یک منبع آگاه وکارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور،در تشریح چرایی سقوط هواپیمای مسافربری اِی تی آر آسمان اظهار کرد: بیشترین آمار سوانح،جراحات و تلفات جانی موجود در صنعت حمل و نقل کشور مربوط به بخش جاده‌ای است به طوری که سالیانه قریب به 20 هزار نفر در سوانح جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند.
وی ادامه داد: اما شرایط خاص و حساسیت ویژه موجود در صنعت حمل ونقل هوایی باعث شده است تا سوانح مربوط به آن بسیار به چشم آید.
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور بیان کرد: آخرین سانحه هوایی کشور مربوط به سه سال گذشته است که هواپیمای مسافربری ایران 140 سپاهان در تهرانسر به زمین خورده و منجر به جان باختن 49 نفر از هموطنانمان شد. اکنون نیز هواپیمای اِی تی آر آسمان در توابع شهرستان سمیرم و در ارتفاعات دنا کوه به زمین خورده و متاسفانه منجر به جان باختن 66 نفر شده است.
وی بیان کرد: هر چند جان باختن حتی یک نفر از هموطنانمان بر اثر سوانح این چنینی بسیار غم انگیز است اما این موضوع در مقایسه با تعداد تلفات جانی ناشی از صنعت حمل و نقل جاده‌ای بسیار غیر قابل قیاس است.
این منبع آگاه تصریح کرد:ایر لاین‌ها و صنعت هوایی ایمن‌ترین صنعت حمل ونقل دنیا محسوب می‌شوند و با اینکه رخداد هر گونه سانحه‌ای چه در این بخش و چه در بخش جاده‌ای محل نقد و توجه دارد اما سوانح جاده‌ای به رغم کثرت رخدادشان به اندازه سوانح هوایی مورد توجه و بررسی قرار نمی‌گیرند.
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور ادامه داد: باید اذعان کرد که حوادث هوایی بسیار به ندرت صورت می‌گیرد اما این موضوع نباید ایمن بودن این صنعت را زیر سوال ببرد.
از دخالت علایی در اصرار به پرواز تا نقض آنی هواپیما
این منبع آگاه در تشریح موارد احتمالی دخیل در سقوط هواپیمای آسمان اظهار کرد: موارد احتمالی و متفاوتی در سقوط هواپیما دخیل هستند اما تا قبل از یافتن جعبه سیاه آن هر گونه اظهار نظر قطعی در این باره علمی و منطقی نیست.
وی در تشریح دلایل احتمالی سقوط گفت: حسین علایی رئیس شرکت هواپیمایی آسمان معمولا اصرار به انجام پرواز دارد این موضوع نقطه ضعف بزرگی است این مقام مسئول نباید در عملیات دخالت کند.
این منبع آگاه ادامه داد: وقتی هواشناسی اعلام می‌کند که شرایط جوی مساعد نیست نباید پرواز صورت بگیرد این موضوع خطرناک است غیر از این موضوع هواپیمای سقوط کرده مذکور بسیار امن بود.علاوه بر این از آنجایی که فرودگاه یاسوج به علت ارتفاع از سطح دریا عموما با مشکلات جوی روبروست از اینرو خلبانان این پرواز افراد با احتیاط و با سابقه‌ای مثل کاپیتان فولاد بودند. کاپیتان این پرواز معلم خلبان شرکت هواپیمایی آسمان و از بزرگان این صنعت بود.
وی تاکید کرد:بنابراین نمی‌شود گفت که علت سقوط اشتباه خلبان بوده است به نظرم این موضوع بسیار بعید به نظر می رسد.
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور در تشریح سومین دلیل احتمالی سقوط هواپیمای آسمان بیان کرد: ممکن است میزان باد در سقوط تاثیر گذار باشد چرا که شنیده‌ام در آن زمان طوفان بسیار جدی در آن منطقه رخ داده بود.
وی نقص آنی پیش آمده را چهارمین دلیل احتمالی سقوط هواپیمای مذکور دانسته و گفت این موضوع نیز بعید به نظر می‌رسد.
این منبع آگاه با اشاره به حضور کارشناسان خارجی برای بررسی علت حادثه، تصریح کرد: حضور و ورود کارشناسان خارجی برای بررسی موضوع ضروری نیست ما نیازی به آنان نداریم چرا که در داخل کشور کارشناسان حرفه‌ای و متبحر بسیاری داریم که به راحتی می‌توانند علت را تشخیص دهند بنابراین دعوت از کارشناسان خارجی شاید به خاطر افکار عمومی صورت گرفته باشد.
