اسحاق جهانگیری عصر سه‌شنبه در مراسم اختتامیه بیست و ششمین جشنواره دانشجوی نمونه با اشاره به وضعیت فعلی کشور، اظهار کرد: ایران کشوری در حال توسعه بوده و یقینا نیاز امروز و فردای این کشور، توسعه و پیشرفت است. هیچ کس نیست که علاقه‌مند به ایران باشد اما به دنبال پیشرفت و توسعه آن نباشد.
وی با تاکید بر اهمیت توسعه علمی و فناوری در کشور، گفت: اگر در میان عوامل توسعه بخواهیم به مهم‌ترین پیش نیاز آن اشاره کنیم حتما باید توسعه علمی و فناوری را مورد تاکید قرار دهیم.
معاون اول رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: امروز گفته می‌شود که اتکای ما به منابع طبیعی است اما بالاخره این منابع دیر و یا زود تمام می‌شود و اگر در استفاده از این منابع آینده‌نگری نشود، روزی با مشکلاتی مواجه خواهیم شد. متاسفانه امروز نیز با مشکلاتی از این دست مواجه هستیم.
وی در ادامه به وضعیت منابع آب در کشور اشاره و اظهار کرد: در مقطعی بدون حساب و کتاب اقدام به حفر چاه کردیم و امروز به جایی رسیده‌ایم که در برخی مناطق کشور زمین در حال فرو نشست و آب در حال شور شدن است. همچنین وضعیت بی‌آبی در حال تبدیل شدن به مسائل سیاسی، امنیتی و اجتماعی هستند.
جهانگیری گفت: آینده‌نگری و نگاه به آینده در ذات برخی مسائل است و زمانی که از عدم توجه به آینده در گذشته صحبت می‌شود، عده‌ای به دنبال آن هستند تا ببینند کدام مدیر این تصمیمات را اتخاذ کرده است. این در حالی است که قطعا هر مدیری که تصمیماتی اتخاذ کرده در آن زمان از نظر خود تصمیمی درست گرفته است. آنچه که مهم است، این است که ما آسیب‌شناسی کنیم و ببینیم که کجای تصمیماتی که تاکنون اتخاذ کردیم مشکلاتی داشته تا از این به بعد آن تصمیم را نگیریم.
معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه یکی از مسائلی که به شدت نیازمند آینده‌نگری است، موضوع جمعیت کشور است، خاطرنشان کرد: اصلا به دنبال ورود به این بحث که رشد جمعیت بالا خوب یا بد است، نیستم چرا که حتما رشد جمعیت بد نیست اما مهم آن است که جمعیت به هر میزانی که باشد، از بدو تولد برنامه‌ریزی برای مدرسه، دانشگاه، کار و حتی دوران سالمندی آنها انجام شده باشد. آینده‌نگری راجع به جمعیت به معنای فکر کردن به آینده آن جمعیت از بدو تولد است نه اینکه زمانی که آن جمعیت به مقاطع مختلفی ورود پیدا کرد، با مشکلاتی مواجه شود و در آن زمان به دنبال راه‌حل باشیم.
وی تصریح کرد: آینده‌نگری جزو مسائل اصلی کشور است و چنانچه این اقدام صورت نگیرد واقعا جمعیت و مردم ما اذیت می‌شوند؛ از نظر من دهه شصتی‌ها جزو مظلوم‌ترین و عزیزترین جوانان کشور هستند زیرا در هر مقطعی، بیشترین فشارها را تحمل کردند تا بتوانند این مقاطع و دوره‌ها را پشت سر بگذارند به همین دلیل نیز به سرمایه‌های بسیار عظیم برای توسعه کشور تبدیل شده‌اند.
جهانگیری با بیان اینکه بار توسعه علمی کشور بر دوش دانشگاه‌ها قرار دارد، خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم توسعه علمی که همواره مورد تاکید رهبری بوده و هست، اتفاق بیفتد، باید دانشگاه‌ها به میدان‌داران اصلی در جامعه تبدیل شوند. در همین زمینه در اقتصاد مقاومتی سال گذشته تصویب کردیم که تا سال ۱۴۰۰، تعداد پنج دانشگاه ایران در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار بگیرد.
