نام «محمود قرآن نویس» رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه آزاد را بسیار شنیده بودم.
تقریبا از هر چند طرح دانشگاهی در یکی از طرح‌ها نام او به عنوان یکی از مجریان طرح به چشم می‌خورد.
درباره‌اش جستجو هم کرده بودم تا بیشتر با او آشنا شوم،محمود قرآن‌نویس دارای مدرک دکتری فیزیک پلاسما از دانشگاه پونای هند متولد سال 1329 در اردبیل است.
قرآن نویس که تالیف و ترجمه بالغ بر 28 جلد کتاب را در کارنامه علمی خود دارد، استاد راهنمای 25 رساله دکتری و 120 پایان‌نامه کارشناسی ارشد بوده و دارای 300 مقاله منتشر شده در مجلات نمایه شده در ISI، حدود 420 مقاله انگلیسی ارائه شده در کنفرانس‌های بین‌المللی، 82مقاله علمی پژوهشی خارجی ، 36 مقاله علمی پژوهشی داخلی و 76 مقاله ارائه شده در کنفرانس‌های داخلی است و سه ثبت اختراع در آمریکا و آلمان دارد.
وی دارای سابقه 30 ساله پژوهش در حوزه کاربرد پلاسما در صنعت است ، سال‌ها ریاست آموزشکده تکنولوژی هسته‌ای و آزمایشگاه NDT سازمان انرژی اتمی را برعهده داشته و از سال 1373 رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات است.
قرآن نویس همچنین کرسی پژوهشی در گداخت هسته‌ای ایران در سال 86 که از طرف معاونت فناوری ریاست جمهوری اعطا شد را از آن خود کرده است.
با خواندن این رزومه پژوهشی قوی، حیف دیدیم که این دانشمند کشور را از نزدیک نبینیم پس قرار ملاقاتی گذاشتیم تا با او از نزدیک آشنا شویم.
به محض ورود به دفترش با روی خوش به محلی که کتابخانه‌اش هم در آنجا قرار داشت راهنمایی‌مان کرد.
آنقدر صمیمی و بی ریا بود که اگر جایی بجز محل کارش او را می‌دیدیم فکر نمی‌کردیم یکی از دانشمندان مطرح کشورمان است.
از کارهایش گفت و از تلاش‌های بی وقفه‌ای که برای محتاج نبودن کشور به بیگانگان انجام داده است، البته مشکلاتی که بر سر راهشان هست را هم بیان کرد.
از او پرسیدیم شما که امکانات مهاجرت به کشور دیگر را دارید چرا در این شرایط اقتصادی مهاجرت نمی‌کنید، گفت کجا بروم بهتر از کشور خودم؟ باید بمانم و کمک کنم تا مشکلات رفع شود.
در گفت‌وگوی ما با قرآن‌نویس می‌خوانید:
* سعی می‌کنیم نیازهای کشور را بشناسیم و برای رفع آن طرح ارائه دهیم
* کار شبانه‌روزی و شب‌زنده‌داری سبب موفقیت‌مان شد
* یکی از مشکلات ما، باند مافیایی زباله بود
* اجرای پروژه داروی زخم بستر و دیابت
* گویا طرح‌های علمی در اولویت کشور نیست
در بسیاری از اخبار علمی نام شما به عنوان یکی از مجریان طرح مطرح است که یکی از این طرح‌ها در بخش امحای زباله‌های بیمارستانی توسط رآکتورهای پلاسمایی بوده، درباره این طرح توضیحاتی بفرمائید.
قرآن‌نویس:ما سعی می‌کنیم نیازهای کشور را دریابیم و براساس این نیازها طرح‌هایمان را ارائه دهیم که طرح امحای زباله‌های بیمارستانی نیز بر همین اساس شکل گرفت.
زمان دولت هاشمی رفسنجانی، استاندار مازندران نامه‌ای داده بود که مازندران دارای مشکلات فراوان ناشی از زباله های شهری و بیمارستانی است.
