امروزه جوانان نسبت به گذشته اهداف و برنامه های متفاوتی دارند.
بعضی ها درس میخوانند و همزمان در چندین کارگاه آموزشی که به قول خودشان کلاس دارد، شرکت میکنند.
عدهای در هوای سفر به خارج از کشور و دستیابی به آرزوهای دور و دراز خود سیرمیکنند و هزار و یک رویای رنگارنگ در سر میپرورانند.
خلاصه به هر دری میزنند که به قول معروف یک سر و گردن از بقیه بالاتر باشند.
مسیر زندگی پسرها در دوره جوانی متفاوت است و باید از فیلتری به نام «سربازی» بگذرند تا بتوانند برنامه های خود را پیش ببرند و خواستههایشان را محقق کنند.
دوره ای که در گذشته به «اجباری» مشهور بود و بار معنایی این واژه، برای خیلی از جوان ها و حتی برای پدر و مادر آنها، به ویژه برای مادرها که باید جوان عزیز کرده خود را به جایی دور از خانه میفرستادند، سخت و غیرقابل تحمل بود.
سربازی با دوران آموزشی آغاز می شود. دورانی که با تمام سختی هایی که دارد، دوران شیرین و خاطره انگیزی است.
افرادی که به خدمت سربازی درآمده اند، پس از سپری کردن دوران آموزشی وارد دوران خدمتی که به یگان خدمتی معروف است، وارد می شوند.
اما امروزه افرادی که با تحصیلات عالیه به خدمت سربازی مشمول می شوند، با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند.
بهنام که مدرک کارشناسی ارشد دارد، با خبرنگار ما، می گوید، از زمانیکه وارد یگان خدمتی ام شده ام، احساس میکنم اصلا برایم مفید نیست و در حال از دست دادن زمان و فرصت های دوران جوانی ام هستم.
وی در ادامه گفت: آیا بهتر نبود با توجه به رشته تحصیلی ام، مرا مشغول به خدمت می کردند؟ هم برای آینده شغلی خودم و هم برای این ارگان مفید بودم.
محمد که 15 ماه از خدمت او می گذرد، می گوید: من کارشناسی ارشد کامپیوتر دارم و از این گذشته متاهل هم هستم. ولی در جایی که خدمت می کنم هیچ ربطی به رشته تحصیلی من ندارد.
او می گوید: شاید هزاران نفر در حال حاضر مثل من باشند، آیا این افراد آنطور که باید مفید باشیم، هستیم؟
بیگاری کشیدن از سربازان!
برخی سربازان با وجود توانمندی ها و مهارت های خاص به کارهایی گرفته می شوند که نه علاقه ای به این کارها دارند و نه ارتباطی با معلومات، توانمندی و مهارت آنها دارد.
این امر باعث می شود که سربازان در انجام کارها، موفقیت های لازم را به دست نیاورند و برخی سربازان که دارای مدارک عالی تحصیلی و حتی رتبه های قابل توجهی در کنکور هستند به اموری گرفته می شوند که به هیچ عنوان با تخصص و تحصیلات آنها و با روحیات، انگیزه ها و توانمندی آنها سازگاری ندارد.
متأسفانه گاهی اوقات شنیده و دیده شده است، سربازانی با درجات تحصیلات بالا در بعضی مراکز به کارهایی مانند: چای ریختن و یا حتی شست و شوی ماشین فرمانده و از این قبیل کارها مورد استفاده قرار می گیرند.
اینکه برخی افراد بعد از گذراندن مقاطع تحصیلی بالا به شستن سرویس بهداشتی یا آب دادن به فضای سبز گمارده می شوند، از نظر سربازان بیگاری است چرا که آنها می توانند برای کشور خدمات مفیدتری ارائه کنند.
ای کاش زمان خدمت از تخصصم استفاده می شد
یک از افرادی که خدمت سربازی را به اتمام رسانده اند یا مشغول خدمت سربازی هستند، می گوید: مدرک کارشناسی من مهندسی برق است، اما محلی که خدمتم را به پایان رساندم در بخش آشپزخانه پادگان بود.
حسین گفت: خیلی دوست داشتم که در بخش مهندسی پادگان خدمتم را بگذرانم و حتی رفتم قسمت مربوط به نیروی انسانی را در جریان گذاشتم که در بخش برق کشی تخصص دارم، ولی هیچ فرقی به حالم نکرد و در همان آشپزخانه باقی ماندم.
علی که کارشناسی ارشد روابط عمومی را دارد با اشاره به بی هدفی سربازان در پادگان ها می گوید: ای کاش من را در قسمت روابط عمومی یک اداره یا همان پادگان مشغول به خدمت می کردند، چرا که هم برای ورود به بازار کار تجربه خوبی می شد و هم در محل خدمتم مفید واقع می شدم.
ازدواج و خدمت سربازی
برخی از خانواده ها به پسرهایی که سربازی نرفته اند، دختر نمی دهند. برخی دیگر به پسرهای سرباز هم دختر نمی دهند و همچنین برخی خانواده ها هم برای پسر سربازشان زن نمی گیرند.
خب در این شرایط سوال اینجاست، واقعاٌ نباید با پسری که سربازی نرفته است، ازدواج کرد؟
معمولاٌ یکی از دلایلی که پسران در مقابل خدمت سربازی مقاومت نشان می دهند، شغل آن ها است. چون با رفتن به خدمت سربازی موقعیت شغلی و درآمدشان به خطر می افتد و همچنین همسر و فرزندانش دچار مشکلاتی می شوند.
