رحمت و مغفرت خداوند متعال بر بندگانش مسألهای است که خیلی از ما انسانها نسبت به آن غافل هستیم. گاهی این مغفرت و رحمت به قدری وسعت مییابد و غیر قابل تصور است که انسانهای پاکطینت را ناخداگاه وادار به شکر می‌کند و آنها را به حمد و ثنا میکشاند.
خداوند در آیهای از قرآن می‌فرماید: «إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیما؛ مگر کسى که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند. پس خداوند بدیهایشان را به نیکیها تبدیل می‌کند، و خدا همواره آمرزنده مهربان است.» (فرقان۷۲)
بر اساس این آیه توبه، ایمان و عمل صالح مواردی هستند که که خدا به بهانه آنها گناهان را تبدیل به حسنات می‌کند که این فرآیند را به غفران و رحیمیت خود نسبت می‌دهد.
اما در این باره روایت زیبایی از امام صادق(ع) در اصول کافی کلینی وجود دارد که حضرت فرمودند:
همانا رسول خدا(ص) فرمود: خدا امت مرا در عالم طینت برایم مجسم کرد و نامهاى ایشان را به من آموخت، چنان که همه نامها را به آدم آموخت، (عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها) آنگاه پرچمداران (خلفاء و زمامداران) بر من گذشتند. من براى على و شیعیانش آمرزش خواستم، و پروردگارم یک مطلب را در باره شیعیان على به من وعده داد. عرض شد: یا رسول اللَّه، آن مطلب چیست؟ فرمود: آمرزش براى ایمان آورندگانشان و درگذشت از گناهان، براى کوچک و بزرگشان و اینکه تبدیل گناه به حسنه و ثواب (که در آیه شریفه یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ است) براى آنها باشد. (الکافی، ج۱، ص۴۴۴)
از سوی دیگر خداوند برعکس این موضوع را نسبت با کفار انجام می‌دهد طوری که عمل آنها را نابود و حبط می‌کند. در آیات سوره آلعمران بعد از آنکه کافران به آیاتش را معرفی می‌کند، می‌فرماید: «أُولئِکَ الَّذینَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرین؛آنان کسانیاند که در [این] دنیا و [در سراى] آخرت، اعمالشان به هدر رفته و براى آنان هیچ یاورى نیست.
