نشست خبری هجدهمین دوره جشن حافظ پیش از ظهر امروز یکشنبه ۳۱ تیرماه با حضور امید معلم دبیر این رویداد در محل دفتر نشریه سینمایی «دنیای تصویر» برگزار شد.
معلم در ابتدای این نشست با اعلام تاریخ ۲۲ مرداد بهعنوان زمان برگزاری هجدهمین جشن دنیای تصویر، درباره فلسفه نامگذاری این رویداد به نام «حافظ» گفت: همه ما میدانیم علی معلم کسی بود که به تمام بخشهای سینما و هنر اشراف داشت و اگر این نام را انتخاب کرده دلیل واضحی داشته است که نمونه جهانی هم دارد. مانند جشنواره سینمایی «سزار» که نام یک مجسمه ساز معرف بر روی آن است، دلیلش هم اعتبار و جایگاه فرهنگی سزار است.
وی ادامه داد: دلیل نامگذاری جشن حافظ هم این بوده که حافظ بهعنوان یک فرد تأثیر بالایی بر فرهنگ ایران زمین داشته و این تأثیر هم محدود به شعر نبوده است. اتفاقا شاعری است که از نگاه برخی کارشناسان نگاهی تصویری و نزدیک به سینما هم داشته است. این توضیح درباره عنوان جشن از آن جهت لازم بود که گویا بعد از این همه سال هنوز ابهاماتی درباره آن وجود دارد.
دبیر جشن هجدهم دنیای تصویر با اشاره به فرآیند داوری آثار گفت: در این دوره کلیه تولیدات سال ۹۶ را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد که بازه زمانی آن از ابتدای اکران ۹۶ تا اکران نوروز ۹۷ را شامل میشود. در تلویزیون هم همه تولیدات سال ۹۶ بهعلاوه سریالهای نوروز ۹۷ مورد داوری قرار میگیرد. البته داوری برخی سریالها مانند «ساخت ایران» و یا «گلشیفته» به دلیل ادامه داشتن پخش آنها تا نزدیک بازه برگزاری جشن به دوره بعد موکول خواهد شد.
تغییر در دو جایزه اصلی
امید معلم در ادامه به تغییر دو جایزه اصلی جشن حافظ اشاره کرد و در توضیح آن گفت: نشان عباس کیارستمی از جایزههای اصلی جشن است که در ۲ سال گذشته بر اساس ملاکهایی اهدا شد اما از امسال تعریف تازهای برای این نشان در نظر گرفتهایم که براساس آن نشان عباس کیارستمی در جشن حافظ به بهترین فیلم اول سال که با رویکرد و نگاه تجربی ساخته شده باشد، اهدا خواهد شد. برای این بخش نامزد هم معرفی خواهیم کرد و بیشتر توجهمان به فیلمهای اول کوچک و تولید شده با امکانات محدود خواهد بود.
دبیر هجدهمین جشن حافظ درباره دومین تغییر در فرآیند اهدای جوایز جشن هم افزود: جایزه چهره تلویزیونی سال از جوایزی است که در سالهای گذشته با اقبال مردم مواجه بوده و بر همین اساس تصمیم گرفتهایم در این دوره داوری و انتخاب چهره سال را به مردم واگذار کنیم. بر این اساس امسال مردم میتوانند از میان ۱۲ نامزدی که ما معرفی میکنیم از طریق اپلیکیشن آپ، نظر خود را اعلام کنند تا چهره سال با آرای مردمی انتخاب شود.
معلم توضیح داد: این چهرهها الزاما محدود به صداوسیما نخواهد بود و ممکن است از فعالان شبکههای اینترنتی که در سالهای اخیر فعالتر هم شدهاند گزینههایی را در میان نامزدهای چهره تلویزیون سال داشته باشیم.
وی در توضیح ابهام مطرح شده درباره عدم اعطای جایزه نقش مکمل در جشن حافظ هم گفت: در بخشهای مختلف جشن حافظ جوایز متعددی اهدا میشود اما جایزهای به نام بازیگر زن و مرد مکمل نداریم. این به اعتقاد پدرم برمیگردد که معتقد بود بازیگری حرفهای چندان از این منظر قابل تفکیک نیست. به همین دلیل دو جایزه بازیگری اهدا میکنیم که اما عنوان مکمل در آن لحاظ نمیشود.
جشن، جشنواره نیست
معلم همچنین تاکید کرد: به یاد داشته باشیم که جشن، جشنواره نیست. جشن یک روز در سال برگزار میشود و اکران یکسال گذشته سینما را بررسی میکند. به همین دلیل هم جوایز فنی بسیاری دارد برخلاف جشنوارههای معتبر سینمایی دنیا مانند ونیز و کن که جوایز فنی زیادی ندارند.
