پس از شکل گیری و رونق کارخانه‌های خودروسازی داخلی، به تدریج شرکت های مختلف قطعه سازی در کشور پا گرفت و صنعت قطعه سازی در طی 40 سال گذشته بعد از انقلاب اسلامی توانست به یکی از قدرتمندترین صنایع کشور تبدیل شود.
کیفیت قطعات تولیدی ساخت داخل تا حدی بالا رفت که صنعتگران آن توانستند محصولات خود را به راحتی با قطعات ساخت اروپا مقایسه کنند و نه تنها از جهت کیفیت از آنها عقب نبودند، بلکه در مواردی از بهترین برندهای قطعه سازی دنیا جلو می زدند.
با وجود تمام پیشرفت های حاصل شده در قطعه سازی کشور، باز هم این صنعت به شدت به دو شرکت خودروساز داخلی وابسته بود و تمامی فراز و نشیب ها و اتفاقاتی که خودروسازان داخلی مصوب آن بودند، تن شرکت های قطعه ساز را می لرزاند.
شاید به همین دلیل بود که شرکت های قطعه سازی علی رغم پیشرفت های بزرگی که در علم و صنعت کردند، بازهم نتوانستند محصولات خود را به خارج از کشور صادر کنند. حتی در کمال ناباوری قادر به تسخیر بازار لوازم یدکی داخلی هم نبودند تا جاییکه به تدریج شاهد بروز و قدرت گرفتن لوازم یدکی بی کیفیت چینی در بازار ایران بودیم.
باوجود آنکه در تولید ملی به پیشرفت های خوبی دست یافته و همقدم با تکنولوژی روز دنیا قدم برمی داریم ، باز هم نمی توانیم محصول پایانی را به بازارهای داخلی و جهانی ارائه دهیم و این سوال در ذهن شکل می گیرد که آیا دست های پشت پرده نمی خواهند که تولید ایرانی در جهان سرافراز شود و یا ضعف جدی در مسائل بازاریابی و بازارسازی علت اصلی این امر است؟
دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قطعات، لوازم و مجموعه های خودرو، کار خود را از 22 آبان امسال آغاز کرد و ما بر آن شدیم تا در حاشیه این نمایشگاه، به بحث و بررسی مشکلات قطعه سازان بپردازیم و جواب سوال هایمان را از فعالان این حوزه و مسئولان امر جویا شویم.
رویای ما، ورود به بازار داخلی و خارجی است
شهلا چهارلنگی رمضانی یکی از فعالان باسابقه در حوزه تولید قطعات خودرو اظهار کرد: قطعات ساخت شرکت ما، قطعاتی است که خود قالب آن را ساخته ایم و کیفیت محصولات ما اکنون در حدی است که می توانیم به راحتی آنها را صادر کرده و به بازار جهانی و خودروسازان مطرح ارائه دهیم.
وی در ادامه افزود: فروش اصلی ما در اصطلاح(OEM) یا همان فروش به خط مونتاژ یکی از کارخانه های خودروساز داخلی است و به تازگی سهم کوچکی از محصول تولیدی خود را به بازار لوازم یدکی می فروشیم.
این قطعه ساز کهنه کار در پاسخ به این پرسش که آیا علاقه ندارید که تولیدات خود را در بازار داخلی و خارجی به فروش برسانید، تصریح کرد: این رویای ماست که بتوانیم تولیدات خود را در بازار ایران و حتی خارج بفروشیم و حضور ما در نمایشگاه هم به این منظور بود تا شاید بتوانیم ، مشتری خوبی پیدا کنیم.
چهارلنگی رمضانی در تشریح دلایل گفته هایش، بیان کرد:کاهش تولید خودرو داخلی موجب شد تا ما مجبور شویم با یک سوم ظرفیت واقعیمان کار کنیم و به همین دلیل مشتاقیم تا فروش را افزایش داده و ظرفیت تولید را بالا ببریم.
وی اضافه کرد: ما توانایی کارهای بزرگ را داریم اما مشکل اصلی، تامین بودجه است زیرا سرمایه ما به دلیل تاخیر پرداخت مطالباتمان توسط خودروسازان ، بسیار اندک بوده و قابلیت توسعه را از ما گرفته است.
