این فرایند درمان زمانی که پوست بریده می شود، سوخته می شود یا بر اثر بیماری یا شرایطی همچون آکنه یا آبله مرغان آسیب می بیند رخ می دهد. با اینکه پوست سعی می کند به طور موثر فرایند درمان و بسته شدن زخم ها را انجام دهد کلاژن جدید و پوست ترمیم شده اغلب ممکن است به شکل زخم یا همان اسکار در اید.
معمولا درمان زخم ها دشوارتر از سایر مشکلات پوستی است. اگرچه می توان برخی از زخم های جدید را برطرف کرد اما زخم های قدیمی به ندرت بهبود پیدا می کنند و خلاص شدن از شر آن ها کمی دشوار است.
برخی از درمان های خانگی هستند که ادعا می کنند ظاهر زخم را بهبود می بخشند یا شما را از شر آن ها خلاص می کنند. با اینحال بیشتر این ها پشتیبانی علمی ندارند. برخی از درمان های خانگی ممکن است ارزش امتحان کردن داشته باشند اما بهترین روش برای کم کردن ظاهر زخم ها مراقبت از آن ها در فرایند درمان است. در این شرایط زخم کمی تشکیل می شود.
انواع زخم ها:
نوع زخمی که بر روی پوست فرد ایجاد می شود به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. این فاکتورها عبارتند از:
آسیب به پوست که در شرایطی همچون آکنه، جراحی یا سوختگی ایجاد می شود.
نوع پوست طبیعی فرد. بهبود برخی از انواع زخم ها به سابقه خانوادگی و نوع پوست فرد بستگی دارند.
موقعیت آسیب. در برخی از بخش های بدن پوست ممکن است سفت تر یا ضخیم تر از سایر بخش ها باشد. این موضوع بر روی ظاهر زخم اثر می گذارد
دانستن نوع زخم در تصمیم گیری برای درمان موثر است.
زخم Keloids:
این زخم ها معمولا ناحیه وسیع تری نسبت به خود زخم را پوشش می دهند و در بخش های دیگر پوست نیز رشد پیدا می کنند. این ها رنگ تیره و برآمده ای دارند و بعد از درمان زخم نیز ممکن است رشد کنند. Keloids ممکن است عوارض جانبی همچون تداخل با حرکات بدن، درد یا خارش را داشته باشند. این نوع زخم ممکن است در افرادی که پوست تیره تری دارند رایج تر باشند. چنین مواردی با گذشت زمان معمولا محو نمی شوند.
زخم های هیپرتروفیک:
این زخم ها معمولا برآمده و قرمز رنگ هستند اما تنها در موقعیت آسیب دیده می شوند. این موارد ممکن است دردناک یا خارش دار باشند اما اغلب با بهبود کامل پوست بهتر می شوند. زخم های هیپرتروفیک با گذشت زمان کمتر قابل ملاحظه خواهند بود. با اینحال فرآیند درمان ممکن است چند سال طول بکشد.
زخم های آتروفیک:
زخم های آتروفیک به عنوان حفره یا دندانه و فرورفتگی بر روی پوست ایجاد می شوند. چنین زخم هایی در نتیجه آسیب به کلاژن پوست تشکیل می شوند و معمولا به همراه شرایطی همچون آبله مرغان و آکنه بروز می کنند.
زخم های Contracture:
این زخم ها باعث سفت تر شدن پوست می شوند. این ها اغلب نتیجه سوختگی هستند و معمولا دردناک اند. چنین زخم هایی می توانند عضلات و اعصاب زیر پوست را هم تحت تاثیر خود قرار دهند و حرکت قسمتی از بدن که دچار چنین شرایطی شده است را محدود نمایند.
زخم های گسترده و شایع:
این زخم ها که به عنوان زخم های کشیده شده نیز شناخته می شوند بعد از جراحی رخ می دهند. چنین زخم هایی زمانی رخ می دهند که برش جراحی و بخیه حاصل از آن کشیده می شود و عریض تر می گردد. چنین زخم هایی معمولا مسطح و رنگ پریده هستند و کمتر از زخم های برآمده، توجه افراد را به خود جلب می کنند.