دبیر هجدهمین جشن دنیای تصویر در پاسخ به پرسشی درباره تمهیدات اندیشیده شده برای جلوگیری از تکرار حواشی سالهای گذشته هم گفت: طبیعی است که یک رویداد فرهنگی بعد از برگزاری با انتقادات و واکنشهایی مواجه شود. جشن حافظ هم به جهت آنکه تنها جشن خصوصی سینما و تلویزیون ایران محسوب میشود حساسیت بیشتری روی آن باشد.
برای دوستان خانه سینما به خصوص استاد علی نصیریان بهعنوان رئیس جشن احترام بسیار زیادی قائلیم اما خواستیم در این اوضاع که شرایط اقتصادی کشور چندان مساعد نیست بهانهای برای حال خوب مردم فراهم بیاوریموی افزود: ما یک جشن هستیم با یک سلیقه بصری که موسس این جشن علی معلم نگاهی به سینما داشته که در بخشهای مختلف آن حاکم است. در این نگاه، دیده شدن فیلم از سوی مخاطب موضوعیت دارد و نمیتوان تنها نگاه هنری به آثار داشت. این ویژگی جشن حافظ است که به بررسی «اکران» میپردازد و مدعی قضاوت کلیه تولیدات از منظر هنری صرف نیست. البته جبنه هنری فیلمهایی که در طول سال دیده شده باشند هم حتمن مدنظر قرار خواهد گرفت.
معلم تأکید کرد: جنبه هنری فیلمها حتمن در جشن حافظ موردتوجه قرار میگیرد اما قرار نیست این نگاه هنری حاکم شود. هر رویداد فرهنگی نگاه خود را دارد و اینکه عدهای بخواهند نظر و سلیقه خود را بر ما تحمیل کنند درست نیست.
دبیر جشن حافظ در توضیح ترکیب داوران این دوره هم گفت: هیات داوران جشن حافظ هر دوره متشکل از نویسندگان سینمایی مجله دنیای تصویر بوده است. البته ترکیب این نویسندگان در دورههای مختلف تغییراتی هم داشته و این دوره هم نام نهایی داوران در جشن پایانی اعلام میشود.
وی درباره نسبت جشن حافظ با دیگر رویدادهای سینمایی هم توضیح داد: جشن حافظ قرار نیست جای رویدادهای دیگر را تنگ کند. کمااینکه در سایر کشورها هم این تعدد رویدادهای سینمایی را شاهد هستیم. این تعدد کمک میکند همه طیفها و سلیقههای سینمایی دیده شوند. مهمترین امتیاز جشن حافظ هم این است که یک رویداد کاملا فراجناحی است و مهم نیست فیلم محصول کدام طیف فکری باشد مهم دیده شدن اثر از سوی مخاطب است. تمام تلاش ما بر حفظ این استاندارد بوده است.
با احترام به خانه سینما جشن را برگزار میکنیم
امید معلم در بخش دیگری از این نشست خبری در پاسخ به پرسشی درباره شرایط مالی برگزاری جشن هجدهم گفت: بنابر آنچه اعلام شده گویا مسولان محترم خانه سینما تصمیم گرفتهاند جشن امسال سینما را برگزار نکنند و صرفا به داوری آثار بپردازند اما جشن حافظ یک جشن خصوصی است و هزینههای برگزاری آن هم چندان بالا نیست. از بودجه عمومی برای این رویداد استفاده نمیشود و به همین دلیل تصمیم داریم جشن را در تاریخ معین برگزار کنیم.
دبیر جشن هجدهم توضیح داد: برای دوستان خانه سینما به خصوص استاد علی نصیریان بهعنوان رئیس جشن احترام بسیار زیادی قائلیم اما خواستیم در این اوضاع که شرایط اقتصادی کشور چندان مساعد نیست بهانهای برای حال خوب مردم فراهم بیاوریم. جامعه امروز ناامید است و این اتفاق خوبی نیست. فضای منفی بسیاری به جامعه تزریق میشود و شاید رویدادی مانند جشن حافظ حداقل در حوزه فرهگ حال طیفی از مردم را بهتر کند.
معلم در ادامه به جایزه یک عمر فعالیت نوشتاری اشاره کرد و گفت: امسال جایزه یک عمر فعالیت نوشتاری به آقای هیوا مسیح اهدا میشود که سالهاست در نشریه دنیای تصویر فعال هستند.
این انتخاب هیات داوران نیست و انتخاب بنده بعنوان دبیر است که با مشورت به جمعبندی برای آن میرسیم.
دبیر هجدهمین جشن دنیای تصویر در پایان نشست اعلام مکان برگزاری و معرفی نامزدهای بخشهای مختلف جشن را به آینده نزدیک موکول کرد.