زباله‌های بسیاری در شهر وجود دارد که بخشی از این زباله‌ها، زباله‌های بیمارستانی است و این بحران در ایران وحشتناک است.
ما پس از مذاکره با مسئولان مازندران متوجه شدیم که روزانه 700 تن زباله شهری دارند که این 700 تن انباشته می‌شود و از دریا هم فاصله زیادی ندارد و ممکن است شیرابه آنها وارد آب‌های زیرزمینی شده و آنها هم آلوده شود که موجب بیماری‌های بسیاری می‌شود.
البته در همه جای دنیا وجود دارد ولی کشورهای صنعتی آمریکا و اروپا این مشکل را حل کردند اما در خاورمیانه هنوز وجود دارد.
این مشکل چگونه برطرف می‌شود؟
قرآن‌نویس: ما طرح رآکتورهای پلاسمایی ملی امحای زباله‌های بیمارستانی را طراحی کردیم که این تکنولوژی امروز در دنیا به خصوص برای بیمارستان‌ها به کار می‌رود که دمای مشعل‌های آن 5000 درجه است؛ یعنی هر چه در آن ریخته شود تبدیل به گاز می‌کند و گازهای آلوده وغیرآلودهخارج می‌شود که برای گازهای آلوده فیلتر می‌گذارند و حتی از گازهایغیرآلودهاستفاده‌های دیگری می‌شود.
چه استفاده‌هایی؟
قرآن‌نویس:برای زباله سوزها با ظرفیت بالا می توان برق تولید کرد. برقی که تولید می‌شود به صورت کیلوواتی به توانیر فروخته می‌شود.
* با کار شبانه‌روزی به موفقیت رسیدیم
طرح امحای زباله‌های بیمارستانی به چه صورت اجرا شد؟
قرآن‌نویس:ما آن زمان تجربه کافی برای امحای 700 تن زباله شهری را نداشتیم. تکنولوژی پیچیده‌ای است، ما 40مشعل سوزاندیم تا بتوانیم این طرح را به اجرا برسانیم، زیرا تجربه نداشتیم و دما را بالا می‌بردیم و مشعل‌ها می‌سوختند.
ولی کار شبانه‌روزی و شب زنده‌داری‌ها باعث شد موفق شویم و این کار را انجام دادیم که کمک‌هایی هم از معاونت علمی گرفتیم و آنها تسهیلاتی به ما ارائه دادند.
* افراد حاضر در پروژه یک ریال هم دستمزد نگرفتند
چه حمایت‌هایی از شما صورت گرفت؟
قرآن‌نویس: طرح تحت حمایت معاونت علمی فناوری به عنوان کارفرما، واحد علوم و تحقیقات به عنوان نهاد مجری، مرکز تحقیقات فیزیک پلاسما به عنوان مجری و یکی از بیمارستانهای دانشگاه آزاد به عنوان نهاد بهره بردار می باشد. حمایت ها به صورت وام قرض الحسنه از طرف معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری و همچنین از طرف واحد علوم و تحقیقات در اختیار پروژه قرار داده شد.
تمام مبلغ هزینه، هزینه پروژه شد. ولی هیچ دستمزدی به کارکنانمان ندادیم؛ یعنی یک ریال هم برنداشتند.
استانداری گیلان هم از ما دعوت کرد تا این کار را در آنجا هم انجام دهیم؛ چراکه زباله‌های بیمارستانی در این استان نیز زیاد بود و ما دیدیم رودخانه جنگل سراوان شیرابه زباله بود.
ما از این زباله‌ها بازدید کردیم و هدف‌گذاری کردیم، دیدیم پروژه بزرگی است که حتی سخت‌تر از پالایشگاه است. بنابراین برای امحای زباله‌های بیمارستانی که از زباله‌های شهری خطرناک‌تر است برنامه‌ریزی کردیم تا بتوانیم روزانه یک تن زباله را امحا کنیم.