درمان های خانگی برای زخم های قدیمی:
بیشتر لوسین ها، کرم ها و سایر محصولات ادعا می کنند می توانند ظاهر زخم ها را کم رنگ تر کنند اما شواهد زیادی برای پشتیبانی از چنین ادعایی وجود ندارد. با اینحال افرادی که دوست دارند روش های غیر تهاجمی را در منزل امتحان کنند می توانند گزینه های زیر را مدنظر داشته باشند.
ژل و ورقه های سیلیکونی:
در میان همه درمان های خانگی موجود برای زخم ها، سیلیکون موثرترین آن هاست و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این درمان می تواند کارساز باشد. تعدادی از مطالعات انجام شده در ۲۰ سال اخیر نشان می دهد اعمال ورقه یا ژل سیلیکونی به تدریج می تواند ظاهر زخم را بهبود ببخشد.
ورقه های سیلیکونی می توانند ظاهر زخم ها را بهبود ببخشند
یکی از مطالعات مروری نشان می دهد ورقه های سیلیکونی می تواند ظاهر زخم های هیپر تروفیک را بهبود ببخشد.
مطالعه دیگری نشان می دهد اعمال ژل سیلیکون به اندازه ورقه های سیلیکونی در کم رنگ کردن ظاهر زخم های هیپرتروفیک و keloid موثر است.
اعمال موضعی ژل سیلیکون می تواند ظاهر زخم ها را بهتر کند.
محصولات سیلیکونی که برای بهبود زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد را می توان بدون تجویز پزشک از داروخانه ها تهیه کرد. پزشک می تواند بعد از جراحی یا برای کمک به تشکیل زخم بعد از جراحی چنین محصولاتی را تجویز کند. سیلیکون عوارض جانبی اندکی دارد و استفاده از آن اسان و بدون درد است.
عصاره پیاز برای حذف زخم ها:
یکی از شناخته شده ترین درمان های خانگی و طبیعی برای درمان زخم، عصاره پیاز است. این عصاره به طور گسترده در محصولات بهبود زخم وجود دارد. برخی از مطالعات انجام شده نشان می دهد:
محصولات حاوی عصاره پیاز می تواند زخم ها را بعد از ۴ هفته بهبود ببخشد و نرم کند.
افرادی که از ژل حاوی عصاره پیاز استفاده می کنند بهبود خوبی را بعد از ۴ هفته در ظاهر کلی، قرمزی، نرمی و بافت زخم گزارش کرده اند.
علی رغم مطالعات موجود، شواهد موجود در مورد اثر عصاره پیاز ترکیبی است. یکی از مطالعات نشان می دهد عصاره پیاز بهتر از وازلین در درمان زخم نیست.
لایه بردارهای شیمیایی:
بیشتر سرم ها و کرم های بدون نسخه در برگیرنده لایه بردارها هستند. این مواد برای کمک به برداشته شدن لایه خارجی پوست مرده طراحی شده اند و ظاهر نرمی برای افراد ایجاد می کنند. با اینکه ادعاهای موجود نشان می دهد لایه بردار می تواند خطوط ریز را نرم کند اما این مورد می تواند در درمان برخی از انواع زخم و نشانه های تیره هم مفید باشد.
یکی از مطالعت موجود نشان می دهد دو نوع لایه بردار شیمیایی به کاهش ظاهر آکنه و سایر موارد کمک کرده است. محصولاتی که در برگیرنده اسید گلیکولیک و salicylic-mandelic acid هستند توانسته اند برخی از زخم ها را بهبود ببخشند. مطالعه دیگری نشان می دهد اسید گلیکولیک می تواند ظاهر زخم های آتروفیک را بهتر کند. نویسندگان این مطالعه بیان کرده اند افرادی که لایه برداری قوی را در مطب پزشک انجام داده اند نتایج بهتری گرفته اند اما لایه برداری با قدرت کم در منزل نیز می تواند مفید باشد و عوارض جانبی کمتری را ایجاد کند.
