یادی از یک سریال محبوب و قدیمی

در این میان مردانی برخاسته از متن مردم که سال‌ها در گود مقدس زورخانه به پالایش جسم و جان خود پرداخته و آیین فتوت و مردانگی و سیر و سلوک راه حق را از مولای خود آموخته بودند، در بین مردم از اعتبار ویژه‌ای برخوردار بودند و مردم به آنها به عنوان پناه خود می‌نگریستند و به همین دلیل مردم ارزش و احترام زیادی برای پهلوانان بویژه پهلوانان اول شهر قائل بودند. این خلاصه‌ای از مجموعه «پهلوانان نمی‌میرند» است که به کارگردانی حسن فتحی، کارگردان شهیر سینما و تلویزیون ایران ساخته شد و سال 76 روانه آنتن تلویزیون شد. این سریال در آن سال‌ها محبوبیت زیادی میان مردم پیدا کرد، حتی در بازپخش‌های مجدد هم موفق بود. فیلمنامه این مجموعه را فتحی همراه با اعظم بروجردی نوشت و در قالب یک داستان معمایی و رازگونه توانست نظر مخاطبان تلویزیون را جلب کند. البته تا به امروز در برخی از سریال‌های تلویزیونی به شکل محدود به ورزش زورخانه‌ای در قالب حرفه یکی از شخصیت‌های اصلی پرداخت شده، اما پهلوانان نمی‌میرند را می‌توان تنها مجموعه‌ای نام برد که محوریت کل مجموعه به ورزش زورخانه‌ای و پهلوانان اختصاص داشت. حسن فتحی در این مجموعه به زیبایی به این حرفه در قالب یک مجموعه تماشایی پرداخت کرد. ضمن این‌که سکانس‌های قصه به گونه‌ای بود تا برای مخاطبان باورپذیر باشد. بنابراین به بهانه روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای با بازیگران این مجموعه به گپ و گفت نشستیم و نقبی به خاطرات این مجموعه زدیم. البته علاقه مند بودیم برای این گزارش با حسن فتحی کارگردان سریال هم گفت‌وگویی داشته باشیم، اما او با طرح این ادعا که روزنامه جام‌جم در خصوص سریال شهرزاد به وی افترا وارد کرده از مصاحبه خودداری کرد.

ترویج منش پهلوانی

عبدالرضا اکبری در مجموعه پهلوانان نمی‌میرند نقش پهلوان نصرت را به‌عهده داشت. یک پهلوان آرام و خوش مشرب که پدرش هم پهلوان اول شهر به نام پهلوان خلیل (جمشید مشایخی) بود که در ابتدای قصه کشته شد.

اکبری با اشاره به این‌که وقتی نقش پهلوان نصرت به او پیشنهاد شده بود، برایش تازگی داشت در گفت‌وگو با جام‌جم گفت: من چنین نقشی را تا آن روز بازی نکرده بودم و برایم خیلی جالب بود.

این مجموعه به ترویج منش پهلوانی می‌پرداخت. به همین دلیل با اقبال مخاطبان هم روبه‌رو شده بود، زیرا روایتگر پهلوانانی بود که در محله و منطقه خود عزت و افتخار

داشتند.

ضمن این‌که به فتوت، مردانگی، احترام به بزرگ‌تر می‌پرداخت که فرهنگ اصیل ما ایرانی‌ها محسوب می‌شود. البته این منش پهلوانی در ورزش نسل امروز کمتر است و بیشتر درگیر مسائل ظاهری و مادی شده است،در حالی که فرهنگ پهلوانی باید گسترش پیدا کند. پخش چنین مجموعه‌هایی می‌تواند یادآور فرهنگ اصیل ایرانی باشد.

وی ادامه داد: یکی از حسن‌های مجموعه پهلوانان نمی‌میرند فیلمنامه منسجم‌اش بود که خیلی خوب آقای فتحی نوشته بود. او همیشه قلم زیبایی دارد و این سریال هم برگرفته از ادبیات کلاسیک بود. شخصیت پردازی‌ها درست طراحی شده بود و گروه بازیگران هم مثل قطعات پازل درست سر جایشان قرار داشتند. همچنین قصه معماگونه آن باعث شده بود تا بیشتر مورد توجه مردم قرار بگیرد.