این تولیدکننده موفق گفت: عشق به ارتقاء تولیداتمان ، ما را تشویق به ادامه کار می‌کند و اکنون به سود فکر نمی کنیم و فقط برای روی پا نگه داشتن مجموعه تولیدیمان در حال فعالیت هستیم.
وی در خاتمه تاکید کرد: تمرکز بر روی صنایع قطعه سازی ، سود سرشاری را نصیب کشور خواهد کرد.
خودروساز داخلی،قطعه سازان را تحت فشار قرار می دهد
ایمان ابراهیمی یکی از مدیران کارخانه قطعه سازی در شمال کشور اظهار کرد: شرکت ما یک مجموعه سرمایه گذاری متشکل از 7 کارخانه قطعه سازی است.
وی در ادامه افزود: باید بازار قطعه سازی را به دوبخش تقسیم کرد؛ اول بخشی از محصولات تولیدی که مستقیم به کارخانه های خودروسازی فروخته می شود و بخش دیگر که لوازم یدکی بازار را تامین می کند.
ابراهیمی اضافه کرد: این دو بخش از جهت کیفیت، نظارت سازمان های مختلف و بازاریابی تفاوت های بسیاری دارند.
وی تصریح کرد: شرکت های قطعه سازی که با ایران خودرو و سایپا کار می‌کنند، به میزان کمتری می توانند وارد بازار شوند، زیرا قانونی وجود دارد که این شرکت ها فقط می توانند 5 درصد از تولیدات خود را در بازار به فروش برسانند.
این فعال حوزه قطعه سازی بیان کرد: شرکت هایی که محصولات خود را به بازار ارائه می دهند، به صورت غیررسمی مورد مجازات خودروسازان داخلی واقع می شوند، به این معنا که بدهی این شرکت ها دیرتر پرداخت می شود و حجم طلبشان از خودروسازان به مرور زیاد می شود.
وی ادامه داد: در سفری که به کشور چین داشتم، دیدم که برخی خط تولیدات کارخانه های قطعه سازی چینی، اختصاصی به نام یکی ازخودروسازان داخلی ما ، محصول تولید می‌کنند.
ابراهیم در ادامه به تشریح دلایل پایین بودن صادرات قطعات ایرانی پرداخت و گفت: یکی از دلایل اصلی این امر، حاشیه سود صادرات بسیار کم است و تا جاییکه بازار داخلی باشد، قطعه سازان به سراغ صادرات نمی روند.
وی ادامه داد: شاید یک دلیل پایین بودن سود صادرات، این باشد که آنها به راحتی ما را به دلیل کیفیت یک قطعه جریمه می‌کنند و ما هم توانایی مالی برای اعزام کارشناس به اروپا برای بررسی صحت موضوع را نداریم.
این قطعه ساز داخلی در پایان تاکید کرد: تنها راه حل نجات صنعت این است که این حوزه را از افراد سیاست پرداز گرفته و به دست متخصصان آن بسپارند.
ورود چینی ها به بازار قطعات خودرو،طبیعی است
منصور معظمی معاون وزیر صنایع و رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، در مقابل انتقاد خبرنگار ما از حضور گسترده لوازم یدکی چینی در حاشیه دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قطعات، لوازم و مجموعه های خودرو اظهار کرد: بازار و تجارت جهانی ویژگی های خاص خودش را دارد و ما نمی توانیم بگوییم که یک شرکت یا یک کشور حضور داشته باشد و دیگری نباشد.
وی در ادامه افزود: طبیعی است شرکت هایی که فرصت های تجارت در دنیا را بهتر بشناسند و بازاریابی موثرتری داشته باشند، می توانند حضور خود را در یک کشور پررنگ تر کنند و این اتفاقی است که شرکت های قطعه سازی چینی در ایران رقم زده اند.
معظمی در خاتمه تاکید کرد: وزارت صنعت ، معدن وتجارت سیاست های خاص خود را دارد و اجازه نمی دهد که بازار قطعات خودرو و بازارهای دیگر صنعتی کشور در اختیار یک شرکت یا کشور خاص قرار گیرد.
