چندی است که خبر فیلترینگ تلگرام در کشورهای مختلف نظیر فرانسه، روسیه و ایران بر سر زبان‌هاست. این پیام‌رسان با حمایت رژیم صهیونیستی و سرمایه‌گذاری آنان مشغول به کار کرد و هیچگاه نتوانست رتبه قابل قبول جهانی برای خود کسب کند. در حال حاضر ۸۰ درصد کاربران فعال این پیام رسان را ایرانیان داخل و خارج کشور تشکیل می‌دهند.
در این پیام رسان دسترسی آسان و امکان تشکیل گروه و کانال‌هایی با قابلیت جذب نامحدود عضو در بستر ارتباطات رمز، فرصت مناسبی را برای گروه‌های تروریستی در مسیر ساماندهی و برنامه‌ریزی اقدامات جنایتکارانه‌شان فراهم کرد. تاکنون کشورهای مهمی در دنیا مانند انگلیس، اندونزی، افغانستان، عراق، ایران و حتی روسیه از جانب تلگرام، آسیب‌های جدی در زمینه حملات تروریستی، اغتشاشات و سایبر تروریسم دیده‌اند. به تدریج با بالاگرفتن شمار جنایات و تلفات ناشی از اعمال تروریستی، تقریبا برخی کشورها به این نتیجه رسیدند که این پیام‌رسان را مسدود کنند.
در کشور ما ایران نیز چند وقتی زمزمه‌های اجرای فیلترینگ به گوش می‌رسید که بالاخره از امروز به طور رسمی این طرح اجرا شد.
آیا فیلترینگ تلگرام در روسیه ناموفق بوده است؟
برخی سایت‌ها و کانال‌های معاند در شبکه‌های اجتماعی با انتشار پست‌ها و اخباری مبنی بر ناموفق بودن فیلتر تلگرام در روسیه، آن را با ایران مقایسه کرده و مدعی شدند که زمانیکه روسیه قادر به فیلترینگ این پیام‌رسان آمریکایی-صهیونیستی نیست، چگونه اجرای این برنامه در ایران می‌تواند موفق عمل کند.
سید علیرضا آل داود، کارشناس فضای مجازی و مدرس سواد رسانه‌ای در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران ضمن رد شایعات پیرامون عدم موفقیت روسیه در این زمینه تاکید کرد: کشور روسیه انگیزه محکم و منطقی برای این اقدام دارد و قطعا در تصمیم خود قاطع خواهد بود. پاول دوروف قصد داشت تا با راه‌اندازی ارز مجازی خود بر بستر فناوری "بلاک چین" (فناوری data bace توزیع شده که انتقال سایت‌های بدون نیاز به سرور مرکزی و از طریق data baseهای نقطه به نقطه به افراد انتقال داده می‌شود) اقتصاد روسیه را تحت تأثیر قرار دهد که تهدیدی جدی برای این کشور محسوب می‌شد و حتی روسیه با وجود اینکه تنها ۵ درصد مردمش عضو تلگرام بودند این ریسک را نپذیرفت.
در این میان تلگرام و حامیانش تلاش کردند تا با استفاده از domain fronting شرکت گوگل، فیلترینگ روسیه را دور بزنند که باز هم با برخورد ضربتی دولت این کشور مواجه شدند. در واقع تلگرام با استفاده از این سرویس گوگل تلاش کرد تا خود را پشت گوگل پنهان کند و فیلترینگ را دور بزند. دولت روسیه نیز پس از اطلاع از این موضوع بلافاصله اقدام به مسدود کردن 18 میلیون ip این شرکت کرد تا جایی که گوگل برای حفظ حیات خود در روسیه مجبور به مسدودسازی domain fronting خود شد. در پی این اقدام گوگل، آمازون نیز با تجدید نظر درخصوص سرویس‌دهی برای کاربران تلگرام بر بستر این سرویس، دسترسی کاربران را مسدود کرد.
همین امر خود به تنهایی می‌تواند دلیل روشنی بر موفقیت اجرای فیلترینگ در این کشور باشد. از سوی دیگر کوچ بالای کاربران روسی به پیام‌رسان‌های دیگر پس از فیلترینگ تلگرام نیز حاکی از استقبال مردم از این طرح و رد شایعات در این خصوص است.
سرنوشت فیلترینگ در ایران نیز مانند روسیه می‌شود؟
آل داود در پاسخ به ادعای برخی که روسیه را در اجرای فرآیند مسدودسازی تلگرام ناموفق دانسته و ایران را نیز با آن قیاس می‌کنند تصریح کرد حتی اگر در مورد روسیه هم بتوانیم تا حدی البته بسیار کم و محدود این ادعا را بپذیریم، در مورد ایران نمی‌توانیم چرا که ایران وابستگی‌های اقتصادی و سیاسی به دنیا به‌ویژه کشورهای اروپایی و سرویس‌های آمریکایی ندارد و البته باید بدانیم پیش از این موضوع این شرکت‌ها ایران را تحریم کرده اند، پس هیچ آسیب جدی در این زمینه متوجه ایران نخواهد بود. در نتیجه دلیل محکمی دال بر اینکه اجرای این طرح در ایران موفق نخواهد بود وجود ندارد.
آل داود ادامه داد دانشگاه‌ها و بانک‌های روسیه تبادلات مالی و علمی با بانک‌ها و دانشگاههای بین‌المللی دارند و محدود کردن ارتباطات رمز در این کشور می تواند دارای خساراتی باشد اما این موضوع در خصوص کشور ما صدق نمی‌کند و با محدود شدن ارتباطات رمز بین‌المللی اتفاق خاصی رخ نمی دهد.
جاسوس‌افزاری به نام فیلترشکن
آل داود همچنین در خصوص استفاده از فیلترشکن‌ها برای دسترسی به تلگرام هشدار جدی داد. او در تشریح این هشدار گفت: شاید بسیاری از کاربران از پشت‌پرده ارائه فیلترشکن‌ها بی‌اطلاع باشند. این کارشناس فضای مجازی فیلترشکن‌ها را جاسوس‌افزارهایی خواند که کاملا هدفمند و هوشیارانه به اطلاعات کاربران تلگرام دسترسی پیدا کرده و اقدام به سرقت آنها می‌کنند، حتی این قابلیت را دارند که بدون اطلاع آنها صدا و تصویرشان را نیز ضبط کنند. این موضوع برای چهره‌های مشهور می‌تواند خطرناک باشد چرا که در مواقع لازم و در آینده ممکن است علیه آنان استفاده شود.
