انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی در شصت و هفتمین کمیته فرهنگی و پیشگیری ستاد که با دستور کار گزارش طرح‌های تحولی و فوق‌العاده وزارت آموزش و پرورش در باشگاه فرهنگیان برگزار شد؛ گفت: نگاه جدیدی در وزارت آموزش و پرورشدر حال شکل‌گیری است و آن فعالیت‌های جایگزین به جای آموزش‌های صفر و تهی است. پنج سال پیش سند رشد تکامل یکپارچه کودکان تدوین شد اما هنوز به علت اختلاف بین دستگاهی دو وزارتخانه بهداشت و آموزش و پرورش اجرایی نشده است.
وی افزود: در آن سند، وظایف دو وزارتخانه و سازمان بهزیستی به درستی پیش‌بینی و وظایف هر نهاد براساس توان آن برای گروه‌های مختلف کودک معین شده است.
رییس کمیته فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با موادمخدر پیشنهاد داد که شورای عالی اجتماعی کشور این سند را برای تصویب نهایی به هیئت دولت ارائه کند تا بعد از آن اجرایی شود، همچنین محوریت اجرای سند بر عهده آموزش و پرورش باشد.
بندپی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: یکی از مزیت‌های سند نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان (نماد) ائتلاف است، وزارت آموزش و پرورش به این ارتقاء از ظرفیت رسیده که شرکای دیگری هم در "نماد" ورود پیدا کنند، به طور مثال در "نماد" بسته‌های مشاوره و روانشناختی و مددکاری را می‌توان به بهزیستی محول و از آن مطالبه‌گری کند.
وی در پایان تاکید کرد که مباحث پیشگیرانه باید از دوران کودکی و در مهدهای کودک و پیش‌دبستانی‌ها ارائه شود تا از بالارفت هزینه‌های درمان جلوگیری شود.
سند نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان (نماد) طرح بزرگی است
همچنین پرویز افشار معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر در این جلسه؛ سند نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان (نماد) را طرح بزرگی دانست که برای اثربخشی و هم‌افزایی، نیاز به شرکای جدید دارد.
وی بیان داشت: امسال تفاهم‌نامه سه‌جانبه‌ای میان ستاد مبارزه با مواد مخدر، آموزش پرورش و شورای عالی اجتماعی کشور منعقد و سعی شد اعتبارات در جهت هم‌افزایی باشد. در عین حال چنانچه برنامه‌های نوآورانه و خلاق دیگری خارج از تفاهم‌نامه و در راستای پیشگیری از اعتیاد باشد، بودجه‌ای را در حد توانمان برای اجرای آنها مشخص خواهیم کرد.
این مقام مسئول در ستاد گفت: ستاد مبارزه با مواد مخدر با همکاری وزارت ورزش و جوانان اقدام به ایجاد و تجهیز خانه‌های ورزشی روستایی و برگزاری همایش‌های بزرگ پیاده‌روی خانوادگی در سطح کشور کرده است، باید کاری کرد تا دانش‌آموزان روستایی در آن خانه‌های ورزشی حضور یابند و همچنین در پیاده‌روی خانوادگی کانون توجه و مشارکت از سوی دانش آموزان باشد.
لزوم تقویت فعالیت‌های جایگزین به جای مواد مخدر
عارف وهاب‌زاده مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز بر تقویت فعالیت‌های جایگزین به جای مواد مخدر برای رفع نیازهای روانی و اجتماعی نوجوانان و جوانان تاکید کرد و گفت: اینگونه فعالیت‌ها می‌تواند نقش موثری در پیشگیری از اعتیاد داشته باشند.
وی همچنین بر استفاده از ظرفیت فضای مجازی در حوزه پیشگیری از اعتیاد تاکید کرد و افزود: جوانان به دلیل جذابیت و گسترش فضای مجازی تمایل بیشتری برای حضور در آن دارند، بنابراین باید تبلیغات کافی در راستای پیشگیری از اعتیاد در این فضا انجام شود.
آموزش 566 هزار نفر از معلمان کشور در برنامه سراسری توانمندسازی پیشگیری از اعتیاد
همچنین نادر منصور کیایی مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش در این جلسه به گزارشی از عملکرد این وزارتخانه در حوزه پیشگیری از اعتیاد پرداخت و گفت: اجرای طرح توانمندسازی دانش‌آموزان، والدین و کارکنان در تمام مدارس دوره متوسطه دوم و مراکز استان‌ها، اجرای طرح توانمندسازی روانی اجتماعی دانش‌آموزان برای پیشگیری از رفتارهای پر خطر در دوره متوسطه اول و اجرای طرح آموزش مهارت‌های خودمراقبتی برای دانش‌آموزان سه دوره تحصیلی در 45 درصد از مدارس کشور از برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش می‌باشد که در حال اجرا است.