محافظت در برابر نور خورشید:
با اینکه محافظت در برابر نور خورشید به تنهایی باعث از بین رفتن زخم ها نمی شود اما می تواند جلوی بدتر شدن آن را بگیرد و باعث محو شدن طبیعی آن گردد. به افرادی که از محصولات حاوی اسید گلیکولیک و سایر محصولات مرتبط با زخم استفاده کرده اند توصیه می شود در برابر نور خورشید از پوست خود محافظت کنند. مراقبت دقیق در برابر نور خورشید و پوشیدن لباس های محافظتی برای بهبود زخم های قدیمی و جدید ضروری است. اینکار مانع از تیره شدن بیشتر پوست می شود.
کمبود شواهد علمی برای سایر درمان های خانگی:
برخی از درمان های خانگی همچون آلوئه ورا ، عسل و روغن زیتون به عنوان بهبود دهنده زخم تبلیغ می شوند. با اینکه چنین مواد طبیعی به نرم شدن پوست کمک می کنند اما مطالعه زیادی بر روی اثربخشی این مواد در کاهش یا حذف زخم ها وجود ندارد.
پیشگیری:
همانطور که می دانید پیشگیری بهتر از درمان است. پیشگیری از بروز زخم بهترین روش برای جلوگیری از تشکیل آن است. اینکه زخم چگونه درمان می شود نیز بر روی ظاهر آن اثر خواهد داشت. اگرچه نمی توان جلوی بروز برخی از زخم ها را گرفت اما روش هایی وجود دارد که ظاهر این زخم ها را کمتر قابل توجه می کنند. بعد از آسیب رسیدن به پوست بهتر است کارهای زیر را انجام دهید:
ناحیه مدنظر را تمیز نگه دارید: استفاده از آب و صابون ملایم برای بریدگی ها و خراش ها مفید خواهد بود. این زخم ها را روزی یکبار تمیر کنید.
اجازه ندهید زخم خشک شود: مطالعات موجود نشان می دهد محیط مرطوب بافت را سالم نگه می دارد و فرایند بهبود را تسریع می نماید و به کاهش تشکیل بافت اسکار کمک می کند
بخیه را آنطور که توصیه شده بردارید: منتظر ماندن مدت زمان زیاد برای برداشتن بخیه یا برداشتن سریع آن می تواند با فرآیند درمان تداخل داشته باشد.
از لباس های محافظت کننده در برابر نور خورشید و کرم ضد آفتاب استفاده کنید: اشعه نور خورشید می تواند پوست را تیره تر کند. افرادی که پوستشان آسیب دیده است باید خود را از نور خورشید دور نگه دارند.
بیشتر پزشکان توصیه می کنند وازلین ساده ای را روی پوست اعمال کنید و آن را روزی یکبار با بانداژ تمیز ببندید تا زخم درمان شود. اینکار از تشکیل زخم های سفت جلوگیری می کند و می تواند ظاهر زخم را بهبود ببخشد.
نتیجه گیری:
زخم تاثیر زیادی بر روی سلامت روحی و روانی افراد دارد به خصوص اگر بر روی قسمت خاصی از بدن همچون صورت باشد. درمان های خانگی نمی توانند زخم را به طور کامل از بین ببرند. اما به خاطر کم عارضه بودن این درمان ها، می توان از آن ها به عنوان گزینه مناسبی برای بهبود زخم های خفیف تا متوسط استفاده کرد.
افرادی که با اثر زخم بر روی بدن دست و پنجه نرم می کنند می توانند با یک پزشک متخصص پوست و جراحی زیبایی مشورت کنند تا از گزینه های بهتری برای بهبود جای زخم استفاده شود. این روش ها در برگیرنده استفاده از لیزر، جراحی، استروئید یا سایر درمان هاست.