دوبلورهای حرفه‌ای

مگر می‌شود مخاطبان تلویزیون و سینما نام زنده یاد بهرام زند، بزرگمرد عرصه دوبلاژ را فراموش کنند. او خالق صداهای ماندگار بود و یک مدیر دوبلاژ منضبط و جدی، اما مهربان که همیشه با انرژی کارش را انجام می‌داد.مدیریت دوبلاژ مجموعه «پهلوانان نمی‌میرند» به او سپرده شد و زنده یاد تلاش کرد تا بهترین‌ها را برای دوبله این کار انتخاب کند تا حال و هوای صداها کاملاً با شخصیت‌های قصه همخوانی داشته باشد. در واقع می‌توان گفت دوبلاژ سریال پهلوانان نمی‌میرند، گردهمایی دوبلورهای حرفه‌ای است. در این مجموعه منوچهر اسماعیلی، خسرو خسروشاهی، منوچهر والی‌زاده، ناصر نظامی، احمد رسول‌زاده، زنده‌یاد عطاا... کاملی، رفعت هاشم‌پور، مینو غزنوی، زنده‌یاد فهیمه راستکار، مریم شیرزاد، فریبا رمضان‌پور، مهین بزرگی، زهرا هاشمی و... حضور داشتند. همچنین زنده یاد زند علاوه بر مدیریت دوبلاژ به جای شخصیت نصرت (عبدالرضا اکبری) صحبت کرده است.

ایفای نقش یک قلدر

بیوک میرزایی جزو بازیگران فعال است که تا به امروز در مدیوم‌های مختلف نقش‌های متفاوتی را به عهده داشته است.

او درباره بازی در این مجموعه عنوان کرد: هر اثری ویژگی‌های خاص خودش را دارد و زمانی که ایفای نقش اصلان به من پیشنهاد شد، برایم خیلی جالب بود. گرچه قصه در تاریخ گذشته اتفاق می‌افتد، اما منش پهلوانی همیشه و در همه دوره‌ها در میان مردم زبانزد بوده و لوطی گری و مشتی بودن همیشه مورد توجه قرار داشته است. وی افزود: اتفاقاً من رفقای ورزشکار کم ندارم و مجموعه پهلوانان نمی‌میرند به درستی به فرهنگ و منش پهلوانی پرداخت، به همین دلیل مردم هم استقبال کردند. ضمن این‌که شخصیت‌ها برای مردم قابل لمس بود و برایشان دور از ذهن نبود.

من هم در این مجموعه نقش یک فرد قلدر را بازی می‌کردم که اهل باج گرفتن بود. خوشحالم که سهمی در این مجموعه داشتم و ایفای نقش اصلان را خیلی دوست داشتم.

گره‌های پر تعلیق

آتش تقی‌پور در این مجموعه نقش لطف‌ا... طاهر را بازی کرد و با توجه به این‌که این سریال دوبله شده بود و دوبلورها به جای همه بازیگران صحبت کرده بودند، خسرو شمشیرگران هم به جای این بازیگر و نقش لطف ا... حرف زده بود. این بازیگر وقتی نام این سریال را می‌شنود با اشاره به حسن فتحی توضیح داد: من قبل از مجموعه پهلوانان نمی‌میرند با آقای فتحی، کار کرده بودم و به درایت و توانمندی او کاملا آگاه بودم، ضمن این‌که تفکرات‌مان به هم نزدیک است. بنابراین وقتی نقش لطف‌ا... طاهر به من پیشنهاد شد با کمال میل پذیرفتم، چون اعتقاد داشتم کار با ارزشی می‌شود.

وی عنوان کرد: مجموعه پهلوانان نمی‌میرند به زیبایی به فرهنگ پهلوانی و جوانمردی پرداخته بود و من فارغ از این‌که در این مجموعه بازی کرده‌ام، اما خیلی با کار ارتباط ویژه برقرار کرده بودم و از تماشای سریال لذت می‌بردم. ضمن این‌که همه توان و انرژی‌ام را برای نقشی که به من سپرده شده بود، گذاشتم. خوشحالم این سریال با وجود این‌که در حدود دو دهه از پخش آن گذشته اما همچنان برای مخاطبان جذابیت لازم را دارد. ضمن این‌که آقای فتحی و خانم بروجردی فیلمنامه بسیار محکمی برای این سریال نوشته بودند. گره‌های داستان برای مخاطب جذاب بود و آنها را با خودش همراه می‌کرد. پهلوانان نمی‌میرند یکی از سریال‌های جذاب دهه 70 بود که هنوز هم تماشای آن برای مخاطبان خالی از لطف نیست.

بازیگران چهره و توانمند

حسن فتحی برای ساخت مجموعه تلویزیونی پهلوانان نمی‌میرند سراغ بازیگران چهره رفت تا یک اثر درخشان را برای تلویزیون بسازد، حتی برای نقش شخصیت‌های جوان هم سراغ حرفه‌ای‌هایی رفت که سال‌ها تجربه بازی داشتند و همین باعث شد تا به حسن این سریال اضافه شود.

حال بعد از نزدیک به دو دهه از این سریال تعدادی از این بازیگران در کنارمان نیستند و زندگی چهره آنها را برای همیشه قاب گرفت که در این باره می‌توان به ملیحه نظری، فاطمه طاهری، نادیا دلدارگلچین، جعفر بزرگی، محمد ورشوچی، جهانگیر فروهر، ولی‌ا... مومنی، ناصر گیتی‌جاه و منصور والامقام اشاره کرد. گرچه این هنرمندان امروز نیستند، اما نامشان همیشه ماندگار است.