پس از اعلام وضع دوباره تحریم ها علیه ایران توسط دونالد ترامپ در ماه مه، دولت آمریکا به کشورهای سراسر دنیا اخطار داد که باید واردات نفت از ایران را به صفر برسانند .
هدف این استراتژی فلج کردن اقتصاد وابسته به نفت ایران و تحت فشار قراردادن تهران برای سرکوب آرزوهای هسته ایش و متوقف کردن برنامه موشکی بالستیک و تأثیر ایران در سوریه است .
در تنها چند روز مانده به اعمال تحریم های جدید علیه ایران در پنج نوامبر، واقعیت این است: 3 تا از بزرگترین مشتریان ایران_ هند، چین و ترکیه_ در برابر درخواست واشنگتن برای توقف خرید نفت از ایران مقاومت میکنند و میگویند عرضه جهانی نفت برای جایگزینی نفت ایران کافی نیست .
این فشار به همراه نگرانی از افزایش مخرب قیمت نفت، سیاست سختگیرانه ترامپ را به آزمایش میگذارد و احتمال معاملات دو طرفه برای ادامه خرید نفت از ایران را بالا میبرد .
این تنشها دولت آمریکا را به دو جبهه تقسیم کرده است: یکی به رهبری جان بولتون، مشاور امنیت ملی که خواستار سخت ترین رویکرد ممکن است، دیگری مقامات دولت هستند که تمایل دارند تحریم ها را برای جلوگیری از افزایش قیمت نفت متعادل کنند. چون این افزایش قیمت به آمریکا و متحدانش آسیب می رساند .
قیمت جهانی نفت این ماه در بالاترین حد، به 87 دلار در هر بشکه رسید که در چهار سال اخیر بی سابقه بوده است. دولت آمریکا قصد دارد تا زمان اضافه شدن تولید روسیه و عربستان در سال آینده میلادی، معافیت های محدودی برای برخی مشتریان نفت ایران در نظر بگیرد .
باید تضمین شود که درآمد حاصل از فروش این نفت کاملا برای اهداف بشردوستانه مصرف می شود. این مکانیسم بسیار جدی تر از مکانیزمی است که در دور قبلی تحریم ها در دولت اوباما بر خرید نفت ایران اعمال شده بود .
کاخ سفید سعی دارد نسبت به دولت اوباما سختگیرتر باشد. اوباما به همراه متحدان اروپاییش تحریم هایی علیه ایران وضع کرد که منجر شد به برجام.
وزارت امور خارجه آمریکا در این مورد نظری نداد ولی دولت اطمینان داد که واشنگتن معافیتهایی در نظر گرفته است. استیون منوچین وزیر خزانهداری آمریکا گفت که کشورها اول باید خرید نفت خود را از ایران تا 20 درصد مقدار قبل از تحریم، کاهش دهند .
از زمان بیرون رفتن ترامپ از معاهده اتمی ایران در هشتم مه، گروههای نمایندگی از خزانه داری و وزارت امور خارجه آمریکا به کشورهای مختلف سفر کردهاند و به آنها در مورد خطرات داد و ستد با ایران هشدار داده اند .
ژاپن و کرهجنوبی، متحدان آمریکا، واردات نفت خام از ایران را متوقف کرده اند و شرایط برای سایر خریداران بزرگ نفت ایران به این واضحی نیست .
مقامات آمریکایی در ملاقات با مقامات هند، دومین خریدار بزرگ نفت ایران برای اولین بار اعلام کردند که معافیت هایی برای این کشور در نظر گرفتند .
یک منبع دولت هند گفت افزایش هزینه های انرژی به دلیل تضعیف واحد پول روپیه و قیمت بالای نفت، یعنی صفر کردن خرید نفت از ایران حداقل تا ماه مارس غیر ممکن است .
مذاکراتی هم با ترکیه، چهارمین خریدار بزرگ نفت ایران در حال انجام است. در حالی که رئیس جمهور ترکیه و وزرای این کشور آشکارا از تحریمها انتقاد کردهاند .
شرایط در چین بزرگترین مشتری ایران چندان واضح نیست. خریداران دولتی این کشور به دنبال معافیت هستند .