وی مشکلات مدیریتی و نارضایتی پرسنل و درگیری عصبی ناشی از آن را از دیگر عوامل تاثیر گذار در رخداد چنین سوانحی دانست و گفت: به هر حال هر موضوعی می‌تواند در رخداد این سانحه اثر گذار باشد اما زمانی می‌توان به طور عادلانه علت را مشخص کرد که مسئله به صورت جامع‌الاطراف مورد بررسی قرار بگیرد.
قدمت و سن هواپیما شرط اصلی سقوط نیست
این منبع آگاه درباره نقش میزان قدمت و سن این هواپیما در سقوط آن گفت: هواپیمای مذکور برای مدتی به علت تعمیرات اساسی مورد نظر زمین‌گیر شده بود. در کشور ما به علت تحریم‌ها ،قطعات مورد نیاز صنعت هوایی به منظور تعمیرات اساسی و ...هواپیماها با تاخیر به دستمان می‌رسد از اینرو ممکن است مدت زمان تعمیر که در موارد عادی یک تا سه ماه است به 6 ماه تا یکسال هم به طول بیانجامد.
وی ادامه داد: دلایل فوق باعث افزایش مدت زمان تعمیرات اساسی هواپیماها می‌شود این موضوع تقصیر کسی نیست اما به طور کلی هواپیما به لحاظ فنی بعد از انجام تعمیرات آماده پرواز آزمایشی با مهندس،دو خلبان و استاد خلبان می‌شود این افراد به هنگام پرواز تمامی موارد فنی را چک می‌کنند اگر هشدار و نقصی باشد مورد بررسی قرار می‌گیرد در غیر اینصورت هواپیما برای از سر گرفتن پرواز آماده خواهد شد.
این منبع آگاه تصریح کرد: مراحل مطرح شده مذکور در صنعت هوایی تمام دنیا یک روال عادی وضروری است. شنیده‌ها حاکی از آن است که هواپیمای سقوط کرده آسمان این مراحل را گذرانده است.
وی بیان کرد: اخیرا هواپیمای بوئینگ 777 که از نوین ترین هواپیماهای روز دنیا بود در مالزی زمین خورده و نا پدید شد. با اینکه این هواپیما به لحاظ تکنولوژی روز دنیا بسیار پیشرفته بود اما دچار چنین حادثه‌ای شد.
این منبع آگاه ادامه داد : همچنین ایرباس 320 لوفت‌هانزا در فرانسه زمین خورد این در حالی بود که این هواپیما جز برترین ایرلاین‌های دنیا به شمار می‌رفت.
وی گفت: با اینکه قابلیت پرواز هواپیماهای کشور ما زیر سال است اما پرواز آنها صورت می گیرد بنابراین نو یا کهنه بودن هواپیما دلیل اصلی رخداد سانحه ای چون سقوط نیست چرا که عوامل بیرونی و حاشیه‌ای بسیاری ممکن است در رخداد سوانح هواپیمایی دخیل باشند که هیچ ارتباطی به قدمت و سن هواپیما ندارند .
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور بیان کرد: طبق قوانین صنعت هوایی هر هواپیمایی باید روز قبل از پرواز چک شود تا آن هواپیما اجازه پرواز یابد . اینگونه نیست که هواپیما یک بار چک شود و چک بعدی آن در زمانی صورت بگیرد که هواپیما خراب شده است.
وی ادامه داد: به عبارتی هر روز قبل از پرواز، مسئول فنی از خلبان هواپیما چک می‌گیرد. سپس خلبان کتاب هواپیما را امضا و به فنی می‌دهد بعد از این مرحله مسئول فنی با تایید خلبان اجازه پرواز را برای او صادر می کند.
این منبع آگاه تصریح کرد: با وجود خلبان بسیار با تجربه و کار کشته‌ای چون فولاد و هواپیمایی که عموما برای مسیرهای این چنینی طراحی شده است باید صبر کرده و منتظر جعبه سیاه هواپیما باشیم.
وی ادامه داد: هواپیمای اِی تی آر سقوط کرده آسمان برای بردها و باند های کوتاه و ارتفاعات پایین ساخته شده است
رادارهای هواپیما بسیار پیشرفته هستند
این منبع آگاه گفت: رادارهای هواپیماها از جمله هواپیمای اِی تی آر بسیار پیشرفته هستند و از تجهیزات روز بهره‌مندند البته در برخی موارد ممکن است در یک لحظه اتفاقی بیفتد و از اختیار رادار خارج شود برای همین است که سوانح هوایی بسیار ناچیرند چون سیستم هواپیما به شکل الکترونیکی کنترل می‌شود.
