به طور طبیعی هنگامی که زندگی با رضایت مندی و موفقیت به پیش می رود به طور طبیعی انسان از خودش و از دیگران و از خداوند راضی است و شکر و تشکر را بر زبان جاری می کند و یا حداقل گله مند نیست و زبان به نکوهش نمی گشاید. اما اگر مشکلات رو به سوی او آورد و ناکامی ها دامن گیر او شود به طور معمول زبان به شکایت می گشاید و خود و دیگران را سرزنش می کند و گاهی با عصبانیت به زمین و زمان بد می گوید! و گاهی حتی از خدا هم گلایه می کند و چه بسا از عبادت و دعا هم روی گردان شود!
درحالی که باید دانست مشکلات زندگی یا از بی احتیاطی ها و تنبلی ها و کوتاهی های خود انسان است و یا از کم کاری و کوتاهی اطرافیان و ظلم دیگران است. این نگاه واقع بینانه انسان را به تفکر و ریشه یابی مشکلات و ناکامی ها حساس می کند و رفته رفته با برنامه ریزی و کمک دیگران می تواند گره مشکلات را یکی پس از دیگری باز کند و خود را از حالت بحران به وضعیت عادی برساند و در ادامه راه رشد و پیشرفت را در پیش بگیرد.
تکرار این گونه تجربه ها در زندگی روحیه رضایت مندی از خود و دیگران و در افق بالاتر رضایت الهی را برای انسان به ارمغان می آورد و این خود بهترین نشانه است که خداوند نیز از چنین بنده ای رضایت دارد. چنان که در حکایتی از قوم حضرت موسی(علیه السلام) آمده است: «روزی پیروان حضرت موسی(علیه السلام) خدمت ایشان رسیدند و گفتند: ای پیامبر خدا از کجا بدانیم که خداوند از ما راضی است؟! حضرت موسی(علیه السلام) به طرف کوه طور رفت و خواسته مردم را با خدا درمیان گذاشت. ندا آمد: ای موسی به مردم بگو هرگاه آنان از من راضی باشند من از آنان راضی هستم»!
اما چگونه می توان از خدا راضی بود؟! قدم اول آن که به این باور برسیم که آنچه از سوی خدا به ما می رسد خوبی است و بدی ها از خود ما و یا اطرافیان ما است. چنان که در قرآن مجید می فرماید «مَّا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَهٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِن سَیِّئَهٍ فَمِن نَّفْسِکَ»؛ «هر چه از خوبی ها به تو می رسد از جانب خداست و آنچه از بدی به تو می رسد از خود توست»
در مرحله بعد بدانیم که در صورت توبه و پشیمانی، خداوند بدی و خطای ما را میا می آمرزد؛ چنان که در قرآن مجید می فرماید «مَن عَمِلَ مِنکُمْ سُوءًا بِجَهَالَهٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ»؛ «هر کس از شما به نادانی کار بدی کند و آنگاه به توبه و صلاح آید پس وی آمرزنده مهربان است»
و در مرحله سوم؛ بدانییم علاوه بر آمرزش خطاهای گذشته، خداوند متعال در نامه اعمال بندگان خود، بدی بدی ها را تبدیل به نیکی ها می کند. چنان که در قرآن می فرماید «مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمً»؛ «مگر کسی که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند پس خداوند بدی هایشان را به نیکی ها تبدیل می کند و خدا همواره آمرزنده مهربان است»
بنا بر آنچه گفته شد، اگر بدانیم مشکلاتی که برای ما پیش میش می آید از یک سو تجربه انسان را در زندگی زیاد می کند و از سوی دیگر با تحمل این مشکلات نه تنها خطاهای گذشته آمرزیده می شود، بلکه خداوند پاداش های فراوان را به انسان عنایت می کند، در این صورت راضی به رضای خدا خواهد بود و در پرتو این رضایتمندی، آرامش درون و توکل به خدا در انسان روزافزون خواهد شد و چه بسا مشکلات قابل حل و یا قابل تحمل شود.
چنان که در قرآن مجید می فرماید «وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجً»؛ «و هر کس از خدا پروا کند [خدا] برای او راه بیرون شدنی قرار می دهد».
