چرا پاسخ‌های رئیس جمهور نتوانست نمایندگان را قانع کند؟

 صبح امروز مجلس شورای اسلامی میزبان حسن روحانی رئیس جمهور به منظور پاسخگویی به پنج سوال نمایندگان ملت بود. علی رغم فضا سازی روزهای گذشته و برخی رسانه‌های داخلی و شبکه‌های خارجی که پیش بینی خود را از جلسه امروز به سمت «سه‌شنبه سیاه» و تشنج در مجلس می‌بردند اما فضای آرام و توام با همراهی نمایندگان و رئیس جمهور آب پاکی را بر روی این تحلیل‌های غلط ریخت.

*روز آرام مجلس با حضور روحانی و کابینه‌اش

از زمان حضور حسن روحانی به همراه تعداد زیادی از اعضای کابینه در صحن علنی مجلس و آغاز سوالات نمایندگان طراح سوال این رخداد نمایان شد که دو قطبی مجلی و دولت در کار نیست و همه حاضرین بر یک اصل اشتراک دارند و آن همگرایی دو قوه برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم است.

محمد حسین فرهنگی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در میانه سوال خود از رئیس جمهور به ارائه راهکارهایی جهت خروج مشکلات اشاره کرد و گفت: «در چنین شرایطی دولت باید با مدیرانی عملیاتی دست به تحولات و یا حداقل اصلاحات اقتصادی می‌زد در حالیکه کار مؤثری انجام نداد.» همچنین کوروش کرم‌پور حقیقی نیز گفت: «امروز حضور رئیس‌جمهور در مجلس برگ زرینی از پاسخگویی مسئولین این نظام به مردم است و ما این امر را وظیفه خود می‌دانیم.»

نقوی حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس و از سوال کنندگان از رئیس جمهور در سخنان خود خطاب به حسن روحانی خاطرنشان کرد: درست است که ما اختلاف سیاسی داریم اما امروز روز عزت،‌ وحدت و البته روز سخت کشور است. مرد کسی است که روز سخت بایستد. ما پشت دولت شما می‌ایستیم و حمایت می‌کنیم. روحانی نیز در بخشی از سخنان خود تاکید کرد«از شما می خواهم به این نکته توجه کنید که اگر دولت یازدهم و دوازدهم مثل دولت دهم و نهم در اشتغال کار می‌کرد، امروز رقم بیکاری به جای 12 درصد، 22 درصد بود. این هنر دولت یازدهم و دوازدهم است. البته در همه زمینه‌ها قوای دیگر و مجلس شورای اسلامی، کمک کردند.»

*فاصله گرفتن رئیس جمهور از سخنرانی‌های پر حاشیه به دلیل توصیه رهبر معظم انقلاب

همچنین حسن روحانی در ابتدای سخنان خود با اشاره به دیدار با رهبر معظم انقلاب بیان داشت:« همه باید بهترین کلام و سخن و نیکوترین جملات را نسبت به هم بکار ببریم و امیدوارم بتوانم نکات و توصیه‌هایی را که مقام معظم رهبری نسبت به همین جلسه به من فرمودند، دقیقا مراعات کنم.» به نظر رویکرد منطقی و ارام مجلس نشات گرفته از یک توصیه رهبری پیش از این رویداد مهم بوده است

همه اینها حکایت از آرامشی ذاتی در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی داشت و حتی روحانی که غالبا علاقه مند به سخنرانی از جایگاه آفندی دارد سعی کرد بدور از «بگمبگم»های همیشگی جلسه را مدیریت و سخنان خود را در قالب پاسخ به نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح کند و کمتر به حاشیه بپردازد.

*عدم اقناع نمایندگان مجلس با پاسخ‌های تهی

اما نکته اساسی عدم توانایی رئیس دولت در اقناع نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود. وکلای ملت پس از استماع جواب‌های رئیس جمهور در حوزه‌های پنجگانه «عدم همکاری بانکی »، «بیکاری»، «ارز»، «رکود» و «قاچاق»  تنها از پاسخ یک سوال درباره همکاری‌های از چهار پاسخ  قانع نشدند. 

در مورد سوال اول مبنی بر اینکه چرا دولت جنابعالی در کنترل قاچاق که یکی از مهمترین عوامل فلج تولید ملی است، موفق نبوده است؟ وکلای ملت با 123 رأی موافق، 138 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 271 نماینده حاضر در صحن علنی، پاسخ‌های رئیس‌جمهور به این سوال را قانع‌کننده ندانستند. ماجرای سوال دوم که مربوط به علت استمرار تحریم‌های بانکی با گذشت بیش از دو سال وعلی‌رغم اجرای همه تعهدات برجامی ایران بود تنها پاسخی بود که توانست نمایندگان را قانع کند

اما وکلای ملت در مورد سوال سوم که در آن آمده چرا دولت تدبیر و امید نسبت به کاهش بیکاری مفرط اقدام شایسته‌ای ندارد؟ با 74 رأی موافق، 190 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 272 نماینده حاضر در صحن علنی، بصورت قاطع پاسخ‌های رئیس‌جمهور به این سوال را قانع‌کننده ندانستند.

سوال چهارم و پنجم که به ترتیب به علت رکود اقتصادی شدید چندین ساله، و افزایش شتابان ارزهای خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی اشاره داشت واکنش شدید نمایندگان را به همراه داشت و  وکلای ملت تقریبا به صورت مشخص این پاسخ‌ها را مستدل ندانسته و آن‌ها را نیز اقناع کننده ندانستند.

