به نوشته روزنامه دنياي اقتصاد ، وزراي خارجه اتحاديه اروپا در نشست روز دوشنبه خود تصميم گرفتند عقد هر گونه قرارداد خريد نفت با ايران را متوقف كنند و قراردادهاي كنوني را نيز تا حدود ۵ ماه ديگر خاتمه دهند. كشورهاي عضو اتحاديه اروپا در مجموع ۱۸ درصد نفت صادراتي ايران را ميخرند. اين در حالي است كه كشورهايي همچون هند و چين، آمادگي خود را براي افزايش خريد نفت از ايران اعلام كردهاند.

اتحادیه اروپا به آمریکا پیوست
پاسخ ایران به تحریم نفت
در شرایطی که مقامات وزارت نفت بر این نکته تاکید می‌کنند که تحریم نفت از سوی اتحادیه اروپا تاثیری در معاملات نفت خام کشورمان ندارد، باید دید که رفتار سایر بازیگران بازار نفت به خصوص آسیا در برخورد با این موضوع به چه صورت خواهد بود.
وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در روز دوشنبه هفته جاری در بروکسل به طور رسمی بر سر توقف خرید و واردات نفت از ایران به توافق رسیدند.
این تحریم‌ها که به تصویب نمایندگان ۲۷کشور عضو اتحادیه اروپا رسیده است، شامل توقف فوری امضای قراردادهای جدید با ایران برای خرید و فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی و پایان قراردادهای جاری تا تیرماه سال آینده می‌شود.

موضوعی که واکنش‌های مختلف و متفاوتی را در بین محافل رسمی داخلی و خارجی و از جمله قیمت نفت در بازارهای بین‌المللی به همراه داشته است و حتی یک مشاور اقتصادی کابینه بریتانیا معتقد است که افزایش قیمت نفت در پی این تصمیم اتحادیه اروپا، خلأ فروش نفت ایران به این اتحادیه را پوشش خواهد داد.

افزایش قیمت نفت در بازار

اعلام تحریم نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا، بهای نفت را بلافاصله در بازارهای جهانی افزایش داد؛ به طوری که در معاملات روز دوشنبه قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال به ۱۱۰دلار و ۶۳ سنت رسید. قیمت هر بشکه نفت خام وست تگزاس اینترمدییت هم ۹۹ دلار و ۲۱ سنت اعلام شده است.

بیانیه‌ای از جنس «نفت»

البته واکنش‌ها به تحریم نفت ایران به همین جا ختم نشد، چراکه مقامات مسوول در وزارت نفت بلافاصله اعلام کردند که سایر بازارها را جایگزین صادرات نفت به اروپا خواهند کرد.
وزارت نفت در واکنش به تحریم‌های اتحادیه اروپا در مورد نخریدن نفت از ایران اعلام کرد که تدابیر لازم برای مواجهه با هرگونه چالشی اندیشیده شده است.
در این بیانیه تاکید شده است، اتحادیه اروپا با تحریم نفت ایران عملا نفت را به عنوان یک ابزار غیرسیاسی، وارد بازی‌ها و مطامع سیاسی کرده و قطعا تبعات این تصمیم عجولانه به‌غیر از اروپا، کشورهای دیگر جهان را نیز متاثر خواهد ساخت.

سهم ۱۸درصدی کشورهای اروپایی

در حال حاضر، ایتالیا، اسپانیا و یونان بزرگ‌ترین واردکنندگان نفت از ایران به شمار می‌روند و بر اساس آمارهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ایران طی سال گذشته ۱۸ درصد نفت صادراتی خود را به اروپا صادر کرده است.

در این میان، وزارت نفت تاکید کرده است که با توجه به کشش‌پذیری بازار تقاضا و مشتریان بالقوه نفت ایران، هیچ‌گونه نگرانی در خصوص جایگزینی فروش نفت ایران با مشتریان جدید وجود ندارد.

وزارت نفت همچنین با اشاره به عواقب تصمیم اتحادیه اروپا در تحریم نفت ایران اعلام کرد که ضرر و خسارت سنگین اقتصادی ناشی از تحریم نفتی ایران به مردم اروپا و کشورهای پیشرفته و در حال توسعه می‌رسد. از سوی دیگر، این تصمیم علاوه بر بی‌ثباتی در امنیت عرضه و تقاضای انرژی باعثافزایش قیمت جهانی نفت نیز می‌شود.

تغییر مشتریان در دستور کار

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت با تاکید بر اینکه ایران گزینه‌های مختلفی برای رویارویی با تحریم اتحادیه اروپا علیه صادرات نفت دارد، اعلام کرد: به سادگی می‌توانیم مشتریان خود را تغییر دهیم. به گفته محسن قمصری، ایران برای سال ۲۰۱۲ میلادی تدابیر لازم برای جایگزینی نفت خام صادراتی خود را اندیشیده است.