وی با انتقاد از عدم تجهیز و توجه به دانشگاه‌های کشور در برخی دوره‌ها، اظهار کرد: باید دانشگاه‌ها را از نظر کیفیت مسائل پژوهشی و تجهیزات مورد نیاز تکمیل کنیم. متاسفانه در دوره‌ای که منابع خوبی وجود داشت، دانشگاه‌ها در دوره فقر تجهیزات و امکانات قرار داشتند و هنوز معلوم نشده که این پول‌ها کجا خرج شده است؛ هیچ کس حساب‌کشی نکرد و هنوز برخی بدهکاران ادعای طلبکاری می‌کنند؛ باید بررسی شود چرا برخی دانشگاه‌ها آزمایشگاه و تجهیزات آزمایشگاهی ندارند و حتی در آن دوره اشتراک برخی مجلات و نشریات علمی دانشگاه‌ها قطع شده است.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر لزوم توجه و رسیدگی به وضعیت دانشگاه‌ها، ادامه داد: دانشگاه‌ها از هر نظر باید مستقل و امن باشند و دانشجویان نباید از هیچ چیز بترسند. دانشجویان و اساتید باید راحت نقد کنند و حرف بزنند.
جهانگیری توسعه منابع انسانی را از دیگر پیش نیازهای توسعه کشور در کنار توسعه علمی عنوان و خاطرنشان کرد: به اعتقاد من به هر میزان که منابع طبیعی که در حال اتمام است، داشته باشیم این منابع انسانی هستند که جایگزین آن منابع می‌شوند.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره‌های مختلف از سوی نهادهای ذی‌ربط و معرفی استعدادها و نخبگان کشور، گفت: وزارت علوم و وزارت بهداشت با برگزاری جشنواره‌های مختلفی که در نهایت به معرفی نخبگان و دانشجویان برتر می‌انجامد، به دنبال جا انداختن این فرهنگ هستند که ایران فقط منابع طبیعی از قبیل نفت ندارد بلکه جوانانی دارد که دارای استعدادهای درخشانی هستند و می‌توانند در کشور تبدیل الگو و حتی کانونی برای توسعه شوند. قطعا نخبه و نمونه شدن از اراده انسان خارج نیست و این خود انسان است که زحمت می‌کشد تا تبدیل به فردی نمونه و نخبه شود. همه جوانان دارای استعدادهایی هستند و ما تنها باید شرایطی ایجاد کنیم که این استعدادها شکوفا شوند و آنها را برای توسعه کشور مورد استفاده قرار دهیم.
جهانگیری همچنین با تاکید بر اینکه باید به سمت استفاده از توانمندی‌های انسانی و شرکت‌ها و اقتصاد دانش‌بنیان حرکت کنیم، خاطرنشان کرد: اقتصاد تنها با دو روش توسعه نیروی انسانی و توسعه علمی شکل می‌گیرد. کارهای بزرگی که در چارچوب مراکز رشد در کنار دانشگاه‌های بزرگ توسط دانشجویان انجام می‌شود، می‌تواند موجب طی کردن راه ۱۰۰ ساله در یک شب شود.
معاون اول رییس‌جمهوری خاطرنشان کرد: طی کردن راه ۱۰۰ ساله در یک شب تنها در بحث عرفان مطرح نیست بلکه مشاهده می‌کنیم جوانانی نخبه با دستانی خالی شرکت‌هایی در بخش‌های مختلف از جمله ICT ایجاد کردند و این شرکت‌ها تنها چند سال بعد از تاسیس بسیار با ارزشمند شرکت‌هایی هستند که سال‌ها در این حوزه فعالیت می‌کنند. در این زمینه ریسک‌پذیری لازمه کار است.
وی خاطرنشان کرد: لازمه کارآفرینی، ریسک‌پذیری است و نخبگان نباید از انجام کارهای بزرگ هراس داشته باشند چرا که حتما دولت منابع خوبی در اختیار افراد نخبه قرار می‌دهد و دولت تدبیر و امید تلاش می‌کند که نخبگان و اساتید فرصت برای انجام کارهای بزرگ را پیدا کنند.
جهانگیری در پایان با اشاره به دغدغه برخی از دانشجوهای برتر و برگزیدگان جشنواره دانشجوی برتر درباره اشتغال در مراکز دولتی، گفت: نخبگان نباید دغدغه اشتغال به کار اداری داشته باشند چرا که قطعا برای آنها جایی برای کار و فعالیت اداری وجود دارد اما از این افراد انتظار می‌رود که هر کدام تبدیل به یک کانون توسعه شوند و ده‌ها نفر را در کنار خود جمع کنند تا دولت بتواند با کمک آنها به مسیر توسعه کشور سرعت ببخشد.
