«پل پیلار» از مقام‌های اسبق سیا در یادداشتی که روز چهارشنبه در اندیشکده «آتلانتیک» منتشر شد با اشاره به نزدیک شدن سالروز کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332، به دولتمردان آمریکا توصیه کرد با عبرت گرفتن از تاریخ، در امور داخلی ایران دخالت نکنند.
پل پیلار در عنوان این یادداشت نوشته است: «۶۵ سال گذشت: طرفداران براندازی نظام ایران هنوز از آن کودتا درس نگرفته‌اند»
وی می‌نویسد: «رویکرد دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در قبال ایران، تغییر نظام است. ترامپ احتمالا رویای حصول توافقی صریح را با حاکمیت کنونی ایران در سر می‌پروراند اما هیچ برنامه عملی را برای رسیدن به این هدف تدوین نکرده است.»
طبق این تحلیل، امید غالب دولت ترامپ این است که افزایش فشارهای اقتصادی باعث قیام ایرانیان ناراضی شود و سخنرانی اخیر «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز دقیقا دعوت به انجام همین کار بود.
پل پیلار در ادامه به اقدام‌های دولت آمریکا در 65 سال پیش و دخالت در امور داخلی ایران برای براندازی دکتر «محمد مصدق» نخست‌وزیر وقت اشاره کرد و نوشت: برخی ازعبرت‌های آن حادثه با موضوع امروزی تغییر نظام ایران و اینکه آیا واشنگتن قادر است حکومت ایران را تغییر دهد و چنین اقدامی برای منافع آمریکا خوب خواهد بود یا خیر، در ارتباط است.
مقام سابق سیا سپس با ذکر پاره‌ای از تفاوت‌های آن دوره با امروز و انزوای کنونی واشنگتن در اجرای سیاست‌های مداخله جویانه نوشت: اصلی‌ترین دلیل اقدام علیه مصدق، تلاش دولت او برای ملی شدن نفت ایران از شرکت نفت انگلیس بود که به نام «بریتیش پترولیوم» یا «بی .پی» شناخته می‌شود. در آن ماجرا انگلیس منافع مستقیم بیشتری تا آمریکا داشت و این کشور دست‌کم به نسبت آمریکا مداخله بیشتری انجام داد.در تضاد با آن دوره، اینک دولت آمریکا با ریاست دونالد ترامپ، در اجرای سیاست‌هایش در قبال ایران منزوی است و به جز عربستان سعودی، امارات و (رژیم ) اسرائیل حمایت بین‌المللی کمی از جنگ اقتصادی این کشور علیه ایران وجود دارد، ضمن آنکه لطمه‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌های ثانویه نیز موجب برانگیخته شدن خشم دیگران شده است.
پیلار با اشاره به موضوع مهم دیگری نوشت: تفاوت مهم‌تر، حمایت‌های داخلی به ویژه موضع ارتش است. ارتش ایران در سال 1953 نقش مهمی را در بازگرداندن «محمد رضا شاه» به عرصه قدرت ایفا کرد و یک ژنرال ( سپهبد فضل الله زاهدی) به جای مصدق، نخست‌وزیر شد اما در ایران امروز، این غیر قابل تصور است که سپاه قدرتمند پاسداران انقلاب اسلامی در مسیر مورد نظر آمریکا برای تغییر نظام اقدامی کند. برخلاف این مسئله، مقام‌های سپاه خود را در «خط مقدم نگهبانی از انقلاب اسلامی» برمی‌شمارند.
پیلار با ذکر تفاوت‌های موفقیت کودتای آمریکایی 28 مرداد با امروز نوشت: «با وجودی که محمد مصدق به عنوان یک نخست وزیر منتخب، به محبوبیت قابل توجه‌‌ای دست یافت اما بسیاری از این حمایت‌ها شکننده و غیرقابل اعتماد بود . مصدق نیز برخی از متحدان احتمالی خود را با شیوه‌های اقتدارگرایانه رنجاند .بنابراین، سرنگونی او دست‌یافتنی‌تر از هدف امروز سرنگونی کل نظام سیاسی ایران بود.»
وی سپس با اشاره به اینکه دولت آمریکا حتی در صورت موفقیت در براندازی نظام ایران جایگزینی به جای آن ندارد، نوشت: «براندازهای بالقوه نظام ایران، هیچ گزینه جایگزینی به جای ساختار قدرت فعلی ندارند. درماندگی نحوه تفکر دولت ترامپ در این زمینه را می‌توان از حسابی که آنها روی مجاهدین خلق باز کرده‌اند: این گروه یک گروه تروریستی فرقه‌مسلک است که با حمایت از صدام در جنگ ایران و عراق، اندک حمایت‌هایش در ایران را هم از دست داد.»
نویسنده در خاتمه آورده است: حوادث سال 1953 مبین این نکته است که حتی اگر امروز در ایران تغییر نظام رخ دهد، این تغییر و تحول هم به نفع آمریکا نیست. درحالی‌که دولت‌های آمریکا در 25 سال بعد اقدام‌هایی را برای حفظ ثبات در خلیج فارس انجام دادند، اما شاه سابق ایران نشان داد که مهره‌ای ضعیف بوده و تکیه گاه مناسبی نیست. محمدرضا شاه با حکومت خودکامه‌اش نفرت مردمی به‌وجود آورد و در عین حال تصمیم‌های راهبردی اشتباهی اتخاذ کرد. او در مواقع لازم سست اراده بود. حمایت‌های گذشته آمریکا از شاه نیز امروزه در ایران دلیل خشم مردم این کشور از آمریکا است.
پل پیلار در سال 2005 میلادی پس از 28 سال حضور در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی آی ای) بازنشسته شد. آخرین سمت وی در سازمان سی آی ای، افسر اطلاعات ملی در امور شرق نزدیک و جنوب آسیا بود. البته پیلار پیش از این سمت، مسئولیت های متعددی عهده دار بود که از جمله آنها می توان بر ریاست واحدهای تحلیل عملیات های سی آی ای در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای امنیت ملی امریکا به عنوان یکی از اعضای اصلی آن را نیز دارد.
