«بروس ریدل» تحلیلگر ارشد اندیشکده «بروکینگز» که سابقهای طولانی در بررسی تحولات عربستان سعودی دارد، با اشاره به بازداشتها و برکناریهای صورتگرفته در عربستان، نوشته است که این کشور «بیثباتترین» وضعیت نیم قرن اخیر خود را تجربه میکند.
وی در یادداشتی در پایگاه «المانیتور» نوشته است: «هدف تصمیم "سلمان بن عبدالعزیز آل سعود" پادشاه عربستان برای برکناری "متعب بن عبدالله" پسر محبوب عبدالله پادشاه فقید عربستان، از ریاست گارد ملی، حذف یک رقیب بالقوه قدرتمند ولیعهد محبوب او "محمد بن سلمان" است. برکناری شاهزاده متعب، حساسترین بخش از دستگیریها در عربستان است که نشان دهنده مخالفت عمیق با بلندپروازیهای این شاهزاده جوان است».
ریدل که نزدیک به 30 سال در سازمان سیا تحلیلگر ارشد بوده، در ادامه تأکید کرد: «تصمیم برای تحکیم قدرت ولیعهد هم نشانگر بلندپروازی است و هم نگرانی. شاهزاده جوان فردی است که عجولانه به دنبال تغییر کشورش است. ماه گذشته وی طرحهایی را برای ساخت شهری جدید در شمال غربی عربستان اعلام کرد موسوم به طرح «NEOM» با سرمایهگذاری 500 میلیارد دلاری. چشمانداز 2030 که وی ارائه کرده پرهزینهترین برنامه ایجاد تغییر در تاریخ عربستان سعودی است».
این گزارش میافزاید: «با این وجود ولیعهد عربستان به خوبی آگاه است که تصدی وی بر مسند قدرت، بسیاری را که در خاندان سلطنتی به حاشیه رانده شده بودند، با وی بیگانه کرده است. برکناری اجباری نایف بدون توجه به سالهای طولانی خدمات وی به خاندان پادشان عربستان بویژه در زمینه مبارزه با تروریسم انجام گرفته است. از زمان برکناری، نایف در اذهان عمومی حاضر نشده و درباره این اتفاق صحبتی به میان نیاورده است».
در ادامه این گزارش آمده است: «ناظران آگاه از سیاست داخلی عربستان به بازداشتهای بسیار روحانیون و متفکران برجسته تابستان گذشته به عنوان نشانهای از وجود تنشهای داخلی در عربستان سعودی اشاره کرده بودند. هیچ تضمینی وجود ندارد که که در صورت فوت پدر یا استعفای وی، جانشینی در این کشور راحت باشد. دستگیریهای اخیر صرفا تأکید میکند که بحث جانشینی دشوارتر از آن است که پادشاه یا پسرش خواهان آن هستند. شاهزاده محمد، حالا مسئول کارگروه ضدفساد است بیشتر همچون ابزاری برای مجازات مخالفانش به نظر میرسد تا هر چیز دیگر. یازده شاهزاده دستگیر شدهاند و شمار اعضای خاندان سلطنتی که هنوز مظنون هستند نیز بسیار بالاست.»
این تحلیلگر ارشد سابق سیا در بخش دیگری از این گزارش تأکید کرده است: «عربستان در دو راهی قرار گرفته است، اقتصاد این کشور با کاهش قیمت نفت به حالت رکود درآمده است، جنگ یمن یک باتلاق است، منزوی کردن قطر با شکست روبرو شده است، ایران در عراق، لبنان و سوریه حکمرانی میکند و مسئله جانشینی در عربستان به صورت علامت سوال باقی مانده است و دوران بسیار آشفتهای در تاریخ عربستان در بیش از نیم قرن است».