با وجود 25 میلیارد دلار ارز خانگی و 1400 تریلیون تومان پول در اختیار مردم، هنوز بزرگترین مشکل صنایع تولیدی در کشور سرمایه است. مردم تمایلی برای سرمایهگذاری ندارند و ترجیح میدهند پول خود را به صورت نقد در گاوصندوقها یا به شکل سپردههای بانکی که صرف سفتهبازی و مبادله میشود، نگهداری کنند. دولت هم به جای استفاده از چنین ظرفیتی تمام توان خود را برای جذب سرمایهگذاری خارجی و فاینانس گذاشته؛ این در حالی است که طی سالهای اخیر در بهترین شرایط سرمایهگذاری خارجی در ایران 3 میلیارد دلار یا کمتر از یک دهم نقدینگی در دست مردم بوده است.
در حال حاضر بسیاری از منابع پولی کشور به مسیر تخصیص منابع تولید سرازیر نشدهاند؛ در همینباره محمدرضا ملکشاهیراد، عضو کمیسیون تلفیق گفت: در حال حاضر حدود 1400 تریلیون تومان پول در دست مردم وجود دارد که حتی بیشتر از بودجه سال آینده کشور است اما به دلیل برخی مسائل فرهنگی و همچنین کاهش سرمایه اجتماعی نهادهای دولتی، مردم جرأت سرمایهگذاری در طرحهای تولیدی و اشتغالزا را ندارند و همین عامل سبب شده است مقداری از این پولها یا در کار واسطهگری وارد یا به امید دریافت سود به بانکها سپرده شود.
نماینده مجلس با انتقاد از عملکرد برخی مسئولان در دولتهای مختلف، ادامه داد: در گذشته به دلیل فقدان نظارت و ضعف برنامهریزی، برخی موسسات مالی و اعتباری نقدینگی مردم را جمع کرده و نه تنها آن را در حوزه تولید و ایجاد اشتغال به کار نگرفتند و وارد بازار واسطهگری نکردند، بلکه هزاران میلیارد از داراییهای مردم را به یغما بردند و باعث شدند اطمینان عمومی به نهادهای حاکمیتی به شدت کاهش یابد.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران درباره حجم بالای نقدینگی در دست مردم، گفت: حدود 5/3 سال پیش اتاق ایران رسما و کتبا به بانک مرکزی پیشنهاد داده بود در ایران بین 20 تا 25 میلیارد دلار ارز خانگی وجود دارد که اگر بانک مرکزی بتواند برای جلب اعتماد مردم اقدام کند، این ذخایر ارزی میتواند دوباره به چرخه اقتصاد کشور بازگردد اما این کار انجام نشد.
رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: فروش گواهی سپرده یک ساله با سود 20 درصد که تا 2 هفته انجام میشود، در کوتاهمدت شاید بتواند برای کنترل بازار ارز اثرگذار باشد اما صراحتا به بانک مرکزی اعلام میکنیم این تصمیم شماست و برای اجرای آن نظری از بخش خصوصی دریافت نشده است. وی افزود: این 5 درصد سود اضافهای که براساس سیاست بانک مرکزی به گواهیهای سپرده تعلق میگیرد نباید بر دوش فعالان اقتصادی قرار بگیرد و کشیدن جور این 5 درصد با بانک مرکزی است.
عبدالمجید شیخی اقتصاددان نیز میگوید: دولت باید نظام بانکی را اصلاح کند. درباره برجام خطابی نسبت به دولت داریم آنها 5 سال تمام به دولت پیشین هرگونه فحشی را دادند که چرا تورم 34 درصد است و راهحل را برجام بادکنکی معرفی کردند. با برجام، انتظارات کاهنده تورم مردم را افزایش دادند اما بلایی که حالا سر مردم میآید خیلی بدتر است زیرا در دولت قبل هم سرمایهگذاری و هم عرضه فعال بود اما در شرایط کنونی با خوشبینیای که دولت ایجاد کرده است طرف تقاضا بیشتر شده که زیان این موضوع به مراتب بیشتر است.