کارت بازرگانی مجوزی است که دارنده آن، اعم از شخص حقیقی و حقوقی، میتواند با داشتن آن، اقدام به تجارت در عرصه واردات و صادرات کالا کند، این تجارت از ثبت سفارش و ترخیص کالا تا واردات از مناطق آزاد، حق العمل کاری در گمرک و صادرات کالاهای مجاز را در بردارد.
صدور کارت بازرگانی موکول به آن است که اصولا بازرگان موسسه خود را در دفتر ثبت تجارتی ثبت کرده و دارای دفاتر پلمپ شده تجارتی باشد و عضویت اتاق بازرگانی محل خود را نیز قبول کرده باشد.
با مقدمهای که سطور بالا ذکر شد، اما هنوز مشخص نیست چگونه، کارتهای بازرگانی برای افرادی همانند کارگر ساده در یک شهر یا روستا، چوپان و یا پیرزن روستایی بیخبر از همه جا صادر میشود و توسط سودجویان مورد سوءاستفاده قرار میگیرد.
همین امر سبب شد که صدور این کارتهای تجاری که به کارتهای یک بار مصرف مشهور شده اند به ابزاری برای سوء استفاده برخیها در زمینه کلاهبرداری و فرار از پرداخت مالیات و همچنین گرفتار شدن افراد ناآگاه شود.
بارها خبرهایی درباره واردات میلیاردی با کارت بازرگانی توسط افرادی که از الفبای تجارت هیچ اطلاعی نداشتند در رسانهها منتشر و مشخص شد این اشخاص بواسطه در اختیار قرار دادن کارتهای بازرگانی خود در قبال مبلغی اندک مورد کلاهبرداری و اغفال قرار گرفتهاند.
البته این ضرر و زیان تنها مختص شخص مورد سوء استفاده قرار گرفته، نیست و کل اقتصاد را دچار ضرر و زیان شده و این معضل صدمات جبران ناپذیری بر پیکر اقتصاد کشور وارد کرده است.
سید کامل تقوی نژاد رئیس سازمان امور مالیاتی پیشتر درباره این موضوع گفته بود: ۱۲ هزار میلیارد تومان طلب مالیاتی داریم که این مالیات مربوط به کسانی است که در سالهای گذشته از کارت بازرگانی یکبار مصرف استفاده کرده و مالیات پرداخت نکردهاند.
وجود کارتهای بازرگانی اجارهای به حدی بغرنج شد که سازمان امور مالیاتی برای کم شدن این ضرر در دولت قبل، افزایش مالیات از واردات را تصویب کرده بود که مورد اعتراض اعضای اتاق بازرگانی قرار گرفته بود.
بنا بر این گزارش،رئیس سازمان بازرسی کل کشور در جدیدترین اظهارات خود با انتقاد از وجود کارتهای بازرگانی یکبارمصرف گفت: کارتهای بازرگانی یکبارمصرف و صوری، زیان زیادی به اقتصاد وارد کرده است.میخواهیم با همکاری اتاق موضوع کارتهای بازرگانی را حل کنیم؛ با همکاری اتاق باید این موضوع را ریشهیابی کرده و برای حل آن راهی پیدا کنیم.اگر مشکل کارتهای بازرگانی حل شود مبارزه با قاچاق بسیار راحتتر انجام میشود.
در همین رابطه رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه سالم سازی اقتصاد از اولویتهای کار اتاق بازرگانی ایران است، گفت: اقداماتی نیز برای ساماندهی کارتهای بازرگانی، در اتاق ایران آغاز شده و میخواهیم به این موضوع پایان دهیم.این موضوع محیط کاری ما را نیز دچار مشکل و تجار سالم را دچار دغدغههای شدید میکند.
حال باید دید اینبار با وعده رئیس اتاق ایران برای ساماندهی کارتهای بازرگانی، صدور این کارتها قانونمند خواهد شد و جلوی سوءاستفادهها گرفته خواهد شد یا کماکان این روند ادامه خواهد داشت.