هلندی‌ها آمدند و گفتند ما می‌سازیم و سرمایه‌گذاری می‌کنیم ولی 5 سال درآمد برای خودمان باشد، البته برای این کار تضمین می‌خواستند که کسی از ایران تضمین نکرد.
ما خودمان تصمیم گرفتیم این کار را انجام دهیم، می‌دانستیم که پروژه سخت است ولی از این مسئله هم آگاهی داشتیم که این پروژه ماندگار است و گفتیم وابستگی به دیگران فایده‌ای ندارد و خودمان باید دست به کار شویم.
در هر قدمی که برمی‌داشتیم مشکلات زیادی داشتیم و همکاران‌مان بسیار خسته شده بودند زیرا کار شبانه‌روزی می‌کردیم.
* یکی از مشکلات، باند مافیایی زباله بود
در مسیر کار چه مشکلاتی داشتید؟
قرآن‌نویس:یکی از مشکلات این بود که زباله هم باند مافیایی دارد و برخی از زباله درآمدزایی می‌کنند. حتی گروهی برای امحای زباله‌های بیمارستانی آگهی می‌دهند ولی این زباله‌ها را دفن می‌کنند که این کارشان تولید گاز می‌کند اما ما با وجود تمام مشکلات کار را انجام دادیم.
این طرح چه مزایایی دارد؟
قرآن‌نویس:با توجه به اینکه مشکل کشورهای خاورمیانه در آینده آب و انرژی است، ما کانتینرهایی درست کردیم که جابجایی زباله‌های بیمارستانی نیز مشکل ایجاد نکند. در حال حاضر زباله‌های بیمارستانی بیمارستان فرهیختگان را به صورت پایلوت امحا می‌کنیم.
در حال حاضر ظرفیت امحای این دستگاه یک تا 5 تن زباله به صورت روزانه است ولی باید بتوانیم مشتری پیدا کنیم و با شهرداری‌ها صحبت کنیم تا زباله‌های شهری را هم امحا کنیم.
با نهادهای دیگر هم برای بهره‌گیری از این طرح مذاکره کرده‌اید؟
قرآن‌نویس: می‌خواهم به شورای شهر هم بروم تا این معضل بزرگ و خطرناک که بیماری‌های بسیاری را هم ناشی می‌شود، از میان برداریم.
* برای صادرات محصول آمادگی داریم
این طرح قابلیت صادرات هم دارد؟
قرآن‌نویس: ما آمادگی داریم که با کشورهای همسایه نیز برای صادرات این محصول صحبت کنیم. کشورهای خاورمیانه این محصول را ندارند و فقط کشورهای آمریکایی و اروپایی از آن استفاده می‌کنند.
با وجود مشکلات بسیار این کار را انجام دادیم ولی برای زباله‌های شهری باید ظرفیت را بیشتر کنیم. نیاز به انگیزه و وقت داشت که انجام شد. یک تیم متخصص به همراه پیمانکاران بر روی این طرح کار کردند.
البته پروژه‌های دیگری را هم انجام دادیم، 3 پروژه ما کلان و مهم بوده است.
* اجرای پروژه داروی زخم بستر و دیابت
پروژه بعدی در چه حوزه‌ای است؟
قرآن‌نویس:پروژه دیگر داروی زخم بستر و دیابت است. ما این پروژه را روی موش انجام دادیم که موفق بود البته کشورهای دیگر روی این موضوع کار کرده بودند.
این طرح به چه صورت انجام شد؟
قرآن‌نویس: ما از پلاسما استفاده کردیم که زخم موش‌های دیابتی بهبود یافت. از این طریق که گاز یونیزه می‌شود و دمای آن مثل لیزر به زخم تابیده می‌شود و این مسئله به صورت 3 یا 4 بار هر بار 5 دقیقه انجام می‌شود که باقر لاریجانی معاون پزشکی وقت دانشگاه آزاد با مجوز خودش افراد دیابتی بیمارستانش را در اختیار ما گذاشت و ما این دارو را روی 50 مریض آزمایش کردیم که هر 50 نفر بهبود یافتند.
