دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از همان زمان انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶، از توافقات تجاری آمریکا با دیگر کشورها به عنوان ضرباتی مهلک بر ساختار تولید داخلی کشورش یاد می‌کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا در توئیتری در این زمینه نوشت: کسری تجاری ۸۰۰ میلیارد دلاری که هر سال نصیب آمریکایی‌ها می‌شود، حاصل «سیاست‌ها و توافقات تجاری بسیار احمقانه ما است. کشورهای دیگر که سالها است شغل‌ها و ثروت ما را می‌برند، به حماقت رهبران آمریکا می‌خندند».
از این رو وی اخیرا فرمان افزایش تعرفه‌های واردات آلومینیوم و فولاد به آمریکا را امضا کرد؛ اقدامی که پیشتر مقام‌های اروپایی و برخی نهادهای بین‌المللی آن را به منزله اقدام برای «جنگ تجاری» و «جنگ تعرفه‌ای» خوانده بودند و درباره عواقب آن هشدار دادند.
به گفته یک مقام ارشد کاخ سفید، قرار است از ۲۳ مارس تعرفه‌های اعمالی روی آلومینیوم و فولاد وارداتی به آمریکا اعمال شود. البته افزایش تعرفه واردات آلومینیوم و فولاد برداشته است. ترامپ دو کشور کانادا و مکزیک را که شرکای این کشور در توافقنامه «نفتا» هستند، از دایره افزایش تعرفه‌های مذکور مستثنی کرد. دلیل این اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا، ادامه مذاکرات دولت ترامپ با کانادا و مکزیک درباره تغییر مفاد توافق «نفتا» است.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
*همکاری آمریکا و اروپا بعد از جنگ جهانی دوم مبتنی بر رژیمهای تجاری، امنیتی و نظامی مشترک بود. ناتو یکی از این رژیم ها است. آیا تصور نمی کنید جنگ تجاری آمریکا و اروپا علاوه بر حوزه تجارت قابلیت سرایت به حوزه های نظامی و امنیتی را دارد؟
باید گفت که آمریکا و اتحادیه اروپا دارای منافع مشترک زیادی هستند. همکاری طولانی مدتی که بین آنها بعد از جنگ جهانی دوم تاکنون شکل گرفته برای سالهای متمادی ادامه خواهد داشت. البته حتی دوستان هم در گذشته و هم در جهان امروز، دارای منافع متضاد بوده و با یکدیگر اختلاف دارند برای نمونه فرانسه، آلمان و دیگر اعضای اتحادیه اروپا از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ حمایت نکردند و سالها است که ایالات متحده آمریکا از عدم پرداخت هزینه های نظامی توسط کشورهای اروپایی شاکی است.
قبلا نیز بوش رئیس جمهوری اسبق تعرفه هایی بر واردات فولاد از اروپا در نظر گرفت که البته بعدها حذف شدند. در مقابل اتحادیه اروپا سعی کرد مانع واردات مواد غذایی اصلاح شده از لحاظ ژنتیکی از آمریکا شود که در نهایت همه این موانع تجاری حذف شدند. اختلاف فعلی میان دولت ترامپ و اتحادیه اروپا از لحاظ ماهیت هیچ تفاوتی با اختلافات گذشته آنها ندارد. بزرگترین تفاوت نسبت به گذشته، شیوه و سبک دونالد ترامپ است.
بسیاری از اروپایی ها با رفتار و سیاست های ترامپ آشفته و نگران شده اند. بسیاری از آمریکایی ها نیز این چنین شده اند. به نظر بعید می رسد که اختلافات کنونی به پایان همکاری طولانی مدت آمریکا و اتحادیه اروپا منجر شود حتی اگر آنها از کلمات رکیک و صریح استفاده کنند.
*محبوبیت راستگرایان در اروپا خطری برای همگرایی اتحادیه اروپا است. از سوی دیگر به قدرت رسیدن راستگرایان می تواند به باز شدن دست این کشورها برای روابط تجاری مستقل و فارغ از ملاحظات اتحادیه اروپا با آمریکا منجر شود. با توجه به این چشم انداز آینده اتحادیه اروپا را چگونه ارزیابی می کنید؟
دلیل اصلی افزایش قدرت احزاب جناح راست در اروپا مخالفت با سیاست مهاجرت و نه تجارت است. بسیاری از مردم انگلیس که به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند با مهاجرت از لهستان و دیگر کشورهای اروپایی عضو اتحادیه اروپا مخالف بودند. به طرز عجیبی مردم انگلیس مخالف مهاجران مسیحی از اروپا و نه مسلمانان از پاکستان، بنگلادش و خاورمیانه بودند. برخلاف آمریکا در کشورهای اروپایی از جمله انگلیس مخالفان تجارت آزاد زیاد نیستند.
اتحادیه اروپا قطعا مورد حمله احزاب جناح راست در چندین کشور قرار دارد اما این احزاب با تجارت درون اتحادیه مخالف نیستند. اگر دیگر کشورها از بریتانیا تبعیت نموده و از اتحادیه اروپا خارج شوند که بعید به نظر می رسد هر چند غیر ممکن نیست، ممکن است به تجارت آزاد با دیگر کشورهای عضو اتحادیه ادامه دهند.
*ترامپ در اولین مرحله از عقب نشینی خود از طرح تعرفه برای فولاد و آلومینیوم، استرالیا و مکزیک را مستثنی کرد. آیا این موضوع ارزش نمادین دارد؟
دونالد ترامپ علت اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم را حفاظت از امنیت ملی آمریکا به ویژه در مقابل چین دانست اما واقعیت این است که آمریکا فولاد و آلومینیوم بسیار کمی از چین وارد می کند. بیشتر واردات آلومینیوم و فولاد آمریکا از متحدان اصلی یعنی کره جنوبی، کانادا، مکزیک و آلمان است و واردات فولاد و آلومینیوم از این کشورها امنیت ملی آمریکا را تهدید نمی کند.
در چند هفته آینده شاهد فشار بر دولت ترامپ از سوی جمهوریخواهانی که موافق تجارت آزاد هستند خواهیم بود، همچون شرکت های سازندگان خودرو که از فولاد و آلومینیوم به مقدار زیاد استفاده می کنند و شرکت هایی که از عمل مقابله به مثل شرکت هایی مانند بوئینگ، هارلی دیویدستون آسیب می بینند. در نهایت ممکن است کشورهای عضو اتحادیه اروپا، کره جنوبی و دیگر متحدانی که فولاد و آلومینیوم به آمریکا می فروشند محدودیت هایی برای آمریکا در نظر گیرند. پیش بینی اینکه ترامپ چه اقدامی انجام خواهد داد بسیار سخت است.