وی در ادامه؛ آموزش تلفیقی درسنامه‌های پیشگیری از اعتیاد و رفتارهای پرخطر در کلاس‌های درس توسط معلمان سه دوره تحصیلی، آموزش 566 هزار نفر از معلمان کشور در برنامه سراسری توانمندسازی پیشگیری از اعتیاد و رفتارهای پرخطر و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای 2 میلیون نفر از والدین و 200 هزار نفر از کارکنان در هر سال را از دیگر برنامه‌های در حال اجرای وزارت آموزش و پرورش برشمرد.
این مقام مسئول در وزارت آموزش و پرورش گفت: آموزش پیشگیری از اعتیاد و رفتارهای پرخطر به 503 هزار و 456 معلم در سراسر کشور، اجرای طرح والدین پیشگام برای یک میلیون و 373 هزار و 526 نفر، توانمندسازی و حمایت از 24 هزار دانش‌آموز خانواده در معرض خطر، اجرای طرح توانمندسازی دانش‌آموزان، والدین و کارکنان در دوره دوم متوسطه با نرخ پوشش 2 میلیون و 350 هزار نفر و اجرای طرح توانمندسازی روانی اجتماعی دانش‌آموزان دوره اول متوسطه با نرخ پوشش 512 هزار نفر از جمله برنامه‌های فوق‌العاده وزارت آموزش و پرورش می‌باشند.
کیایی بیان داشت: برگزاری هفته مبارزه با اعتیاد و آسیبهای اجتماعی در سطح مدارس کشور در آبان امسال، برگزاری هفتمین جشنواره نوجوان سال در سال تحصیلی 97-96 ، برگزاری نمایشگاه‌های پیشگیری از اعتیاد، آسیبهای اجتماعی و رفتارهای پر خطر در سطح مدارس کشور، اجرای طرح مشارکت اجتماعی دانش‌آموزان در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی برای نخستین بار در سطح مدارس کشور، اجرای طرح پیشگیری با رویکرد جامعه محور با مشارکت مدرسه، خانواده و ذینفعان در سطح مدارس کشور و راه‌اندازی سامانه پایش و مدیریت آسیبهای اجتماعی دانش‌آموزان از جمله برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش در سال‌جاری است.
وی گفت: سالانه طرح مددکاری اجتماعی در مدارس اجرا می‌شود و در قالب این پروژه، بیش از 100 هزار دانش‌آموز در معرض خطر شناسایی می‌شوند که حدود 10 هزار نفر از آنان؛ دارای اختلالات مرتبط با اعتیاد و رفتارهای پر خطر هستند و جهت درمان و مددکاری به دستگاه‌های همکاری معرفی می‌شوند.
مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش افزود: همچنین امسال طرح آزمایشی نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان (نماد) در 6 استان کشور اجرایی شد و 516 مدرسه در سال تحصیلی 97-96 تحت پوشش این برنامه قرار گرفتند که قرار است در سال تحصیلی 98-97 از هر استان یک شهرستان به طور کامل تحت پوشش این برنامه قرار خواهند گرفت. همچنین بخش اورژانس این برنامه، در تمامی مدارس کشور اجرا می‌شود.
کیایی در پایان گفت: ظرفیت‌سازی افزایش نرخ پوشش آموزش پیشگیری از اعتیاد از 45 درصد به 100 درصد جمعیت دانش‌آموزان، افزایش نرخ پوشش برنامه‌های آموزش کارکنان مدارس و والدین دانش‌آموزان، توسعه منابع جدید آموزشی و کمک آموزشی در زمینه پیشگیری از اعتیاد و رفتارهای پرخطر برای تمامی دوره‌های تحصیلی، توسعه برنامه‌های فرهنگی و ترویجی پیشگیرانه در سطح مدارس کشور، غربالگری دانش‌آموزان کشور و ارتقاء و گسترش برنامه مددکاری فوریت‌های اجتماعی در سطح مدارس و افزایش نرخ پوشش طرح نماد در سطح مدارس از برنامه‌های پیش‌روی وزارت آموزش و پرورش است.
در این جلسه معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش، رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور و نمایندگانی از پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزرات ورزش و جوانان، سازمان بسیج مستضعفین، سازمان تبلیغات اسلامی، پزشکی قانونی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بنیاد شهید، وزارت علوم، وزارت کشور و سازمان جوانان جمعیت هلال احمر و... حضور داشتند و به بیان نقطه نظرات خود پرداختند.
