با تصمیم بههنگام مدیران ارشد و تیم سهامداران اپراتور نخست ارتباطی کشور برای نوگرایی، باید منتظر تغییر شکل و رفتار اپراتورهایی که تا دیروز سرویسدهنده صرف بودند باشیم و برای دیجیتالی شدن آماده شویم.
رسوخ فناوری در بدنه جامعه ارتباطی منجر به تغییر رویکردهای کلان نسبت به مدیریت این عرصه که در عمل وظیفه اتصالات را برعهده دارد، شده است.
توسعه بسترهای ارتباطی در دورترین نقاط کشور و به زعمی، پدیدار شدن اینترنت روستایی زمینهای برای بسط خدماترسانی فراگیر مبتنی بر ابزارهای تکنولوژی شده تا جاییکه ضریب نفوذ تلکام به سرحد خود رسیده و از مرز صد درصد نیز گذشته است و عدهای از وضعیت اشباع در این برهه خبر میدهند.
پس همه چیز برای یک دگرگونی در بطن جامعه (هر چند دیر) آماده است؛ گذار به سمت جامعه الکترونیک و پیادهسازی مفاهیمی چون اقتصاد دیجیتالی و IOT که پیشتازان فناوری در دنیا، به شدت مشغول اجرای مفاهیم کاربردی آنها هستند.
هر چند تاکنون پیشبینیهای متفاوتی از میزان اتصالات اشیاء به شبکه و همزبانی آنها در افقهای نه چندان دور (2020 تا 2025) صورت گرفته است ولی به صورت بارز، سیسکو اعلام کرده که فناوری اینترنت اشیاء تا سال ۲۰۲۰ حدود ۵۰ میلیارد وسیله را به اینترنت متصل میکند.
این پیمایش شاخص به صورت دقیق و مؤکد توسط مراکز و مؤسسات مطالعاتی به صراحت میگوید که عمر سرمایهگذاری صِرف، روی بسترهای مخابراتی و ارتباطی به پایان رسیده و اپراتورهای سرویسدهنده در تلکام باید خام فروشی را کنار گذاشته و سرویسمحور شوند.
تهدیداتی که مفاهیمی چون IOT از قِبل سهلانگاری مسئولان و دستاندرکاران این حوزه اجرایی، برای کشور دارد مدیران تصمیمگیرنده را باید به سمت آشنایی با این تکنولوژی سوق دهد.
کما اینکه رویکرد دولت دوازدهم تفاوت بسیاری به نسبت یازدهم دارد و وزیری که سابقا مسئول توسعه ارتباطات و زیرساخت بود، در این دولت روی به سمت استارتاپها و سرویسدهندههای دیجیتال آورده است.
اقتصاد دنیا تا چندی دیگر بر مدار سرویسهای نوین و دستاوردهای اینترنت اشیاء استقرار خواهد یافت و دولتهای تکنولوژیک از حال، سرمایهگذاریهای خود را به سمت این مقولات سوق دادهاند؛ کرهجنوبی نمونه بارز تأکید و توجه به اینترنت اشیاء به عنوان تنها راه نجات اقتصاد است که رونمایی از طرح ملی IOT را توسط رئیسجمهور این کشور انجام میدهد.
همانطور که چرخش نرمی از CT به IT را به عنوان وجوه سخت و نرم شاهد هستیم، ریشسفیدان و تصمیمگیرندگان خبره ارتباطی نیز جای خود را به جوانان صاحب ایده که قادر به خلق سرویسهای خلاقانه برای رفع نیازهای زندگی، میدهند.
حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات شاید برخلاف دیگر صنایع با گذشت زمان دچار فرسایش شود و نیاز به نقشآفرینانی جدید داشته باشد که با تسلط بر علم روز، قادر به حل مشکلات از بدنه جامعه باشند؛ البته با این تعریف که ICT بسترهایی را ارائه میدهد تا بتوان بر تمامی امور و ابعاد زندگی مدیریت هوشمندانه داشت.
بنا بر این رسالت، جوانترین عضو کابینه دولت در سمت "وزیر ارتباطات" قرار میگیرد که علاوه بر تسلط بر مباحث زیرساختی و مخابراتی، قادر به درک نیازهای نرمافزاری و سرویسهای کاربردی نیز هست.
طی نخستین اقدامات وی نیز شاهد نشاندن جوانان بر صندلیهای مشاوره و مدیریتی هستیم؛ هر چند که با هوشمندی کامل از حضور خبرگان و ریشسفیدان در شاخههای معاونت وزارتخانه نیز بهرهمند است تا سیاستهای ورود به فضای دیجیتالی را به صورت یکپارچه پیش ببرد.
بنابراین جای تعجب نیست که برای حفظ و پرورش بزرگترین برندهای فعال کشور در این حوزه نیز تصمیماتی وضع شود که در نهایت چالاکی هر چه بیشتر و انعطافپذیری را به همراه داشته باشد.
اپراتور اول ارتباطی کشور طی چهار سال گذشته (دولت یازدهم) با تکیه بر توسعه زیرساختها و توجه به منافع مشترکان، از چالشیترین تصمیمات و برنامههای دولت که هر کدام میتوانست دلیلی بر زمینگیر شدنش باشد عبور کرد.
