انسان ها از زمانی که نیاز به داشتن یک شریک را در زندگی شان احساس می کنند شروع به کشیدن تصویر او با تمام روحیات و خلقیاتی که مد نظرشان است در ذهن شان می کنند، تا زمانی که ازدواج می کنند و در برخی مواقع حتی بعد از ازدواج آن تصویری ذهنی که برای اولین بار در ذهن شان کشیده اند از خاطرشان فراموش نمی شود و گاهی تا آنجا پیش می روند که نه همسر واقعی که موجود خیالی ذهن شان را همراهی می کنند.
معمولاً در سنین نوجوانی، هریک از ما در ذهن خود تصویر همسر ایده آلمان را می‌سازیم. در این دوران تصویر فرد در دنیای مطلوبمان ترسیم می شود. در تصویر ذهنی پسران احتمالاً برخی ویژگی‌های مادرنشان و در دختران برخی ویژگی‌های پدرنشان وجود دارد.
اما باگذشت زمان ازطریق رسانه‌های عمومی مانند: مجلات، تلویزیون، کانال‌ها و صفحات مجازی، ... همچنین اقوام و همسایگان، معلم و دوستان و... برخی خصوصیات مطلوب را جذب می‌کنیم و بر تصاویر ذهنی‌مان می‌افزاییم.
در اکثر افراد این روند خیال‌پردازی ادامه می‌یابد حتی اگر ازدواج موفقی هم داشته باشند، بازهم این تصاویر در ذهنشان دور می‌زند. حال اگر میزان رضایت زوجین از همدیگر سیر کاهشی داشته باشد به همان نسبت میزان این خیال‌پردازی‌ها رو به افزایش می‌رود و تصاویر مطلوب و خواستنی دوباره زنده می‌شود. در این زمان است که احتمالاً وجود خیانت و تشکیل روابط موازی زندگی زناشویی همسران را تهدید می‌نماید. زن و شوهر به سبب آنکه همسرشان در دنیای مطلوبشان کمرنگ شده، به دنبال تصاویری می‌روند که از ابتدای نوجوانی برای خود ترسیم کرده بودند.
در ازدواج‌ها معمولاً جمله معروف: "ماه‌عسل تمام شد"، نشانگر احساس تفاوت بین همسر ذهنی ایده آل با همسر واقعی است و اندکی پس از ازدواج تازه "کشف" می‌شود که واقعاً با چه کسی ازدواج‌کرده‌ایم!
همان‌طور که در مقاله قبل گفتیم، ما تنها بر تصاویر ذهنی خودکنترل داریم و باید سعی کنیم عاشق فرد واقعی و موجود شویم. البته این کار به زبان آسان و در عمل بسیار دشوار است اما اگر هنوز به تأثیر و نقش دنیای مطلوب خود پی نبرده باشیم از فرد واقعی زندگی‌مان فاصله می‌گیریم و بیشتر احساس ناکامی می‌کنیم.
بیشتر ما در زمان ازدواج می‌دانیم تصویری که از همسرمان در دنیای مطلوب خود داریم واقعی نیست و بسیاری از ما برای تطبیق این تصویر با واقعیت موجود تلاش می‌کنیم اما، گاهی هر چه بیشتر برای این تغییر تلاش می‌کنیم زندگی‌مان با مشکلات بیشتری مواجه می‌شود.
توهم غلط همسران
هنوز بسیاری از ما سعی می‌کنیم خود را فریب دهیم و فکر می کنیم با نثار عشق و محبت، می‌توانیم همسرمان را طبق تصویر دنیای مطلوب خود تغییر دهیم. بر اساس تجربیات بالینی و جلسات زوج‌درمانی بیشتر مشکلات زناشویی از این توهم به وجود می‌آید. وقتی سعی می‌کنیم بر اساس هفت رفتار مخرب (در مقالات قبل اشاره شد)، همسرمان را کنترل کنیم تا به آنچه مدنظر است نزدیک شود، آن‌ها در مقابل مقاومت می‌کنند. اگر بازهم پافشاری کنیم آنچه تخریب می‌شود زندگی و روابط زناشویی است.
اصل بنیادین تئوری انتخاب : "ما فقط می‌توانیم خود را تغییر دهیم. "
خواسته‌های ما، چشممان را کور می‌کند و این کوری اجازه نمی‌دهد خواسته‌های همسرمان و آنچه می‌خواهد برایمان انجام دهد را ببینیم. همان‌طور که در مقالهٔ قبل گفتیم، ما هیچ کنترلی بر تصاویر دنیای مطلوب همسرمان نداریم، اما می توانیم برای شناسایی این تصاویر تلاش کنیم. بهترین راهنمای عمل در رابطه با خواسته‌های همسرمان این است:
قانون طلایی تئوری انتخاب : "با دیگران همان‌گونه رفتار کن که دوست داری دیگران باتو رفتار کنند.
رایج‌ترین راه کنترل همسرمان استفاده از هفت رفتار مخرب است یعنی؛ دریغ کردن محبت و توجه از او. بسیاری از اوقات همسران بر این باورند که بی‌توجهی و طلاق عاطفی، می‌تواند راهکار مناسبی جهت رسیدن به آرامش باشد. گاهی همسران رسماً از هم جدا می‌شوند به امید آنکه با همسری دیگر بتوانند زندگی همراه با آرامشی داشته باشند اما تا وقتی باور به کنترل و تغییر دیگری در ذهن فرد وجود دارد و امیدوار است می‌تواند دیگری را تغییر دهد آن‌گونه که خود می‌پسندد، روی آرامش را در زندگی نخواهد دید.
همسران باید بدانند که زندگی مشترکشان بر خواسته‌های شخصی‌شان اولویت دارد؛ پذیرفتن این باور می‌تواند سطح رضایت و خشنودی زوجین را افزایش دهد.
راهکاری مؤثر
همسرانی که متوجه شده‌اند رفتارهایی که تابه‌حال انجام داده‌اند سبب خشنودی‌شان در زندگی نشده و خواستار رفتارهای جدیدی هستند، بهترین روش این است:
1- در برابر یکدیگر اعتراف کنند تصویرشان از یکدیگر را تغییر داده‌اند و حاضرند به خاطر زندگی مشترک، از برخی تصاویر مطلوب خود دست بکشند.
2- سپس هر هفته، هریکی از زوجین به یکدیگر بگویند: "من در هفتهٔ جاری برای بهبود روابطمان چه‌کاری انجام خواهم داد."
3- سپس رفتارهای هفتهٔ قبل را موردبررسی قرار دهند تا میزان استفاده از رفتارهای مخرب و سازنده‌شان را متوجه شوند.
در این میان همسران باید صبور باشند و اگر یکی از زوجین نتوانست یک یا دو روز وظایفش را انجام دهد، طرف مقابل دلسرد نشود و به کار خود ادامه دهد.
همسران پس از مدتی می‌توانند درخواست خود از همسرشان را به‌صورت یک پیشنهاد مطرح کنند. ارائه درخواست فقط باید به‌صورت پیشنهاد باشد و اگر طرف مقابل به آن عمل نکرد نباید به رفتارهای مخرب روی آورد.
و در تمام این مراحل حواستان باشد اعمالی که انجام می‌دهید برای زندگی مشترکتان است نه برای همسرتان