از این رو معمولاٌ خدمت سربازی افراد متاهل در محل سکونت آنها صورت می گیرد.
در همین زمینه برخی از افراد متاهل که مشمول خدمت سربازی شده اند، در گفتگو با خبرنگار ما می گویند: من تازه عقد کرده بودم و بعد از مدتی مشمول خدمت سربازی شدم. اگر به خدمت سربازی می رفتم مشکلات زیادی برای خودم و همسرم به وجود می آمد.
امیر می گوید: 21 ماه به دور از یک زندگی مشترک مرا ترساند که همسرم را از دست بدهم و باعث شد که به خدمت سربازی نروم. اگر به عقب برگردم اول خدمت سربازی را تمام می کردم بعد ازدواج می کردم.
جوانان منابع انسانی و علمی
گرچه برنامهریزی متناسب با نیازهای کشور برای این تعداد جوانانی که هر ساله برای اعزام به خدمت آماده میشوند، مساله دشواری است، اما تحقق یافتن و هم جهت ساختن استعدادها و توانایی سربازان وظیفه با نیازهای کشو ، میتواند، به انقلابی بزرگ مبدل شود.
این انقلاب بزرگ کوچکترین بخش آن، تحقق شعار امسال مقام معظم رهبری (ره) در حماسه اقتصادی باشد.
حماسهای که محقق شدن آن تنها و تنها بسته به استفاده از پتانسیل بزرگ جوانی و ظرفیتهای بالقوه تحصیلی و فنی سربازان است. سربازانی که ۲۱ ماه خود را وقف خدمت به کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران کردهاند.
این وقف وظیفهای است بر گردن مسئولانی که در صورت کوتاهی باید جوابگوی این هدر رفت منابع انسانی و علمی باشند.
آغاز تخصصی شدن خدمت سربازی
اما این مشکلات موجب شد تا مسئولان ستادکل نیروهای مسلح به فکر اصلاح روند سربازی بیفتند و برای این منظور راهکاری بیندیشند.
به همین جهت سردار کمالی، رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به تشکیل قرارگاه مهارت آموزی سربازان در ستاد کل نیروهای مسلح، گفت: این قرارگاه در خرداد ماه امسال تشکیل شده و پس از آن جلسات مختلفی برای استفاده بهینه از توانمندی سربازان با دستگاههای مختلف برگزار شد.
وی گفت: دومین مرحله آزمون مهارت آموزی کارکنان وظیفه ناجا، ارتش، سپاه و وزارت دفاع صبح امروز(14 بهمن) به صورت همزمان در 31 استان کشور برگزار شد.
وی افزود: پیش بینی می کنیم از 70 هزار نفری که در این آزمون ثبت نام کرده اند، 65 هزار نفر دز آزمون شرکت کنند.
سردار کمالی با بیان اینکه مشکلاتی که در آزمون اول وجود داشت در آزمون دوم رفع شده است، گفت: در مرحله اول 75 هزار سرباز در آزمون شرکت کردند که 40 هزار نفر به مرحله بعد راه یافتند و در نهایت 45 درصد افراد توانستند گواهینامه بین المللی سازمان فنی و حرفه ای را دریافت کنند.
وی یادآور شد: آزمون مربیان کادر نیز روز جمعه 13 بهمن برگزار شده است.
رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح در پاسخ به این سوال که دریافت چنین گواهینامه هایی چه مزیتی برای سربازان خواهد داشت، گفت: اول اینکه تعدادی از سربازان هم اکنون در یگان خدمتی خود به صورت تخصصی در حال فعالیت هستند، از این رو ستادکل تصمیم گرفته شرایط را برای این سربازان فراهم کند تا علاوه بر تخصص تجربی، مدرک بین المللی نیز دریافت کنند.
وی ادامه داد: دسته دیگر نیز سربازانی هستند که بعد از ورود به یگان خدمتی آموزش می بینند و در کارهای تخصصی از آنها استفاده می شود. این دسته افراد نیز گواهینامه فنی حرفه ای دریافت می کنند.
سردار کمالی تاکید کرد: ستادکل نیروهای مسلح هم اکنون در حال مذاکره با چند بانک و وزارتخانه است تا با عقد تفاهمنامه، جوانان دارای گواهینامه فنی و حرفه ای، بعد از پایان دوره خدمت در این دستگاه ها استخدام شوند. اگر این تفاهم صورت گیرد، جوانانی که سربازی رفته و گواهینامه بین المللی فنی و حرفه ای دریافت کرده اند، برای استخدام در اولویت خواهند بود.
وی گفت: این افراد در هماهنگی که با سازمان فنی و حرفهای داشتهاند تحت آزمونی قرار میگیرند که 75 درصد آن مربوط به بخش عملی و 25 درصد آن مربوط به بخشی تئوری است. از این میان یک سری افراد انتخاب شده و طبیعتا ممکن است عدهای نیز امتیاز لازم را کسب نکنند.
کمالی افزود: آن دسته از افرادی که امتیاز لازم کسب نکردهاند مجددا با هماهنگی سازمان فنی و حرفهای تحت آموزش قرار گرفته و باز هم از آنان در بهمن یا اسفند ماه امسال یا در نوبتهای دیگر که آمادگی داشته باشند آزمون مهارت گرفته شده و در پایان گواهی معتبر ملی که اعتبار جهانی نیز دارد به این افراد داده خواهد شد.