این اپراتور 23 ساله با در اختیار داشتن بزرگترین سهم بازار کشور، نشان داد که توانایی رقابت با جوانتر از خودها را هم دارد و حتی اگر طرحهای ملی چون "رومینگ ملی" و "ترابردپذیری" اجرایی شود.
قطعا چنین پایداری و موفقیتی نشان از تجربه و خبرگی مدیران و تصمیمگیرندگان این برند ارتباطی در کشور دارد؛ اما حال به جایی رسیده که برای حفظ این جایگاه باید وارد مقولات جدیدی شود که به تفصیل اشاره شد.
لذا همچون تغییر رویکردی که در دولت و درون وزارت ارتباطات برای جوانگرایی اتفاق افتاد؛ تصمیم سهامداران و تعیین کنندگان خطمشی بازار ارتباطی بر این افتاد که این مجموعه نیز مدیری جوان را از دل خانواده خود برای مدیریت برگزیند.
این روزها که اغلب جامعه منتظر جوانگرا شدن هر چه بیشتر بخشهای مختلف ICT هستند، شرکت ارتباطات سیار از جمله پیشگامانی بود که تن به این تغییرات داد و با پیشتازی و چابکی در أتخاذ این تصمیم نشان داد که شاید تا یکی دو سال دیگر باز هم شاهد پیشگامی آن در عرصههای دیجیتالی باشیم.
همانطور که در بدو انتخاب جوانی دهه شصتی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، انگشت تعجب بسیاری به دهان گرفته شد اما با برخوردهای نرم و متعادل وی با تکنولوژی به سرعت مشخص شد که گزینه خوبی برای این پست بوده است؛ حال انتخاب مدیری 40 ساله که حامل تجربه و استعداد است، برای نخستین اپراتور ارتباطی کشور نیز میتواند نویدبخش اتفاقات خوبی برای صنعت ICT کشور باشد.
حمید فرهنگ سال 1390 به دلیل اینکه تیم وقت شرکت تأمین تلهکام (بهرهبردار پروژه سومین شبکه موبایل) موفق به انجام تعهداتش (عرضه سیمکارت حداکثر تا خرداد ماه 90) نشده بود، از شرکت خدمات ماشینی تأمین به اپراتور سوم آمد.
مشخص است که وی علاوه بر مدیریت شرکت IT تأمین اجتماعی که "مجری طرح جامع اتوماسیون سازمان تأمین اجتماعی"، راهبری جوانترین اپراتور ارتباطی کشور را هم در پرونده دارد که اقدام واگذاری نخستین سیمکارتهای آن در کشور کرد.
این مدیر محبوب از نظر پرسنل رایتل که البته به دلایل سیاسی بعد از دو سال فعالیت، کنار گذاشته شد و سرانجام با ورود به شرکت بهار ارتباط گستر به عنوان ارائه دهنده خدمات تلفن بینالملل ارزان به مشترکان اپراتور اول، عملا از اعضای خانواده همراه اول شد.
البته به جز این موارد، این دانشآموخته دانشگاه صنعتی شریف عضویت در هیئت مدیره مبیننت را نیز در کارنامه دارد و کاملا به مباحث این حوزه مسلط است.
طبیعی است این گزینه انتخابی توسط هلدینگ خصوصی مخابرات و شرکت ارتباطات سیار ایران، مورد تأیید و موافقت دولت و وزارت ارتباطات نیز به عنوان بخشی از سهامداران این هلدینگ بوده و وی را در مسیر توسعه و پیادهسازی از نظر کلان حاکمیت دانستهاند.
حمید فرهنگ اعتقاد دارد دوره سرویسدهنده بودن صرف به اتمام رسیده و باید به سمت توسعه دیجیتال مارکتینگ رفت اما این مهم باید با ادامه آنچه مدیرعامل قبلی بنیان نهاده، باشد.
وی در مراسم معارفهاش به صراحت عنوان کرد: نگاه ما با رویکرد تحول دیجیتالی است و سرویسهای ابری و اینترنت اشیاء را آغاز کرده و ادامه خواهیم داد.
مدیرعامل همراه اول همچنین گفت: توسعه سرویسهای اقتصادی روی همان پلتفرمی خواهد بود که همکاران در گذشته زحمت آن را کشیدهاند، آنچه در آینده خواهید دید توسعه سرویس و توسعه محتواست و زندگی دیجیتالی را رقم خواهد زد.
این نگاه نوگرایانه به اپراتورداری، حداقل نگاه خوشبینانهای را نسبت به آینده این صنعت و فراهم آوردن زمینهای برای تحقق اهدافی نظیر "2.5 برابر شدن بازار ارتباطات" که قطعا دیگر از محل خامفروشی نیست، فراهم میآورد و امید است اپراتورهای ارائه دهنده خدمات ثابت و سیار بیش از هر زمان دیگر با وحدت و یکپارچگی به سمت ارتقای سهم بازار کشور در این حوزه بروند.
قطعا با توجه به اینکه انتخاب فرهنگ در سرآغاز دومین برنامه پنج ساله تحول این شرکت ارتباطی صورت گرفته و بنای او تعامل و بهرهبرداری حداکثری از ظرفیتهای فعلی همراه اول اعم از نیروی انسانی (به عنوان مهمترین رکن توسعه)، تجهیزات و زیرساختهاست، باید شاهد تحولات شگرفی در عرصه خدماتدهی این اپراتور در آیندهای نه چندان دور باشیم.