حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران در آستانه سفر به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل مقالهای در روزنامه واشنگتنپست منتشر کرد.
آقای روحانی در این مقاله با عنوان «ایران، بر خلاف ترامپ به تعهدات هستهای خود پایبند است» از سیاستهای «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا انتقاد کرده است.
او مینویسد: «هنگامی که رئیسجمهور ترامپ روز ۸ ماه می خروج ایالات متحده از توافق هستهای با ایران یا «برنامه جامع اقدام مشترک» را اعلام کرد من دو گزینه پیش رو داشتم. میتوانستم مقابله به مثل کرده و خروج ایران را اعلام کنم که این اقدام به طور مطمئن منطقه را بیشتر درگیر ناامنی و بیثباتی میکرد، یا اینکه میتوانستم فرجه کوتاهی برای طرفهای باقیمانده در نظر بگیرم تا آثار منفی تصمیم ایالات متحده درباره این توافق ارزشمند که بعد از ۱۲ سال مذاکرات سخت و فشرده به دست آمده بود، جبران کنند.»
رئیسجمهور ایران خاطرنشان کرده به منظور حفظ سنت ایران در زمینه احترام به حاکمیت قانون و هنجارهای بینالمللی و حفظ صلح و امنیت بینالمللی گزینه دوم را انتخاب کرده است.
روحانی در ادامه نوشته است: «ایالات متحده انتظار داشت با خروج عجولانه ایران مواجه شود تا بتواند ائتلافی بینالمللی علیه ایران تشکیل داده و به طور خودکار تحریمهای قبلی را احیا کند. رفتار ما جلوی چنین حرکتی را گرفت. گفتوگوها با طرفهای باقیمانده و تأکید آنها بر پایبندی به توافق، ایالات متحده را در وضعیت انزوا قرار داد. شکافی چنین جدی میان ایالات متحده و شریکان اروپاییاش در یک مسئله مهم سیاست خارجی بیسابقه و بیهمتا بود- میتوانم بگویم این ثابت میکند ما در رویکردمان در قبال توافق هستهای و دیپلماسی فعال و جریانسازمان درست عمل کردهایم.»
آقای روحانی سیاست خارجی فعلی آمریکا در قبال ایران را «ناهماهنگ با واقعیتهای میدانی موجود در ایران، منطقه و سراسر دنیا» توصیف کرده و نوشت واشنگتن دچار این توهم شده که احیای تحریمها باعث امتیازدهی ایران خواهد شد.
در این یادداشت آمده است: «سیاست خارجی فعلی آمریکا با واقعیتهای میدانی موجود در ایران، منطقه و سراسر جهان ناهماهنگ است. من استدلال میکنم که چنین سیاستی حتی در راستای منافع ملی آمریکا هم نیست. دولت آمریکا تحت تأثیر اطلاعات نادرست و تحلیلهای جعلی ارائه شده از سوی گروههای تروریستی و اسرائیل دچار این توهم شده که احیای تحریمها باعث امتیازدهی ایران خواهد شد.»
روحانی تصریح کرده ست: «اما ایرانیها در برابر فشار بیرونی همصف شده و به مقاومت سرسختانه روی میآورند. ایالات متحده، قبل از برجام از طریق نظام فراگیر تحریمهایش نتوانست ایرانیها را به تسلیم وادار کند. این ایالات متحده بود که تغییر رویه داد و مذاکرات را انتخاب کرد.»
روحانی هشدار داده در صورتی که دیگر طرفهای حاضر در برجام نتوانند منافع ایران را تأمین کنند ایران روالی دیگر در پیش خواهد گرفت.
در این مقاله آمده است: «در گفتوگوهای جاری با شریکان حاضر در برجام تأکید کردهایم محافظت از منافع طولانی مدت مردم ایران از اهمیت شایانی برای ما برخوردار است. در صورتی که این منافع را بتوان علیرغم خروج آمریکا از توافق تأمین کرد، ما در توافق باقی میمانیم؛ در غیر این صورت، مسیر دیگری در پیش خواهیم گرفت. منطق ما ساده و روشن است: یا همه طرفهای توافق از آن بهرهمند خواهد شد و یا هیچکدام. سکوت در برابر زورگویی آشکار آمریکا به سایر کشورها که با نقض آشکار قوانین تثبیتشده بینالمللی آنها را به قطع روابط تجاری و اقتصادی با ایران فرا میخواند، قابل قبول نیست و جزو گزینههای ما محسوب نمیشود.»
