«دونالد ترامپ» رئیس جمهور امریکا قرار است روز دوازدهم ماه مه درباره پایبندی کشورش به برجام تصمیم بگیرد. وی پیش از این گفته بود که چنانچه توافق هسته‌ای ایران اصلاح نشود، از برجام خارج خواهد شد.
دوره ای که ترامپ برای ایجاد تغییر در برجام اعلام کرده در حال سپری شدن است و در این میان واشنگتن فشار زیادی را بر اروپا وارد می کند تا بروکسل را مجبور به قبول خواسته های کاخ سفید کند
از سوی دیگر مقامات آمریکایی و اروپایی با زیرکی سعی در وارد کردن موضوع موشکی ایران در فرایند تصمیم گیری برای برجام دارند و این در حالی است که ایران صراحتا اعلام کرده این تغییرات را به هیچ وجه قبول نمی کند.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در جریان دیدار با ترامپ با دفاع مشروط از برجام گفت که این توافق با وجود مفید بودن، امکان نظارت بر برنامه موشکی و محدود کردن تحرکات منطقه‌ای ایران را ایجاد نکرده است.امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در جریان یک سفر سه روزه به آمریکا بر وفاداری کشورش به برجام تاکید کرد، اما در پایان، احتمال خروج واشنگتن از این معاهده بین‌المللی را به هیچ وجه منتفی ندانست.
در همین راستا مهر گفتگویی با «پروفسور رابرت اسمیت» استاد روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا خواستار رفع محدودیت زمانی برای فعالیت هسته ای ایران، بازرسی های نامحدود و مرتبط کردن برنامه موشکی ایران به برجام به عنوان تمام پیش شرطهای واشنگتن برای خارج نشدن از این توافق هسته ای است. آیا اروپا این شرایط را می پذیرد؟ واکنش ایران به آن چگونه خواهد بود؟
به نظر من بعید است که کشورهای اروپایی و ایران شرایط ترامپ را بپذیرند. اگر امریکا از برجام خارج شود یا تحریم ها را مجددا بر ایران اعمال نماید، این تحریم ها بدون همکاری روسیه، چین و اتحادیه اروپا موثر نخواهند بود.
اگر ایران برنامه هسته ای خود را از سر بگیرد همه شرط ها به پایان رسیده و احتمال افزایش تعارض مستقیم ایران و امریکا افزایش می یابد. با این وجود ترامپ بارها تاکید نموده که به دنبال ایجاد جنگی دیگر در منطقه خاورمیانه نیست.
*در طول ۳ ماه گذشته کشورهای اروپایی اقدامات زیادی را برای قانع کردن کنگره آمریکا و دولت این کشور با این موضوع که نمی توان در ویرانه های برجام به توافق بهتری با ایران رسید انجام داده است. آیا اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا قادر به رسیدن به توافقی در خصوص برجام به نحوی که خواسته های ترامپ را برآورده کند هستند؟ این توافق احتمالی چگونه خواهد بود؟
سران اروپایی تلاش های زیادی جهت قانع کردن ترامپ در مورد برجام انجام داده اند و احتمالا تلاش آنها نتیجه بخش خواهد بود. همانطور که گفتم اگر ترامپ بخواهد تحریم ها را علیه ایران مجددا اعمال نماید و کشورهای روسیه، چین و اتحادیه اروپا با او همکاری نکنند این تحریم ها موثر نخواهند بود.
*آیا کنگره آمریکا قادر به رسیدن به توافقی در خصوص برجام به نحوی که خواسته های ترامپ را برآورده کند است؟ این توافق احتمالی چگونه خواهد بود؟
کنگره نمی تواند در برابر قانون پاسخگو باشد اگر شرایط مورد نظر ترامپ در مورد برجام را بپذیرد. اما در محافل امریکا کسانی هستند که می خواهند نه تنها به توانایی های هسته ای بلکه به تواناییهای نظامی ایران نیز یورش برده و به دنبال آنچه آنها تغییر نظام ایران می نامند هستند.
مشاور امنیت ملی جدید رئیس جمهور، جان بولتون، یکی از این افراد است.
اگر ترامپ واقعا از برجام خارج شود، وضعیت خطرناک می شود.
