آیت‌الله محمد ناصری از اساتید برجسته اخلاق در بیان بهترین اعمال بعداز انجام واجبات و ترک محرمات می گوید: یکی از جملات فرمایش حضرت سجاد(ع) درباره کظم غیظ و آتش غضب را فرونشاندن و اینکه چه آثار سویی بر آن مترتب می‌شود، است.
«وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ، وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَیْنِ»؛ این حاجت دیگری است که حضرت سجاد (ع) از خدا طلب می‌کند پروردگارا توفیقم بده عده‌ای که به واسطه طرز تفکر یا هوای نفس اختلافی بین‌شان هست من اختلاف اینها را به اتحاد، وحدت و دوستی تبدیل کنم. توفیقی به من بده کسانی که فرقه فرقه شده‌اند و افکار مختلفی دارند و تشتت افکار در میان آنها حاکم است این اختلافات اینها را به اتحاد و برادری تبدیل کنم.
«وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ» این مقام را حضرت سجاد از حضرت حق طلب می‌کند برای تعلیم بنده و امثال بنده که اتحاد و وحدت باید برقرار باشد. إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ؛ مؤمنین همه برادر هستند و برادرها با هم متحد و یک مشت واحد باشند آنچه که مؤمنان را جمع کرده ولایت است همه اینها دارای ولایت است.
حالا که همه‌تان دارای ولایت هستید به منزله مشت واحد باشید، تفرقه و اختلاف و دُعیّت و دشمنی بین شماها نباشد.
حضرت سجاد (ع) می‌فرمایند: خدایا کسانی از مؤمنین که متفرق شده‌اند توفیق به من بده که اختلافات آنها را تبدیل به اتحاد و وحدت و برادری کنم.
«وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ»: با کمال فصاحت و بلاغت در این زمینه آیات قرآنی متعدد و روایات اهل بیت (ع) به حد استفاضه است (فراوان است) حضرت حق در سوره آل عمران می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا»؛ همه شما متحد باشید به دامن وحدت و توحید چنگ زنید اهل ولایت، همه شان مشتی واحد در اجتماع هستند. اگر چنانچه تمام شیعه مشت واحدی باشند امکان ندارد دشمن بتواند بر آنها غلبه کند. آیه «وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ البَیِّنَاتُ»؛ مبادا که اختلاف، بین مؤمنین بیفتد همه‌تان متحد باشید برادر باشید مشت واحد باشید. یک مشت و به منزله شخص واحد باشید. اختلافات را کنار بگذارید.
حضرت در این آیه می‌فرماید: «وَاخْتَلَفُوا» بعد از اینکه موحد و مؤمن بودند اگر چنین شد «أُوْلَـئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ» گرفتار خواهید شد.
امام سجاد (ع) می‌فرماید: «وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَیْنِ» خداوند به من توفیق بده که اگر دو نفر اختلاف دارند من موفق شوم اختلاف بین این دو طایفه را حل کنم. بهترین عبادات، همین عبادت است. بعد از ادای واجبات و ترک محرمات، بهترین اعمال، اصلاح ذات‌البین است.
روایات متعددی در این زمینه وارد شده است.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: «إیّاکُم وَالفُرقَةَ فَإنَّ الشّاذَّ عَن أهلِ الحَقِّ لِلشَّیطانِ کَما أنَّ الشّاذَّ مِنَ الغَنَمِ لِلذِّئبِ».
مبادا که تفرقه بین مؤمنین باشد همه برادرید، هم متحدید ملجاء همه شما ولایت است شما به منزله شخص واحد هستید مبادا بین شما اختلافی باشد، بر یکدیگر خیر بخواهید اگر چنانچه اختلافی بین شما بود و از هم جدا شدید شیطان سراغ‌تان خواهد آمد و شما را جذب خودش خواهد کرد کما اینکه اگر یکی از گوسفندان گَله، کنار بیفتد نصیب گرگ می‌شود شماها هم اگر وحدت بینتان باشد متحد باشد هیچ دشمنی بر شما پیروز نخواهد شد.
حضرت صادق (ع) می‌فرماید: سخن به سه قسم است و کسی که سخن می‌گوید از سه حالت خارج نیست؛ انسان یا راست و آنچه که هست را می‌گوید یا اینکه دروغ می‌گوید (خلاق واقع) یا اینکه سخنی می‌گوید که برای اصلاح ذات‌البین باشد.
نجات در آخرت در راست گفتن و یک‌رو بودن است افرادی که با دروغ در اجتماع زندگی می‌کنند صد درصد ضربه خواهند خورد.
«وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ»؛ در قیامت، چاهی است برای انسان‌های دروغگو اینکه در آنچه چه خبر است باید سراغ روایات رفت. وقتی انسان دروغ می‌گوید یک بوی متعفنی از دهانش به سوی آسمان خارج می‌شود و هفتاد هزار ملک او را لعن می‌کنند.
اما اگر انسان طوری صحبت کند که بخواهد بین افراد را اصلاح کند هرچند دروغ هم بگوید بهترین مستحبات است و در روایات آمده است که اصلاح کردن بین دو نفری که با هم اختلاف دارند ثوابش بیشتر از چندین دیناری است که در راه خدا صدقه بدهد.
