشته به عنوان یک آمپول برای موارد اوردوز در تمامی بیمارستانها و مراکز اورژانس در حال استفاده است و همین امر نشان میدهد موضوع اصلی آمپول و دارو نیست، مثلاً داروی سرطان نجاتبخش است آیا توصیه به خرید آن و تزریق داروی سرطان در منزل برای نجات بیماران سرطانی عقلانی است؟
مطلب دیگری که در ویدیوی منتشر شده این بازیگر قابل توجه و بررسی است اینکه مخاطبان وی خانوادهها هستند و او به آنها توصیه میکند که این دارو را خریداری و تزریق کنند نه پزشکان و متخصصان.
حال یک سؤال در اینجا باقی میماند اگر استفاده از چنین دارویی با این اثرات بالا و کیفیت و البته به این راحتی برای کاهش آمار مرگ بیماران ممکن بود، وزارت بهداشت تا به امروز نسبت به اطلاعرسانی درباره آن اقدام نمیکرد؟
پس از واکنشهای بسیار افشار اعلام کرد که خودش نسبت به این موضوع بیاطلاع بوده و به سفارش یک خواننده لسآنجلسی این تبلیغ را انجام داده است.
در نهایت این سلبریتی با فشار مردم و پزشکان و البته رسانهها مجبور به انتشار ویدیو دومی شد که در آن نیز بدون اشاره به خطرساز بودن این آمپول و فجایعی که ممکن است برای مصرفکنندگان در پی داشته باشد وزارت بهداشت و متخصصان را با لحنی تند مخاطب قرار داد.
وی بدون اینکه بخواهد مسئولیت اشتباه خود را بپذیرد اعلام کرد که صحبتهایش را سازمان بهداشت جهانی هم تأیید میکند و اینکه وزارت بهداشت نمیخواهد این موضوع را بپذیرد مسئله دیگری است.
اما سازمان بهداشت جهانی چه میگوید؟ سازمان بهداشت جهانی به هیچ عنوان آمپول نالوکسان را معرفی نکرده است و از آن به عنوان یک داروی نجاتبخش در هیچکجا یاد نمیکند. توصیه این سازمان اصلاً برای مردم و افراد غیرپزشک و غیرمتخصصان نیست. اشاره سازمان بهداشت جهانی به داروی نالوکسان است و نه آمپول آن که ایشان ارزان و در دسترس و البته OTC معرفی میکند.
باید یادآور شویم که تهیه آمپول در خود آمریکا هم نسخه لازم دارد و اصلاً یک داروی بیمارستانی است که مثل تمام دنیا در اورژانس، اتاق عمل و زمان احیای موارد اوردوز مصرف میشود.
سلبریتیها باید عواقب کارهایشان را بپذیرند، باید قبول کنند که برای اشتباهاتشان از مردم و قشر فرهیخته معذرت بخواهند و البته در مواردی که در آن سررشته ندارند دخالت نداشته باشند.
از طرفی این مسئله یک زنگ هشدار جدی برای مردم و مخاطبان این قشر پرفالوور بود. باید بدانیم اینکه یک فرد ۶ میلیون نفر فالوور دارد دلیل بر باسواد بودن و همه چیزدان بودن او نیست و نباید اجازه اظهارنظر در همه حوزهها و زمینهها را پیدا کند.