در کنار اخباری که از جنگ یمن مخابره می شود و تلفاتی که به ویژه سعودی ها در جبهه های مرزی متحمل می شوند، خبر مربوط به وام و قرض گرفتن عربستان از بانکهای جهانی سخت توجه ناظران امور را به خود مشغول کرده است.
«عربستان از چند بانک جهانی درخواست دریافت وامی سنگین به میزان ده میلیارد دلار کرده است. هدف عربستان از درخواست این وام سنگین تقویت صندوق های حاکمیتی خود است. بر اساس این گزارش، ریاض همچنین از بانک های مزبور خواست تا بازپرداخت وام دریافتی در سال ۲۰۱۶ را از سال ۲۰۲۲ به ۲۰۲۳ تمدید کند».
در گزارش های ویژه اقتصادی نیز چندی پیش فاش شد که اقتصاد عربستان در سال ۲۰۱۸ با سه بحران مواجه خواهد شداقتصاد عربستان در سال ۲۰۱۸ با سه بحران مواجه خواهد شد که شامل رکودی بالغ بر بیش از ۵۲ میلیارد دلار و تورم بالا، بیکاری فزاینده و افزایش سرسام آور هزینه های نظامی خواهد بود.
رکود پیش بینی شده برای بودجه آینده عربستان تقریبا ۵۲ میلیارد دلار است و بودجه سال ۲۰۱۸ این کشور نشان می دهد که هزینه های نظامی و امنیتی این کشور تقریبا یک سوم بودجه عربستان یعنی از مجموع تقریبا ۲۶۱ میلیارد دلار ۸۳ میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است.
همزمان با کاهش قیمت نفت به عنوان منبع اصلی درآمد عربستان در مقایسه با قیمت آن در سال ۲۰۱۴ و همچنین افزایش نرخ عوارض در نظر گرفته شده برای شرکت ها و کارگران خارجی و تاثیرگذاری منفی شدید فرایند مزبور بر بخش خصوصی، نحوه تحقق بخشیدن به رشد و توسعه اقتصادی در سایه پس رفت به وجود آمده در سال ۲۰۱۷ یکی از برجسته ترین بحران های اقتصاد عربستان در سال ۲۰۱۸ را تشکیل خواهد داد.
یکی از مهمترین دلایل بحران اقتصادی عربستان جنگ ضد یمن و هزینه های سرسام آور آن استیکی از مهمترین دلایل بحران اقتصادی عربستان جنگ ضد یمن و هزینه های سرسام آور آن است. بخش اعظم هزینه های جنگ یمن برعهده عربستان است به ویژه که برخی کشورهایی که وارد ائتلاف تحت رهبری عربستان شدند با پول وارد شده اند و ریاض بهای آنرا پرداخت کرده که این بر مشکلات اقتصادی عربستان افزوده است.
عربستان از سویی با کاهش قیمت نفت دست و پنجه نرم می کند و از سوی دیگر هزینه های سنگین جنگ و نیازهای تسلیحات روزانه این جنگ سخت آن را فرسوده می کند. برای اینکه جنگنده های سعودی بر فراز یمن به پرواز درآیند و یورش انجام دهند این نیازمند صرف هزینه و پول است. حملات یمنی ها در مرز عربستان با یمن نیز فشار مالی و اقتصادی مضاعفی به سعودی ها وارد می کند.
به تنهایی تا پایان سال ۲۰۱۵ هزینه جنگ ۴۰ میلیارد دلار برای عربستان تحمیل کرده است و در اویل سال ۲۰۱۶ بودجه نظامی عربستان به ۸۱ میلیارد دلار رسید که بودجه نظامی قابل توجهی در میان کشورهای دنیا محسوب می شود. بدون شک جنگ عربستان علیه کشور همسایه اش تبعات مخربی بر اقتصاد عربستان به دنبال داشته است. عربستان از زمان شروع جنگ علیه یمن در سه سال پیش تا کنون دهها میلیون دلار را هزینه کشتار مردم بی دفاع این کشور و این جنگ بی حاصل کرده است.
هنگام بحث از بحران اقتصادی عربستان باید ورطه ای که شرکت های بزرگ عربستان در آن گرفتار شده اند از جمله شرکت پرآوازه «بن لادن» سخن گفت. تبعات ادامه جنگ یمن و افزایش هزینه های نظامی آن تاثیر مخربی بر اقتصاد عربستان و متعاقب آن بر زندگی مردم این کشور دارد زیرا مالیات های جدیدی را باید بپردازند و سوبسیدهای کالاهای اساسی برداشته می شود.
«جاسم عجاقه» کارشناس و استاد دانشگاه لبنان به العربی الجدید گفت: «ادامه جنگ در یمن دارای تبعات منفی بر بازارها و اقتصادهای کشورهای حوزه خلیج فارس است. این تبعات اقتصادی و مالی سبب اصلی آن یمن است که امتداد تجارت کشورهای حوزه خلیج فارس است و اقتصاد آن به شکل اساسی بر فروش صادرات انرژی از طریق باب المندب استوار است. عربستان زیان زیادی از جنگ یمن در مقایسه با دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس متحمل شده است».
