احمد توکلی اقتصاددان و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در میزگرد بررسی علل و عوامل نوسانات ارزی به ارائه دیدگاه‌های خود در این باره پرداخت.
وی با مطرح کردن سوالی مبنی بر اینکه چرا آمریکا باید برای سلطه دلار خود حساس باشد گفت: من اگر بخواهم مسئله را به طور مثال برای شما بگویم باید بگویم که مثلا اگر ریال ایران در منطقه رایج باشد بنابر این هر کشوری مثل ترکیه، افغانستان و... بخواهند ریال را به دست بیاورند مجبور هستند که کالا به ایران بفرستند و صادر کنند و در عوض آن بتواند ریال به دست بیاورند. بنابر این همین داستان دقیقا برای دلار آمریکا برقرار است به گونه‌ای که الان آمریکا دارد به طور طمع‌وار با چاپ دلار و دستیابی به کالای سایر کشورها منفعت‌طلبی می‌کند و طبعا در این شرایط حاضر نیست که سلطه دلارش شکسته شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با نقل قول از یک اقتصاددان معروف که گفته است هیچ وسیله‌ای بهتر از بی‌اعتبار کردن پول رایج یک جامعه برای تخریب پایه‌های اساسی آن کشور نیست، گفت: الان می‌گویند که افزایش قیمت دلار صادرات را افزایش می‌دهد در حالی که باید گفت 86 درصد واردات ما مربوط به کالاهای واسطه‌ای و ماشین‌آلات ضروری است بنابر این اگر دلار گران شود کالای مصرفی ما گران نمی‌شود بلکه کالاهای اساسی و ماشین‌آلات سیر صعودی پیدا می‌کند و باعث ضربه خوردن تولید می‌شود.
توکلی با بیان اینکه بازار ارز نقطه مهم و حساسی است، گفت: اگر ارز دچار مشکل شود باید به طور اورژانسی به آن رسیدگی کرد چون ارز و تولید با یکدیگر همبستگی شدیدی دارند و تلاطم قیمت ارز تولید و عرضه را بی‌ثبات می‌کند به گونه‌ای که جو روانی بازار باعث می‌شود که رونق خرید و فروش کاهش پیدا کند چرا که قیمت فردای اقلام و کالاها مشخص نیست.
وی افزود: دولت‌ها چون کسری بودجه دارند به نوعی از افزایش دلار استقبال می‌کنند زیرا که در بازار ارز ایران بزرگترین عرضه کننده و مصرف کننده ارز خود دولت است و در یک بررسی و پژوهش به اثبات رسیده است که دولت و پتروشیمی‌ها بزرگترین تصاحب کنندگان ارز هستند بنابر این بازار ارز در ایران رقابتی نیست.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: قیمت دستوری 4200 تومانی برای دلار یک رقم من درآوردی است که مطابقت آنچنانی با اصول و فرمول‌های اقتصادی ندارد و این نرخ اشتباه است و به طور کلی باید گفت که تعیین نرخ ارز کار بسیار پیچیده‌ای است.
توکلی با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها راه رفع بحران ارز بحث مدیریت تقاضا است و نه تمرکز بر روی عرضه ارز گفت: دولت در این باره درست تصمیم گرفته اما متاسفانه دیر شروع کرده است.
وی افزود: عرضه زیاد دلار برخلاف تصوری که می‌شود و آن را خوب می‌پندارد باید گفت که این کار نتیجه منفی می‌دهد چرا که شوق و هیجان مردم را برای خرید ارز افزایش می‌دهد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: من در جلسه‌ای که با دولت و با حضور معاون اول داشتم به این نکته تاکید کردم که دولت هر چه سریعتر باید مستقیما به بازار ارز ورود پیدا کند و در آن جلسه تمامی افراد نیز با من هم نظر بودند. بنابراین من این نکته را چند ماه پیش به آقای جهانگیری گوشزد کرده بودم اما متاسفانه دولت در این باره دیر اقدام کرد.
توکلی گفت: وضعیت کنونی ارز در آینده هم رکود به همراه دارد و هم تورم چرا که اولا هزینه تولید را بالا می‌برد و ثانیا انتظارات بازار را افزایش می‌دهد، یعنی در هنگام معامله خریداران سعی در عجله برای خرید خود دارند از ترس اینکه قیمت دلار افزایش پیدا کند و در مقابل فروشندگان صبر اختیار می‌کنند برای اینکه بتوانند کالای خود را به قیمت بیشتری عرضه کنند.
وی افزود: در این حالت طبعا بازار دچار اختلال می‌شود و بیکاری و فقر افزایش می‌یابد و حتی خطر آشوب نیز وجود دارد. من به آقای جهانگیری هم گفتم که اگر ارز به نقطه بحران برسد حداقل 3 سال طول می‌کشد تا به ریل و تعادل خود بازگردد. همچون کشورهای مکزیک، تایلند و... که این بحران را تجربه کردند و سالها طول کشید که به تعادل برسند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با مثبت دانستن سهمیه‌بندی و ارائه کارتهای هوشمند به عموم جامعه گفت: در سال 2013 آمریکا برای اصلاح سلامت غذایی شهروندان خود به آنها کوپن غذایی اختصاص داد. بنابر این سهمیه‌بندی و کارتهای هوشمند یک ابزار کاملا معقولانه و مثبت در دست دولت‌ها است و نمونه‌های زیادی در این باره در کشورهای توسعه یافته دیده شده است.
توکلی در پایان به دولت توصیه کرد که به مصلحتش است که یک اقتصاددان قوی را برای بانک مرکزی انتخاب کند تا بتواند به بازار پولی و مالی سامان ببخشد.
