این روزها تئاتر بیش از گذشته شاهد حضور چهره های سینمایی، ورزشی و موسیقی در قامت بازیگر هنرهای نمایشی است. افرادی که شاید گیشه را برای خود و تهیه کننده اثر تضمین کنند اما به همین نسبت فضا و فرصت کافی برای ظهور و بروز جوانان را از آنها می گیرند.
سالانه تعداد زیادی از جوانان در رشته های مختلف هنرهای نمایشی از قبیل ادبیات نمایشی، بازیگری، طراحی صحنه، کارگردانی و سایر شاخه ها فارغ التحصیل می شوند اما نکته مهم آنجاست که زیرساخت های تئاتر به هیچ عنوان نتوانسته در قیاس با تعداد هنرمندان جوان بستر اجرایی فراهم آورد.
به همین مناسبت با تنی چند از هنرجویان، فارغ التحصیلان و هنرمندان جوان عرصه تئاتر به گفت و گو نشسته ایم و جویای دغدغه ها و مشکلات آنها برای حضور در عرصه هنرهای نمایشی شده ایم. سلاله ارغوان بازیگر جوان تئاتر از جمله بازیگرانی است که سال نسبتاً پرکاری را پشت سر گذاشته و هم اکنون تمرینات نمایشی را برای اجرا در سال جاری پیگیری می‌کند.
وضعیت کلی تئاتر را در سال‌های گذشته چطور می‌بینید؟
ارغوان: باتوجه به اینکه چند سال اخیر تیاتر کم کم جایگاه اصلی خود را پیدا می‌کند می‌توان گفت سال‌های پیش به علت تعداد آثار کمتری که روی صحنه می‌رفت سلایق کمتری را پوشش داده می‌شد و مخاطب کمتری به تئاتر جذب می‌شد. اما امروزه افزایش سالن‌های خصوصی و دولتی که در سطح شهر وجود دارد سبب شده آثار نمایشی بیشتری را شاهد باشیم که طبیعتاً سبب رونق بیشتر در این حرفه و عرصه شده است.
با تاسیس و ظهور تماشاخانه‌های خصوصی امید بها دادن به نسل جوان به شدت قوت گرفت، اما بعد از چند سال این تماشاخانه‌ها تغییر رویه دادند. به نظر شما تماشاخانه‌های خصوصی امروزه برای نسل جوان تاثیر گذار هستند؟
ارغوان: در ابتدا تآسیس سالن‌های خصوصی بسیار تاثیر‌گذار بود از بابت اینکه نمایش‌های بیشتری روی صحنه رفت و جوانان بسیاری در این مسیر استعداد یابی شدند اما رفته رفته تاسیس این سالن‌ها از هدف اصلی خود یعنی تئاتر دور شده و بیشتر جنبه درآمد‌زایی پیدا کرده است. سالن‌ها با هزینه‌های های سرسام آور عرصه را برای حضور جوانان در تئاتر تنگ کرده اند.
حضور چهره‌ها و سلبریتی‌ها در تئاتر دغدغه‌ای است که سالهاست مورد بحث بوده است. به نظر شما حضور این افراد قابل قبول بوده است یا نه؟
ارغوان: در واقع نمی‌توان به صورت کلی این مسئله را نفی یا تحسین کرد، حضور بعضی از سلبریتی‌ها که در گذشته هیچ فعالیتی در تئاتر نداشتند و به صورت مستقیم از تصویر و سینما دیده شده اند و الان برای بیشتر دیده شدن بخشی از فعالیت‌های خود را مختص به تئاتر کرده اند کمی سبب رنجش خاطر می‌شود. البته این مساله بازهم به مسئله درآمد زایی بر می گردد.
متاسفانه در آمد اهالی تئاتر در آمد مناسبی نیست و به هیچ عنوان نمی توان از این هنر ارتزاق کرد. آیا خود شما تئاتر را به عنوان یک شغل برای تامین معاش نگاه کردید؟
ارغوان: خیر. این مسئله برای همه در واقع آشکار هست که از طریق درآمد تئاتر یک بازیگر نمی‌تواند امرار معاش کند و خود بنده هم تنها به خاطر علاقه وارد این حرفه شده ام.
به عنوان یک کارگردان و یا بازیگر همواره با دغدغه‌ای به نام متن روبرو هستیم. چرا همچنان در بخش نمایشنامه و یا فیلمنامه با مشکل مواجه ایم. آیا نسل جوان خوبی در نمایشنامه نویسی وجود دارند؟
بله ما نمایشنامه‌نویسان جوان بسیار با استعدادی داریم که متاسفانه دیده نمی‌شوند و اکثر کار‌ها با نمایشنامه‌های چند دهه گذشته به روی صحنه می‌رود. برای مثال ما در این چندسال آثار غربی همچون پزشک نازنین و مشنگ‌ها به صورت فراوان روی صحنه رفتهاند که بسیار تاسف انگیز است.
