محمدعلی خطیبی، کارشناس بین المللی صنعت نفت با اشاره به گفتههای بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی درباره جبران کاهش تولید ۷۰۰ هزار بشکه ای نفت ایران در بازار گفت: این ۷۰۰ هزار بشکه کاهش تولید ایران فقط از سمت عربستان جبران نشده و توان جبران سعودی ها تنها ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه بوده است و باقی آن را سایر اعضای اوپک و البته روسیه به عنوان توانمندترین عضو غیراوپک جبران کرده است.
وی تاکید کرد: صادرات نفت ایران ۲.۸ میلیون بشکه در روز است که با توجه به توان تولیدی عربستان و سایر اعضای اوپک و حتی غیر اوپک جبران این حجم امکان پذیر نیست.
به گفته این کارشناس بین المللی صنعت نفت، هدف آمریکا جبران کاهش تولید نفت ایران در بازار به منظور کاهش قیمت نفت بود. این در حالی است که هم قادر به جبران نفت ایران نیست و هم توفیقی درباره کاهش قیمت ها حاصل نشده است و برعکس روزانه شاهد افزایش قیمت نفت هستیم. همه تولیدکنندگان نفت با حداکثر توان خود در حال تولید هستند و امکان افزایش تولید بیش از سطح فعلی، برای آنها امری قابل تردید است.
خطیبی ادامه داد: گفته می شود برخی خریداران نفت ایران خطاب به رییس جمهوری آمریکا خواسته اند تا در ازای عدم خرید نفت ایران به آنها جایگزینی برای خرید معرفی کند، اما جایگزینی معرفی نشده است؛ بنابراین می توان گفت جایگزینی برای نفت ایران در بازار وجود ندارد.
نماینده اسبق ایران در اوپک با بیان اینکه کویت صادرات نفت خود به آمریکا را قطع کرده است، افزود: این کشور دارای مشکلات داخلی با عربستان است و سعودی ها تلاش می کنند تا در راستای خواسته های آمریکا بر این کشورها اعمال نفوذ کرده و آنها را تحت فشار قرار دهند، این در حالی است که هر کشوری بر اساس منافع ملی خود تصمیم گیری می کند، اما همین اقدام کویت بی شک بر بازار و قیمت ها موثر است.
در تجارت نفت دیپلماسی فعالی نداریم
وی لازمه شرایط جنگ اقتصادی را دیپلماسی فعال دانست و اظهار داشت: آمریکایی ها در بالاترین سطوح مسوولین خود به ۳۰ کشور سفر کرده تا به خواسته سلبی خود دال بر ممانعت از خرید نفت ایران، جامه عمل بپوشانند اما وزیر نفت ایران حتی به سه کشور هم برای خواسته ایجابی خود سفر نکرده است. این در حالی است که در چنین شرایطی که همه مسوولین نظام تاکید دارند در یک جنگ اقتصادی هستیم باید گروهی متشکل از وزیر نفت، امورخارجه و رییس بانک مرکزی به کشورهای مختلف سفر کرده و مشکلات تجارت نفت در حوزه مبادلات پولی، بیمه، حمل و نقل و ... را بررسی و حل و فصل کنند و اگر آمریکایی ها یک بار به یک کشور سفر می کنند ، مقامات ایرانی باید چندین مرتبه به آن کشورها سفر کنند.
خطیبی در پاسخ به اینکه آیا عربستان می تواند از ذخایر استراتژیک خود به منظور جبران کاهش تولید نفت ایران استفاده کند یا خیر، توضیح داد: بخشی از ذخایر استراتژیک در اختیار تولیدکنندگان است که می تواند در نقاط مختلف ذخیره شود، بخشی دیگر نیز در اختیار مصرف کنندگان نفت ( کشورهای صنعتی) است که البته محدودیت دارد. حجم ذخایر استراتژیک نفتی چه برای تولیدکنندگان و چه برای مصرف کنندگان با قیمت نفت رابطه معکوس دارد. آمار مربوط به ذخایر نفتی به صورت هفتگی در آمریکا منتشر می شود و کم شدن یک بشکه از آن بر بازار نفت تاثیرگذار است.
بر اساس گفته های این کارشناس انرژی، با توجه به اینکه در فصول سرد میزان مصرف نفت افزایش می یابد و از طرفی تولیدکنندگان نفت با همه توان خود در حال تولید هستند، جبران سهم نفت ایران در بازار امکان پذیر نیست. حتی اگر کشورهایی نظیر عربستان با تولید صیانتی و آسیب به چاه های خود تولید خود را افزایش دهند، برای طولانی مدت ادامه چنین روندی امکان پذیر نیست.