بررسی رای نمایندگان مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد رئیس جمهور برنامه، راهکار و در انتها پاسخ مناسبی نسبت به سوالات وکلای ملت که همانا سوال مردم نیز هست نداشته است. مثلا در سوالات مرتبط با «علت عدم اقدام مهم در جهت کاهش بیکاری مفرط توسط دولت »، «علت افزایش شتابان ارزهای خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی» و « علت رکود اقتصادی شدید چندین ساله، در دولت ، علی‌رغم وعده‌ها و اعلام‌های عبور از رکود توسط حسن روحانی» بیشترین مخالفت با پاسخ رئیس جمهور از سوی نمایندگان شده است که این رقم نشان می‌دهد نمایندگانی که در مجلس تحت عنوان حامیان دولت نیز شناخته می‌شوند نتوانستند در مقابل وجدان بیدار خود سکوت کنند و لذا رای به عدم اقناع داده‌اند.

*رئیس جمهور حتی برای اخراج یک وزیر از پاستور دست به دامن مجلس می‌شود

واکاوی پاسخ روحانی به سوالات نمایندگان نیز در نوع خود جالب و قابل تامل است. مداقه در سخنان رئیس کابینه به خوبی نمایانگر تهی بودن دولت از برنامه و یا قصد انجام تغییرات در دولت است کما اینکه قبلا هم نشان داده برای اخراج یک وزیر از پاستور دست به دامن مجلس شورای اسلامی شده است.

روحانی در نطق امروز خود پیرامون علت التهاب در اقتصاد گفت:« تاریخ این تغییر 5 دی ماه سال 96 است. هر کس تاریخ دیگری بدهد به اعتقاد من آدرس غلط به مردم داده است. 5 دی ماه سال 96 بود که مردم ناگهان دیدند در خیابان‌ها عده‌ای شعار می‌دهند و شعارها کم کم به شعارهای هنجارشکنانه و غیرقابل قبول برای همه مردم تبدیل شد و مردم را دچار حیرت کرد.»

اما رئیس جمهور در ادامه فراموش کرد که بگوید وقایع و اغتشاشات دیماه حاصل تزریق التهاب آفرینی و وعده دادن های بلند پروازانه وی در انتخابات ابتدای همان سال بوده است. روحانی یاد آوری نکرد که رحمانی فضلی وزیر کشورش در مصاحبه با روزنامه دولتی ایران منشا این حوادث را در مولفه‌های غیرمیدانی از جمله «تغییر نسل» و «تغییر سبک زندگی» و متعاقب آن تغییر مطالبات می داند؛ مولفه هایی که نشان می دهد اعتراض های دی ماه بیش از هر چیز «اجتماعی» و حاصل «انباشت نارضایتی» هایی است که هر جا فرصت بروز پیدا کند، علنی می شود. وزیر کشور در این گفتگو تصریح می کند طی تحقیقات به این نتیجه نرسیدند که اعتراض ها سازمان یافته بوده یا از سوی یک جریان سیاسی داخلی شروع و هدایت شده است. 

*اظهارات مبهم و نسنجیده در مورد بازار ارز

رئیس قوه مجریه درباره بازار ارز و مشکلات آن اظهارات مبهم و نسنجیده‌ای بیان داشت. وی گفت« تنها دولتی بعد از جنگ هستیم که با رشد منهای 7.7 دهم در سال 91 و در سال 92 روی کار آمدیم. اما بلافاصله در سال 93 رشد مثبت داشتیم. سال 94 وضع خوب نبود چون قیمت نفت یکباره کاهش پیدا کرد. از آخرین فصل سال 94 تا امروز همه فصول، در 9 فصل متوالی دارای رشد اقتصادی مثبت هستیم و رشد اقتصادی سال 95 کشور 12.5 درصد بوده که در دنیا کم‌نظیر بوده و بسیار مهم است و رشد متوسط در طول این پنج سال، بالای 4 درصد است که رشد متوسط دو دولت قبل از دولت یازدهم 2.2، بوده است.»

*اعتراض نمایندگان به آمار روحانی

سیدناصر موسوی لارگانی نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه پارلمان) در اخطاری قانونی با اشاره به بررسی طرح سؤال از رئیس جمهور در جلسه امروز پارلمان، اظهار داشت: «آقای رئیس جمهور در صحبت‌هایش موضوع انحرافی مطرح می‌کرد و جا داشت آقای لاریجانی به او تذکر می‌داد.آمارهای آقای رئیس جمهور در جلسه امروز مجلس با واقعیات تطبیق نداشت، آمارهای او در آستانه عید غدیر باعث شادی مردم شد و بیشتر جنبه طنز داشت.»

روحانی در نامه خود جهت حضور در مجلس شورای اسلامی مدعی مسائل دیگری بود وی نگاشته بود که « برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای‌اسلامی انشاء الله در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد و به سوالات پاسخ خواهم داد. البته این امر می‌تواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم عزیز کشورم بازگو نمایم که آنها صاحب واقعی کشورند و مشروعیت من و شما نیز از آراء آنها است.» همگان منتظر پاسخ‌های مبسوط و مستدل رئیس جمهور بودند که رای نمایندگان به عدم اقناع نشان داد روحانی نتوانسته بود از این فرصت مغتنم بهره ببرد.