حضور چهره‌ها از طرفی باعث فروش بیشتر تئاتر شده است اما به گفته بسیاری از اهالی تئاتر این افزایش تعداد مخاطب کمکی به بالا بردن کیفیت نداشته و مخاطب این نوع تئاتر‌ها از تئاتر تجربی و دانشجویی حمایتی نمی‌کند. به نظر شما افزایش فروش تئاتر‌ها نشانی از اقبال عمومی به تئاتر است و یا این موجی گذراست؟
ارغوان: از نظر من اگر بخش درآمد زایی از طریق سلبیریتی و چهره‌ها رو کنار بگذاریم که سبب می‌شود تئاتر از شکل و ماهیت اصلی خود دور شود اما حضور سلبریتی‌ها سبب شد که مردم بیشتر به این حرفه بها بدهند و کم کم تیاتر جای خود را در ذهن مردم باز کند.
جشنواره تئاتر فجر در راه است. شما از برگزاری این جشنواره در سال‌های پیش راضی هستید و آیا به نظرتون آثار بر اساس کیفیت به این جشنواره می‌رسند؟
ارغوان: با توجه به اینکه جشنواره فجر یکی از بزرگترین جشنواره‌های حال حاضر در ایران می‌باشد قطعا باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد و همینطور کار‌هایی که انتخاب می‌شوند سطح بالایی داشته باشند که تا به امروز تقریبا اینطور بوده است.
هر بازیگر و یا کارگردان و هنرمندی برای آینده خود تصویری را شکل می‌دهد که به نوعی آرمان، آرزو و یا هدف وی است. دغدغه شما از حضور در تئاتر چیست و چه آینده‌ای را برای خودتان متصور می‌شوید؟
ارغوان: دغدغه و آرزوی من در حال حاضر در قدم اول موفقیت در عرصه تئاتر و در قدم دوم موفقیت در حوزه تصویر است.
بسیاری از بازیگران تئاتر از همان ابتدا تئاتر را پلی برای رسیدن به سینما می‌دانند. آیا سینما مدینه فاضله بازیگری است و اینکه چرا این هجمه علاقه به سینما به وجود آمده است؟
ارغوان: برای خود من اینطور نبوده و من اولویت اولم تیاتر است، زیرا اتفاق روحی که در صحنه تئاتر اتفاق می‌افتاد قابل قیاس با تصویر نیست.
یکی از مشکلات مهم امروز تئاتر وجود رابطه، لابی و رانت در تمامی بخش‌ها است. امروزه انتخاب عوامل و به خصوص بازیگران بر اساس توانایی‌ها شکل می‌گیرد و یا معیار‌های دیگه‌ای در این عرصه وجود دارد؟
ارغوان: این مسئله متاسفانه همه گیر شده است و تنها مختص به تئاتر نیست، اما خوب کارگردانان بسیاری هم داریم که به صورت اصولی به این حرفه پرداخته اند و بدون توجه به لابی و پارتی، بازیگر انتخاب می‌کنند و یک اثر خوب رو خلق می‌کنند.
به طور معمول می‌بینیم که گروه‌های پر چهره در کمتر از یک ماه تمرین اثر را روی صحنه می‌برند، اما گروه‌های جوان بعد از ماه‌ها تمرین همچنان دغدغه سالن اجرا دارند. چگونه می توان این دغدغه‌ها را از بین برد و آیا تئاتر می‌تواند با یک ماه تمرین به رسالت خود برسد؟
ارغوان: در واقع این هم باز برمی‌گردد به مسئله تجاری شدن این عرصه و طبیعتاً برای سود خوب مالی هم زمان کمتری باید صرف شود تا هزینه‌های کمتری هم در ادامه پرداخت شود.
این روزها مشغول چه کاری هستید و آیا تا پایان سال ۹۷ اجرایی را روی صحنه خواهید داشت؟
ارغوان: آخرین کار من نمایش مردان مریخی و زنان ونوسی به کارگردانی علی حسینی بوده است در مرداد ماه امسال که یک تجربه بسیار شیرین و آموزنده بود و الان هم در حال تمرین برای اجرای باز کردن بسته به کارگردانی علی صفری هستم که فوق العاده تجربه خوبی تا به امروز بوده است و یک نمایش تاثیر گذار که حق خیلی از مطالب را ادا می‌کند.
