با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان پرونده‌ای با عنوان معرفی سریال‌های مناسبتی اختصاص داده‌ایم و در آن آثار مناسبتی مهم و تاثیرگذار سه دهه اخیر تلویزیون را بررسی خواهیم کرد به همین مناسبت در اولین قسمت از این پرونده به معرفی "مهمان" نخستین سریال مناسبتی تلویزیون پس از انقلاب اسلامی ایران می‌پردازیم.
اولین سریال مناسبتی ماه مبارک رمضان "مهمان" به کارگردانی خسرو ملکان در زمستان سال 1369 ساخته شد و یک سال بعد در نوروز 1370 که مقارن با پنجم ماه مبارک رمضان نیز بود از شبکه اول سیما به روی آنتن رفت.
با این حساب می‌توان نام ملکان که این روزها کم‌کارتر از قبل شده و مدتی است برای تلویزیون نیز سریالی نساخته را به عنوان اولین کارگردان مناسبتی ساز در تلویزیون ثبت کرد. علاوه بر کارگردانی، نویسندگی "مهمان" نیز با خسرو ملکان بود و تهیه‌کنندگی را ابوالفضل جهانی مقدم بر عهده داشت.
موضوع قصه اولین مجموعه تلویزیونی مناسبتی در ایران درباره پسر آقای ستوده بود که در فرانسه درس می‌خواند و برای گذراندن تعطیلات نوروزی در کنار خانواده، به ایران می‌آید. خانواده‌اش تصمیم گرفته بودند که در این فرصت، برای او همسری انتخاب کنند ولی هنگامی که او به ایران می‌آید، متوجه می‌شوند که نه تنها او ازدواج کرده، بلکه فرزندی هم دارد. پس از وقوع ماجراهایی، سرانجام پسر آقای ستوده تصمیم می‌گیرد برای همیشه در ایران بماند.
یکی از ویژگیهای بسیاری از سریالها در دهه‌های 60 و 70 دوبله آنها بود. با وجود نبود صدا در صحنه در فیلمسازی شاید این مسئله نوعی ضعف بود اما باعث قوت دوبله و سریال‌های ایرانی شد که "مهمان" نیز از این قاعده مستثنا نبود و در کنار وجود بازیگرانی که نقطه قوت و ممتاز فیلم به شمار می‌رفتند دوبله سریال نیز این قوت را دو چندان کرد.
مرحوم پروین سلیمانی، مرحوم محمدعلی ورشوچی، مرحوم حمیده خیرآبادی، مرحوم احمد قدکچیان، مرحوم اسماعیل داورفر، مرحوم مرتضی احمدی، جمشید مشایخی و روح‌الله مفیدی از بازیگرانی بودند که در این سریال ایفای نقش کردند.
بازیگران چهره در عرصه هنر ایران در "مهمان" حضور داشتند و اکنون به جز جمشید مشایخی و روح الله مفیدی سایر هنرمندان این سریال در قید حیات نیستند.
یکی از شخصیت‌های شیرین و جذاب سریال مهمان که در میان مخاطبان محبوببیت زیادی پیدا کرد و تا امروز نیز در ذهن‌ها ماندگار است شخصیت "طاهره خانم یا طاهره خانمِ چنگال‌به‌دست" با بازی مرحوم پروین سلیمانی بود که درب‌ها را با چنگال باز می کرد و با بازی جذاب و هنرمندانه‌اش، پس از سال‌ها با وجود این که
دیگر در این دنیا نیست همچنان در ذهن‌ها و قلب‌ها ماندگار است.
این مسئله دور از ذهن نبود که اگر سریال "مهمان" در استقبال مخاطب شکست می خورد به دلیل این که اولین اثر در سریال‌های مناسبتی ماه رمضان محسوب می شد شاید باعث کنارگذاشتن تولید سریال‌های مناسبتی ویژه ماه مبارک رمضان برای همیشه می شد اما اسقبال خوب و محبوبیتی که سریال خسرو ملکان در سال 69 در کشور به دست آورد توانست مبنا و باز کننده راه تولید سریال‌های مناسبتی در کشور شود و از این نظر "مهمان" حائز اهمیت است.
