فرید زکریا ضمن یادداشتی در روزنامه واشنگتنپست تصریح کرد: موفقیت ایران در منطقه به دلیل نفوذش و داشتن متحدانی قوی در کشورهای سوریه و عراق و یمن و لبنان است.
ما اکنون شاهد جنگ بین ترکیه و گروههای نیابتی آمریکایی آن و تبادل آتش بین اسرائیل و سوریه هستیم. سیاست آمریکا مبتنی بر دو چندان نمودن مواضع ضد ایرانی و کاربست سیاست خارجی برای تأمین اهداف اسرائیل و عربستان است اما رویدادهای اخیر کاملا مشخص میکند که این راهبرد کارآمد نیست. راهبرد ترامپ البته اگر بتوان آن را راهبرد خواند، تشدید مواضع ضد ایرانی و در پیش گرفتن سیاستی خارجی به سود اسرائیل و عربستان است اما رویدادهای اخیر نشان داده که این راهبرد موثر نیست.
«ولی نصر» تحلیلگر مسائل خاورمیانه در شماره جدید روزنامه فارین افرز خواستار بازنگری اساسی در سیاست واشنگتن در قبال ایران شد.
اقدام دولت آمریکا مبتنی بر این تصور است که بیثباتی در خاورمیانه به دلیل تلاش ایران برای اشاعه ایدئولوژی خود به منطقه است.
ولی نصر اشاره میکند که بیثباتی کنونی در منطقه به دلیل جاهطلبیهای تهران نیست بلکه نتیجه تهاجم نظامی تحت امر آمریکا به عراق است که توزان قوا بین ایران و کشورهای عربی را با سرنگونی «صدام حسین» در عراق و به وجود آوردن زمینه گسترش آشوب به هم زد. ایران بشدت به دنبال منافع ملی خود و نفوذ در کشور همسایهاش بود. این کشور به دنبال گسترش بنیادگرایی اسلامی نبود و در صف مقدم جنگ با گروههای تروریستی سنی از جمله داعش قرار داشت.
راهبرد ایران به شکل چشمگیری موفقیتآمیز بوده است زیرا ایران به مناطقی در عراق، سوریه و یمن ورود کرد که متحدان محلی قوی داشت. دشمنان ایران عمدتا چنین امتیازاتی ندارند. آمریکا و اسرائیل در خارج از کشورهای عربی بیشتر از طریق هوایی در جنگ هستند اما سلطه هوایی محدودیتهای خود را از نظر ایجاد واقعیتهای سیاسی موجود دارد.
ولی نصر به من توضیح داده سوریه که از سوی ایران و روسیه حمایت میشود، توانسته یک جنگنده اسرائیل را نابود کند. این اولین بار در 30 سال گذشته است که حمله نظامی اسرائیل با واکنش مواجه شده است. این امر نشان میدهد که خارج کردن ایران و روسیه از سوریه تا چه اندازه دشوار است.
ایران در این برهه برنده میدان است. حضور این کشور در عراق و سوریه اکنون تحکیم شده است. «بشار اسد» رئیسجمهوری سوریه متحد سوری این کشور، در جنگ پیروز شده و قدرت ایران در سوریه تقویت شده است. تلاشهای عربستان برای مقابله با نفوذ ایران در یمن، لبنان و قطر شکست خورده است. قطر اکنون به ایران و ترکیه نزدیکتر است و اختلافات در جهان عرب همچنان تعمیق میشود.