بانکها از سودهای عجیب خود بگذرند تا هواپیماهای جدید وارد شود
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور گفت: امیدوارم دولت به قولی که داده است عمل کند. از منابع ملی کمک بگیرد تا ایرلاین‌های داخلی و ناوگان مرتبط با آنها را به روز و پیشرفته کند.
وی ادامه داد: همچنین بانکها باید از خیر سودهای عجیب و غریب خود بگذرند تا امکان ورود هواپیماهای جدید مهیا شود. مسئولان در صنعت هوایی به صورت ملی فکر کنند تا ناوگان هوایی نوسازی شود.
لزوم ساخت هواپیمای ملی
این منبع آگاه گفت: امکان رسیدن به ساخت یک هواپیمایی ملی در کشور وجود دارد اما از آنجایی که این موضوع فوق پیشرفته، خاص و زمانبر است نمی‌توانیم خودمان این کار را انجام دهیم.
وی ادامه داد: این امکان وجود ندارد که ازورود هواپیماهای جدید به کشور جلوگیری کنیم تا روزی بتوانیم به ساخت ملی آن دست یابیم.
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور با بیان اینکه در دنیا بازار زیادی برای خرید و فروش هواپیما وجود دارد ،گفت: اکنون فقط باید منابع مالی و فاینانس پولی برای ایرلاین‌ها ایجاد شود. چرا که هم اکنون مشکل خرید در صنعت هواپیمایی کشور وجود ندارد.
خرید هواپیماهای روسیه مشکل دارد
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور درباره تصمیم دولت برای خرید هواپیما از روسیه گفت: نتایج آزمایش‌ها و تست‌های اولیه در خصوص خرید هواپیماهای مورد مذاکره از روسیه مثبت نبوده است. این هواپیماها چندین بار دچار سوانح هوایی شده اند و از آنجایی که ما تجربه خوبی در سوانح هوایی نداریم بهتر است هواپیماهایی را خریداری کنیم که نمره قبولی را از آزمایشات مورد نظر کسب کرده باشند.
وی ادامه داد: هواپیماهای ایرباس بوئینگ که بدنه فنی صنعت هوایی ما با آنها آشناست مناسب کشورمان هستند چرا که ضمن بهره‌مندی از دانش فنی آنها هزینه نگهداری آنها نیز کمتر است.
سقف دیه سوانح هوایی بالاتر از سوانح جاده‌ای است
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور درباره بیمه و دیه جانباختگان هواپیمای اِی تی آر آسمان گفت: این ایرلاین باید بیمه باشد. هر چند هیچ چیزی با ارزش تر از جان آدمی نیست و با آن برابری نمی‌کند اما پرداخت دیه جزء حقوق شرعی و قانونی است و صنعت هوایی در این زمینه سقفی بالاتر از سوانح جاده‌ای دارد.
مجلس در لوایح بودجه صنعت هوایی تدبیری کند
وی با تاکید براینکه مسئولان ذیربط باید نسبت به رخداد چنینی حوادثی پاسخگو باشند گفت: مقام معظم رهبری ، رئیس جمهور و رئیس قوه قضاییه ،دستور پیگیری جدی این حادثه را صادر کرده‌اند.
این منبع آگاه ادامه داد: مسئولان ذیربط باید حواسشان جمع باشد و بر روی چنین موضوعاتی دقت ویژهای کنند برای اینکه کشور در صنعت حمل و نقل هوایی توسعه یابد لازم است مجلس در لوایح بودجه تدبیری بیندیشد.
وی تاکید کرد: دولت مکلف است ناوگان حمل و نقل هوایی و جاده‌ای را نوسازی کند البته با اولویت‌هایی که وجود دارد چرا که مردم ما شایسته دریافت بهترین خدمات هستند.
کارشناس با سابقه صنعت هوایی کشور در پایان گفت: زلزله کرمانشاه، سانحه نفتکش سانچی و سقوط هواپیمای آسمان مردم را بسیار آزرده خاطر کرده است از اینرو مسئولان باید برای تسکین آلام مردم این موضوع را جدی‌تر در دستور کار خود قرار داده و تدبیر ویژهای برای آن اتخاذ کنند.
گفتنی است ؛ساعت 8 صبح 29 بهمن ماه امسال یک فروند هواپیمای ATR72 متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان مسیر تهران ـ یاسوج ؛ پنجاه دقیقه پس از پرواز از مهرآباد از رادار خارج شد.
این هواپیما در منطقه دناکوه سمیرم در جنوب اصفهان از رادار خارج شد و سقوط کرد. این پرواز 60 مسافر و 6 خدمه داشت که تمام خدمه و مسافران آن جان باختند.
