دکتر علی حیاتنیا با اشاره به نابسامانیهایی که از اوایل امسال در بازار ارز کشور ایجاد شد، عمده دلایل این نابسامانی را مربوط به مسائل سیاسی و سپس مسائل اقتصادی داخلی دانست.
وی اظهار کرد: متاسفانه دولت هم نتوانست نوسانات نرخ ارز را به خوبی ساماندهی کند و دلیلش هم این است که بازار ارز را نمیتوان به شیوه دستوری مدیریت کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به وجود بازارهای غیررسمی، سفتهبازی و قاچاق در حوزه ارز، خاطرنشان کرد: همه این موارد باعث شد نرخ رسمی ارز دولتی زیرسوال برود و برنامهای که دولت برای کنترل ارز پیش گرفته بود، عملیاتی نشود.
حیاتنیا به ایجاد بازار ثانویه ارز اشاره کرد که در کوتاه مدت نتیجه خوبی خواهد داشت و میتواند نرخ ارز را حدود 10 تا 20 درصد کاهش دهد.
وی تاکید کرد: البته نرخ ارز تابع متغییرهای متعدد اقتصادی است که نمیتوان به صورت دقیق رقم کاهش آن را مشخص کرد.
این دکترای اقتصاد با بیان اینکه نقش دولت هم در بازار ثانویه ارز فقط باید نظارت باشد، هرگونه مداخلهگری را زمینهساز ایجاد انحراف در این بازار دانست.
به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی، بازار ثانویه میتواند تا حدودی سفته بازیهای موجود در بازار ارز را نیز مدیریت کند، اما همه این نتایج کوتاه مدت خواهد بود.
حیاتنیا عنوان کرد: با توجه به جریانهای نقدینگی داخل کشور و مسائل بینالمللی که ممکن است ماههای آتی با آن مواجه شویم، قطعا بازار ثانویه ارز برای مدت زیادی جوابگو نیست و فقط به صورت مسکن مقطعی عمل میکند و به نظر میرسد دولت باید به دنبال برنامه جامعی برای مدیریت نرخ ارز باشد که همه متغیرهای اقتصادی را در برگیرد.
وی گفت: اگر قرار باشد این فضای چند نرخی ادامه پیدا کند و دولت مدام طبقهبندیهای مختلف برای کالا و افراد را برای نرخ ارز تعیین کند، نتیجهای جز ایجاد فضای دلالی، واسطهگری و بازارهای مخرب و غیرمولد نخواهد داشت.
این استاد دانشگاه معتقد است، دولت باید بعد از یک دوره چهار تا شش ماهه، زیرساختهای لازم برای تک نرخی شدن ارز را فراهم کند و نرخ راز نیز بر اساس عرضه و تقاضای موجود در بازار تعیین شود.
به گفته حیاتنیا، تک نرخی شدن تنها راه علاج شرایط کنونی و بهبود فضا برای توسعه کسب و کار و ایجاد آرامش برای فعالیتهای اقتصادی است و تمام دنیا نیز به سمت همین ارز تک نرخی حرکت میکنند.
وی شفاف سازی بیشتر در بازار ارز را نیز ضروری خواند و عنوان کرد: ارز تک نرخی و شفافیت بازار زمینه ایجاد رانت را از بین میبرد.