«فخری الفقی» مشاور سابق صندوق بین المللی پول نیز در این باره بیان کرد: « ادامه جنگ در یمن فشارهای اقتصادی بر کشورهای حوزه خلیج فارس را زیاد می کند و این همزمان با کاهش قیمت نفت و کسری بودجه آنهاست. تبعات جنگ بر اعتماد سرمایه گذار تاثیر می گذارد زیرا سرمایه گذاران معمولا در مناطق دارای ثبات سیاسی و اقتصادی سرمایه گذاری می کنند».
«محمد العون» کارشناس اقتصادی نیز در این باره به العربی الجدید گفت: «با وجود توان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس برای حمایت از اقتصادشان از تاثیرات جنگ یمن اما طولانی شدن زمان جنگ سبب وارد شدن زیانهای زیادی به آنها شده است. افزایش هزینه های عملیات نظامی بر بودجه این کشورها و نیز بخش های نفت، انرژی و حمل و نقل تاثیر می گذارد و رویگردانی سرمایه گذاران و گردشگران از این منطقه را به دنبال دارد».
جنگ عربستان ضد یمن سبب خسارات نظامی، سیاسی و اقتصادی به ریاض شده است. بر اساس گزارش های منتشر شده در رسانه ها؛ عربستان به سبب این جنگ همه ذخایر نقدی و غیر نقدی خود را از دست داده است.
اینکه عربستان که بزرگترین صادر کننده نفت در جهان محسوب می شود به وام و قرض روی آورده، نشانه دهنده تبعات جنگ یمن است. سعودی ها با کسری بودجه در سال ۲۰۱۸ روبرو هستند. عربستان برای کسری بودجه به افزایش قیمت نفت و وام گرفتن از بانکهای جهانی روی آورد است اما به اعتقاد کارشناسان امور اقتصادی این اقدامات به عنوان مُسکن برای دوره کوتاهی است و با ادامه جنگ در یمن و ادامه رویارویی با محور مقاومت در سوریه و عراق و لبنان این بحران به حدی می رسد که قابل مهار نیست.
به اعتقاد کارشناسان امور اقتصادی این اقدامات به عنوان مُسکن برای دوره کوتاهی است و با ادامه جنگ در یمن و ادامه رویارویی با محور مقاومت در سوریه و عراق و لبنان این بحران به حدی می رسد که قابل مهار نیست.
از سوی دیگر گزارش های رسانه ای از ریخت و پاش ها و ثروت های به هدر رفته توسط آل سعود حکایت دارد و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در همین راستا اخیرا با پرداخت ۴۵۰ میلیون دلار تابلوی نقاشی عیسی مسیح موسوم به «رهایی بخش جهان» و همچنین با مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار یک کشتی تفریحی و قصر پادشاه لویس چهاردهم در منطقه لووسیان در نزدیکی پاریس را با پرداخت بیش از ۳۰۰ میلیون دلار خریداری کرده است و در واقع در مجموع یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار از بیت المال ملت عربستان پرداخت کرد.
برخی گزارش ها حاکی است که جنگ اقتصادی و نظامی که سعودی ها در منطقه با آن درگیر هستند، نتایج مخربی به اقتصاد عربستان وارد کرده است. جنگ اقتصادی ضد ایران، حمایت از گروههای تروریستی در منطقه و جنگ ضد یمن، هزینه های سنگینی را بر عربستان تحمیل کرده است و عربستان در اندیشه وام ۳۱ میلیارد دلاری در سال جاری میلادی برای مقابله با کسری بودجه ای که بر اساس گزارش رسانه ها به ۵۲ میلیارد دلار خواهد رسید، است.
علاوه بر فهرست بی پایان هزینه های عربستان در تجاوز به یمن و افزایش بدهی های عمومی و پیامدهای حاصل از بازداشت های اخیر شماری از وزیران و شاهزاده ها و بازرگانان بلندپایه سعودی که نگرانی جامعه بازرگانان و سرمایه گذاران عربستان را برانگیخته، دولت سعودی نزدیک به یک سوم بودجه خود را به دو بخش نظامی و امنیتی اختصاص داده است.
عربستان با گذشت بیش از ۱۰۰۰ روز از جنگ در باتلاق اقتصادی، سیاسی و نظامی یمن گرفتار شده است. جنگی که محمد بن سلمان انتظار نداشت در بدترین حالت بیش از ۳ سال به طول بیانجامد اما تاکنون سه سال است که در جریان است و فشار خرد کننده ای به ویژه بر اقتصاد سعودی ها وارد می کند و شاید همین گرفتار شدن در باتلاق یمن است که دست به دامان همپیمانانش یعنی آمریکا و انگلیس شده است تا نردبانی برای پایین آمدن از درختی که بر بالای آن رفته است بیابد و از بحران خارج شود.
