هر چند که بنابر آمار موجود، خصوصی سازی در شرکت‌های خودرویی تنها در کاغذ اتفاق افتاده است، اما در عمل هنوز هم دولت و دولتی‌ها در صنعت خودروی ایران ویراژ می‌دهند و ثمره تداوم حضور دولت در صنعت خودرو نیز کیفیت پایین و قیمت بالا و البته ادامه انحصار در این صنعت است.
بر این اساس نگاهی به شرایط ایران خودرو به عنوان غول خودروسازی ایران که هنوز کسی پیکان تولیدی این کمپانی خوش آوازه و معروف که خودروی لاکچری دهه 40 و 50 ایران بود را از یاد نبرده است، نشان می‌دهد گروه صنعتی ایران خودرو که اینک با سرمایه ثبت شده 1530 میلیارد تومان، تولید بیش از 750 هزار دستگاه انواع پژو، تندر90، سوزوکی ویتارا، رانا و ...، فروش سالانه 31 هزار و 400 میلیارد تومانی و سود خالص کمتر از 90 میلیارد تومانی همچنان عنوان غول خودروسازی ایران را یدک می‌کشد، در سال 96 توانست فقط 57ریال سود به ازای هر سهم محقق کند که فقط 6 ریال آن را در مجمع سالانه بین سهامداران تقسیم کرد.
این در حالی است که روز یکشنبه همین هفته مجمع ایران خودرو برای تعیین تکلیف ترکیب جدید هیات مدیره برگزار می‌شود و در این راستا بررسی آخرین ترکیب سهامداری ایران خودرو نشان می‌دهد حقوقی‌هایی همچون تدبیر سرمایه آراد، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بازرگانی سپهر ایرانیان کیش، سرمایه‌گذاری نگار نصر، صندوق بازنشستگی کشوری و زیرمجموعه‌ها و صبا تامین بیش از 60 درصد از سهام ایران خودرو را در اختیار دارند. حال آن که اداره گروه صنعتی ایران خودرو توسط هیات مدیره‌ای متشکل از ایدرو، تعاونی کارکنان ایدرو، سرمایه‌گذاری سلیم، شرکت سازه و ساختمان ایرانیان و شرکت پیشگامان بازرگانی گلیار تاکنون انجام می‌شود.
نکته اینجا است که همچنان دولت در این گروه خودروسازی نفوذ زیادی دارد و یکی از دلایل درجا زدن این خودروسازی و تحقق سود حداقلی برای سهامداران حقیقی و حقوقی شرکت، همین دولتی ماندن ایران خودرو و البته هیات مدیره غیر تخصصی غول خودروسازی ایران است.
رصد ترکیب هیات مدیره و البته ترکیب سهامداران ایران خودرو نشان می دهد که در این شرکت خودروسازی دولتی ها و شبه دولتی ها نفوذ بیشتری نسبت به سهامداران تخصصی دارند و همین موضوع سبب شده تا هزینه مالی 2037 میلیارد تومانی در سال 96 برای این شرکت رقم بخورد و سهام شرکت از ابتدای سال جاری تاکنون با سقوط 25 درصدی مواجه شود، در حالی که بازار سهام در این مدت بیش از 30 درصد رشد کرده است!
در واقع ایران خودرو در سال جاری 25 درصد به سهامداران خود ضرر زده و در مجمع سالانه تنها 6 ریال سود به ازای هر سهم تقسیم کرده است! لازم به یادآوری است که ضرر و زیان شرکت‌های ایران خودرودیزل و ساپکو در صورت‌های مالی ایران خودرو محاسبه نشده است.
شاید مجمع یکشنبه فرصتی باشد برای سپردن اداره ایران خودرو به گروه‌های تخصصی‌تر و حرفه ای‌تر. لازم است برای بقای صنعت خودروسازی کشور و حفظ برند ایران خودرو به تجربه سایر شرکت‌های خودروسازی که به متخصصان سپرده شدند و رشد کردند، نگاهی داشته باشیم؛ چرا که مدیریت دولتی‌ها و شبه دولتی‌ها در ایران خودرو، چیزی برای سهامدار باقی نگذاشته‌اند!
