استیضاح سه وزیر کابینه دوازدهم در آخرین روزهای سال در حالی برگزار میشود که هر سه وزیر در استانه استیضاح، عباس آخوندی، علی ربیعی و محمود حجتی شش ماه قبل از نمایندگان مجلس رای اعتماد گرفتند.
حسن روحانی در شرایطی هر سه وزیر را به مجلس معرفی کرد که سابقه حضور چهار ساله در دولت یازدهم، در کارنامه کاری آنها ثبت شده بود.
با این حال به فاصله شش ماه بار دیگر طرح استیضاح دو وزیری که پیش از این نیز در دولت یازدهم زمزمه استیضاحشان بارها و بارها به گوش میرسید، طرح شده است. آخوندی پیشتر نیز دو بار در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ استیضاح شده است.
هر چند استیضاح حق نمایندگان مجلس است، اما سئوال اینجاست که برگزاری جلسات مکرر استیضاح در این فاصلههای کوتاه چه هزینهای را در بر دارد.
پیش از این، در مهر ماه سال گذشته بود که حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده اسلام آباد در مجلس شورای اسلامی هزینه هر دقیقه اداره مجلس را برابر با ۳۰۰ میلیون تومان اعلام کرد.
وی تاکید داشت با توجه به این هزینه لازم است نمایندگان با ارائه برخی گزارشهای بی دلیل وقت ومجلس را نگیرند.
حال استیضاح سه وزیر در آستانه سال جدید، در حالی که هر سه با سابقه چهار ساله حضور در دولت یازدهم، کارنامهای روشن و شفاف داشتند چه هزینهای را تحمیل خواهد کرد.
بر اساس ماده ۲۲۳ آیین نامه داخلی مجلس، در جلسه استیضاح، پس از بیانات استیضاح کنندگان، رئیس جمهور مىتوانـد بـه دفـاع از وزیـر یـا وزیـران مـورد استیضاح بپردازد، همچنین وزیر یا وزیران مورد استیضاح نیز میتوانند به دفاع از خود بپردازند. حداکثر وقت دفاع از استیضـاح براى رئیس جمهور یا چند وزیر پنج ساعت وبراى یک وزیر سه ساعت خواهد بود
در ضمن وزیر یا وزیران مورد استیضاح میتوانند حداکثر یک ساعت ازوقت دفاع خود را در اختیار یک یا دو نفر از نماینـدگان موافق قرار دهند. بیانات استیضاح کنندگان و پاسخ آنها در یک یا چند جلسه باید به طور متوالى صورت گیرد.
با احتساب این الزام قانونی میتوان زمان برگزاری هر جلسه استیضاح را حدود ۵ ساعت تلقی کرد. پیش از این نیز آخرین استیضاح آخوندی در اسفند ماه ۱۳۹۵، در جلسهای ۵ ساعته برگزار شد.
قرار است استیضاح وزرای راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی در روزهای سه شنبه و چهار شنبه در دو نوبت صبح و یک نوبت عصر برگزارش شود.
به این ترتیب با در نظر گرفتن رقم اعلامی یعنی ۳۰۰ میلیون تومان برای اداره هر دقیقه مجلس، هر جلسه استیضاح ۹۰ میلیارد تومان آب میخورد چرا که ۳۰۰ دقیقه از وقتی مجلس با احتساب هزینهای ۳۰۰ میلیون تومانی ۹۰ میلیارد تومان هزینه در بر خواهد داشت.
با در نظر گرفتن ۱۵ ساعت برای استیضاح هر سه وزیر این رقم به ۲۷۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
بر اساس مفاد پیش بینی شده در آیین نامه داخلی مجلس، نمایندگان میتوانند با در نظر گرفتن اصل هشتاد و نهـم قـانون اساسـى، وزیـر یـا هیـأت وزیـران را استیضاح کنند. استیضاح وقتى قابل طرح در مجلس است که به امضاى حداقل ده نفر از نمایندگان برسد.
بر این اساس تقاضای استیضاح نمایندگان از وزیر یا وزیران بایـد کتبا در جلسـه علنـى بـه رئـیس مجلـس داده شـود و در آن، موضوع استیضاح صریحاً و با ذکر مورد یا موارد معین شود. تقاضاى مزبور در آن جلسه یا جلسه بعد قرائت میشود. ایـن تقاضا بدون مباحثه و فوراً براى وزیر یا هیأت وزیران فرستاده میشود.
بر اساس این گزارش آخوندی سومین باری است که در جایگاه وزیر راه و شهرسازی استیضاح میشود. ربیعی و حجتی، اما برای اولین بار در این ۵ سال مورد استیضاح نمایندگان قرار میگیرند.