وی با اعلام اینکه در شرایط فعلی آسیا یکی از بازارهای اصلی صادرات نفت ایران به شمار می‌رود، گفت: هم اکنون صادرات نفت ایران حدود ۲میلیون بشکه در روز است و مشکلی هم برای فروش نفت نداریم.

به گفته مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، در حال حاضر هر چه نفت تولید شده، به بازارهای مختلف هدف صادر می‌شود.
قمصری همچنین با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود صادرات نفت ایران امسال بدون تغییر بماند، بیان کرد: حجم قراردادهای سالانه یا دوره‌ای بدون تغییر مانده است، تقاضای مشتریان برای نفت ایران بالا است، بنابراین حجم صادرات برای سال ۲۰۱۲ میلادی بدون تغییر باقی می‌ماند.
کیفیت متفاوت است

از سوی دیگر، کاظم وزیری هامانه، وزیر سابق نفت از دیگر کسانی است که در مورد اجرای طرح تحریم نفت ایران از سوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌گوید: نوع کیفیت نفت خام ایران با هیچ یک از کشورهای عضو اوپک همچون عربستان سعودی قابل مقایسه نیست.

به گفته وی، آثار روانی تصمیم اتحادیه اروپا منجر به افزایش شدید و ناگهانی بهای نفت خام در بازارهای جهانی خواهد شد. وزیری‌هامانه با بیان اینکه مشتریان نفت ایران قطعا به دنبال سیاست‌های غرب برای تحریم نفت ایران نیستند، تاکید کرد: کشورهای بزرگ مصرف‌کننده همچون کره جنوبی، چین، ژاپن و هند از ماجرای تحریم نفت ایران کناره‌گیری می‌کنند.

به گفته وی، جهان به نفت ایران نیاز دارد و تعامل تمامی مصرف‌کنندگان می‌تواند از بروز یک بحران در بازار جهانی نفت جلوگیری کند.

مشخص شدن آثار تحریم ۶ ماه دیگر

اما از آن طرف برخی از موسسات بین‌المللی نیز واکنش‌های مختلفی به تحریم نفت ایران داشته‌اند. سازمان بین‌المللی انرژی از جمله سازمان‌هایی است که اعلام کرده است آثار تحریم نفت ایران بر عرضه جهانی انرژی از نیمه دوم ۲۰۱۲ محسوس می‌شود.

به گزارش فارس به نقل از «بلومبرگ»، این سازمان با اشاره به تصمیم اخیر اتحادیه اروپا برای اعمال تحریم نفتی ایران افزود: اتحادیه اروپا فرصت کافی را به کشورهای اروپایی داده است تا نفت مورد نیاز خود را به جای ایران از سایر کشورهای تولید‌کننده انرژی تامین کنند.

تحریم نفت ایران از سوی اروپا تا اواسط سال ۲۰۱۲ میلادی تاثیر چندانی بر بازار نفت نخواهد داشت و این فرصت خوبی برای مشتریان اروپایی نفت ایران خواهد بود تا نفت این کشور را جایگزین کنند.
در شرایطی که منابع خبری داخلی و خارجی واکنش‌های متفاوتی را نسبت به تحریم نفت ایران داشته‌اند، این بار بازارهای نفت منتظر رفتار سایر مشتریان ایران هستند. بر اساس آخرین آمارها کشورهای آسیایی مهم‌ترین خریداران نفت خام ایران محسوب می‌شوند و بیش از ۶۰ درصد نفت ایران به کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی صادر می‌شود.


هند خواستار افزایش واردات

در این شرایط هند اولین مشتری نفت ایران است که بعد از تصمیم اتحادیه اروپا اعلام کرده است که کشورش می‌خواهد تا آنجایی که می‌تواند از ایران نفت وارد کند.

بر اساس گزارش «رویترز»، جایپال‌ردی وزیر نفت هند که در جریان یک کنفرانس نفتی سخن می‌گفت، اعلام کرد: تلاش ما این است که در آینده از منابع ایران بهره‌برداری کامل را داشته باشیم
زیرا شرایط آنها نسبتا مطلوب ما است. وی با بیان اینکه ایران دومین تامینکننده نفت این کشور است، اظهار کرد: هند بر اساس منافع خود پیش میرود. این اظهارات در حالی اعلام شده است که باید دید سایر مشتریان نفت چگونه رفتار خواهند کرد و آيا به تعهدات خود وفادار مي مانند يا نه؟