روحانی در ادامه این یادداشت به ژستهای دولت آمریکا برای پیشنهاد مذاکره با ایران پرداخته و نوشته که این پیشنهادها «صادقانه یا واقعی» نیستند.
وی نوشته است: «پیشنهاد ترامپ برای گفتوگوی مستقیم با ایران صادقانه یا واقعی نیست. ما چطور میتوانیم به صداقت وی اعتماد داشته باشیم وقتی وزیر خارجهاش تا آنجا پیش میرود که فهرستی طویل از پیششرطهای توهینآمیز برای گفتوگو تهیه میکند؟ از آن بدتر، چطور ما میتوانیم به دولت آمریکا که حالا رسماً تعهدات بینالمللیاش به ویژه قطعنامه ۲۲۳۱ را زیر پاگذاشته اعتماد کنیم؟ چطور ایران و دیگران به آمریکا اعتماد کنند وقتی که کشورهای دیگر را بابت اجرای همان قطعنامهای که خودش از آن حمایت کرد و به آن رأی داد، تهدید به تنبیه میکند؟ توسل ایالات متحده به تحریمها علیه ایران و مردم ایران- و از جمله دشوار کردن دسترسی مردم عادی به دارو یا سلب کردن امکان سفر ایمن از آنها با هواپیماهای جدید خریداری شده توسط شرکتهای ایرانی- کاملاً غیرموجه و غیرقابل قبول هستند. با اصرار بر نفرتپراکنی و انتقامجویی، تظاهرهای آمریکا برای حمایت از مردم ایران سطحی، ریاکارانه و ناپذیرفتنی هستند.»
روحانی نوشته مطمئن است که دولت آمریکا یک بار دیگر مجبور خواهد شد مسیرش را تغییر دهد. او بر ادامه گفتوگوهای ایران با شریکان تجاریاش هم تأکید کرده است.
در این یادداشت آمده است: «من اطمینان دارم که دولت آمریکا یکبار دیگر مجبور خواهد شد تغییر رویه بدهد. صرفنظر از این، گفتوگوهای ما با شریکان تجاریمان کاملاً در جریان هستند و آیندهای روشن را برای تعاملات بینالمللی ما نوید میدهند. اکنون مانند روز روشن شده که اکثر کشورها در دنیا با یکجانبه گرایی آمریکا مخالف هستند و از شنیدن زور بیزارند. ما حتی اگر در کوتاهمدت در روابط اقتصادیمان دچار مشکلاتی شویم، همراه با شریکانمان برای حل مشکلات تلاش خواهیم کرد و این روزها خواهند گذشت.
رئیسجمهور ایران در ادامه ضمن تأکید بر تعهد ایران برای گفتوگو و مذاکره به تلویح از اینکه واشنگتن راه گفتوگو درباره مسائل غیرهستهای را سد کرده انتقاد کرده است.
او مینویسد: «ما به مذاکره و گفتوگو متعهدیم و در وهله اول هم به همین سبب وارد مذاکراتی در موضوع هستهای شدیم که ما را به یک توافق محکم و مفید فایده برای دو طرف رساند. اثبات حسن نیت تمام طرفهای توافق و به خصوص ایالات متحده در گرو اجرای صادقانه توافق و پایبندی کامل به آن است. در جریان مذاکرات بر سر پرونده هستهای رهبر عالیقدر ما گفت صداقت طرف مقابل راه را برای گفتوگو بر سر مسائل دارای منفعت دوجانبه باز میکند. رویکرد ناراست واشنگتن در اجرای برجام، از اولین روز تا روز خروج غیرقانونی از آن، نشاندهنده بیصداقتی در اجرای تعهدات بینالمللیاش است.»
رئیسجمهور ایران در بخش پایانی یادداشت خود تأکید کرده است: «تاریخ مدرن گواه این واقعیت است که ایران در طول ۲۵۰ سال گذشته هیچ تجاوز خارجی انجام نداده اما سرسختانه در برابر تجاوزگری و مداخله خارجی مقاومت کرده است. صلح، سلاح ما است و ما متعهد هستیم هر اقدام و حرکت صادقانه برای صلح را پاسخ دهیم. در این مورد، مصمم و استوار هستیم.»