در حال حاضر این طرح در بیمارستان شریعتی اجرا می‌شود و درآمدزایی هم داشته است. این کار یکی از کارهای موفق ما بود.
البته می‌توان برای انعقاد خون و استرلیزه کردن وسایل پزشکی نیز از این طرح استفاده کرد.
برای صادرات این طرح هم فکری شده است؟
قرآن‌نویس: برای صادرات طرح که ما خودمان نمی‌توانیم مشتری بیابیم. ما طرح را انجام می‌دهیم و مسئولان باید به دنبال مشتری باشند اما طرح علمی در اولویت نیست، کشورهای دیگر بسیار بر روی طرح‌های علمی سرمایه‌گذاری می‌کنند و از همین طریق درآمدزایی می‌کنند.
* نتیجه مطالعات‌مان باید به کاربرد برسد
اما در کشور ما استاد دانشگاه انگیزه‌ای ندارد و فقط درس می‌دهد. کسی که دکترای برق است آیا می‌تواند 4 تا لامپ روشن کند؟ از چه مهارتی برخوردار می‌شوند؟ در دنیا چه کارهایی انجام شد؟ و ما در ایران چه کردیم؟ ما فقط تئوری آموزش می‌دهیم و نتیجه مطالعات را به کاربرد نمی‌رسانیم، درحالی‌که تکنولوژی اگر به ثروت نرسد به چه دردی می‌خورد؟ آنهایی که کار یاد می‌گیرند هم به خارج می‌روند و آنهایی که در ایران هستند می‌گویند کار نیست. ما به آنها می‌گوییم شما چه کاریبلدید؟
ما طرح دیگری هم داریم که در حوزه انرژی پاک است.
کاربرد آن طرح چیست؟
قرآن‌نویس:طرح دیگر ما نیز انرژی هسته‌ای است که برای انرژی پاک کار می‌کنیم. ما باید خورشید را به روی زمین بیاوریم، کشورهای دیگر نیز این کار را انجام داده‌اند، البته دنیا باید این تکنولوژی را به ما می‌داد و 7 کشور جمع شدند و کارهایی را انجام دادند ولی این کار را نکردند. ما باید دما را بالاتر از خورشید ببریم ولی هنوز نتوانسته‌ایم این کار را انجام دهیم.
ما در حال مطالعه هستیم و زیر نظر آژانس بین‌المللی مطالعه می‌کنیم و تفاهم‌نامه‌هایی با کشور بلژیک داریم. دانشگاه‌های مختلف ایرانی هم با ما همکاری می‌کنند و دولت نیز با ما همکاری دارد به طوری که من به عنوان نماینده ایران در کشورهای دیگر این طرح را معرفی می‌کنم ولی فعلاًترامپجلوی آن را گرفته است ولی اسم ما در لیست آن کشورها وجود دارد.
* باید در کشور بمانیم و با همکاری یکدیگر کشور خودمان را بسازیم
شما با این طرح‌های کاربردی قطعا از کشورهای دیگر پیشنهاداتی دارید، با وجود مشکلاتی که در ایران هست چرا به کشور دیگری نمی‌روید؟
قرآن‌نویس:من هیچ وقت قصد سفر و زندگی در خارج را ندارم زیرا در کشور خودمان نیاز به این طرح‌ها داریم،چرا باید به خارج بروم؟ کشور خودم چه مشکلی دارد؟ اگر همه ما برویم ایران چه می‌شود؟ اگر آنهایی که رفتند می‌ماندند تعداد زیادی از این مراکز داشتیم که می‌توانستیم تکنولوژی را بسیار افزایش دهیم.
می‌گویند شما را بازنشسته کرده‌اند؟
قرآن نویس: من خودم بازنشست شدم چراکه باید جوان‌ترها نیز باید روی کار بیایند، اگر ما کنار نرویم جوان‌ها کجا بیایند، من 35 سال خدمت کردم و حالا هم به دانشگاه سر می‌زنم و کمک می‌کنم.
