چند روز دیگر عاشقان حسین(ع) از مرزهای غربی کشور خود را به آستان جانان می رسانند. سفری چند روزه که با مشقاتی همراه است، مشقاتی که عاشقان برای رسیدن به یار به جان می خرند، اما می توانیم با رعایت چند نکته مهم و اساسی، از مشقات سفر بکاهیم.
در پیاده روی اربعین چه بخوریم، بپوشیم و همراه داشته باشیم؟
اولین و ابتدایی ترین چیز برای آغاز سفر اربعین این است که کوله پشتی استاندارد تهیه کنیم و وسایل مورد نیاز سفر را در آن قرار دهیم. اولین و مهم‌ترین چیزی که برای این سفر لازم است، لباس گرم است. با توجه به وضعیت آب و هوایی غرب کشور و عراق لازم است که حتما لباس مناسب و گرم به همراه داشته باشید تا وقتی بدن به علت تحرک زیاد عرق کرد، بادهای پاییزی شما را دچار مشکل نکند.
البته توصیه می شود لباسی همراه داشته باشید که در طول روز و هنگامی که هوا گرم بود، به راحتی بتوانید آن را از تن خارج کرده و همین طور وزن کم داشته باشد و به راحتی در کوله شما جا شود. اگر آدم سرمایی هستید حتما یک پتوی مسافرتی کوچک که در کوله شما جا شود، به همراه داشته باشید تا شب‌ها هنگام خواب دچار مشکل نشوید.
در پیاده‌روی اربعین به چه وسایلی نیاز داریم؟
نکته بعدی این است هنگامی که کوله پشتی خود را پر می کنیم، مراقب باشیم که اولا وزن آن از 7 کیلوگرم هرگز تجاوز نکند و با توجه به سن، جنس و جثه خود، وزنی مابین 4 تا 7 کیلوگرم داشته باشید. حتما در کوله پشتی خود چند جفت جوراب نخی، باند و پانسمان تمیز قرار دهید.
اگر بیمار هستید حتما داروهای خود را در سفر اربعین به همراه داشته باشید. هرگز داروهای خود را سرخود و بدون اجازه پزشک قطع نکنید. به یاد داشته باشید که اگر مبتلا به سرطان و بیماری‌های نا علاج هستید، هرگز به امید معجزه و شفا گرفتن مصرف دارو را متوقف نکنید. درست است که ما مسلمانان اعتقاد به معجزه و شفا گرفتن داریم و موارد متعددی از بیماران تاکنون شفا گرفته‌اند، اما هرگز بدون تایید پزشکان، نباید داروی خود را قطع کنیم.
قطع دارو به صورت خود سرانه سال گذشته نیز برای تعدادی از افرادی که چنین کاری کردند، مشکل ساز شده بود، به طوری که طاهر درودی سرپرست بخشی از چادرها و درمانگاه‌های مرکز پزشکی هلال احمر در اربعین سال گذشته تأکید می کند که این افراد هم خود دچار مشکل شده بودند و هم پزشکان را برای تهیه دارو به زحمت انداختند. او می گوید که بیماران حتما و حتما باید بیش از اندازه مصرف خود دارو همراه داشته باشند تا اگر مشکلی پیش آمد با کمبود دارو مواجه نشوند. البته اگر به بیماری کلیوی مبتلا هستید و نیاز به دیالیز دارید، دور سفر به عراق را خط بکشید، چرا که وزارت بهداشت عراق اعلام کرده به علت حجم انبوه زائران اربعین حسینی، قادر به پاسخگویی به نیازهای بیماران دیالیزی نیست. همچنین خانم های باردار به ویژه آن‌هایی که ماه‌های آخر بارداری را سپری می کنند، سفر به کربلا و راهپیمایی اربعین را به سال بعد موکول کنند، چرا که انواع خطرات و بیماری ها خودشان و جنینشان را تهدید می کند.
پزشکان همچنین توصیه می کنند که افراد مبتلا به نقص ایمنی بدن و بیماران قلبی که نارسایی های پیشرفته دارند، هرگز به فکر راهپیمایی اربعین نباشند، چرا که ممکن است این زیارت به قیمت جانشان تمام شود.
پزشکان توصیه می کنند که کوله پشتی حتما استاندارد باشد و هنگام راه رفت و راهپیمایی از قوز کردن و خم شدن پرهیز کرد، چرا که بدن در معرض آسیب قرار می گیرد و زودتر خسته می شود. وقتی وسایل داخل کوله پشتی را می چینید، حواستان باشد که میوه و غذاهای فاسد شدنی را داخل آن نگذارید و در مجموع از همراه داشتن این موارد پرهیز کنید.
توصیه می شود از خشکبار و خرمای خشک به عنوان تنقلات هنگام این سفر استفاده شود، چرا که هم امکان فاسد شدن آن‌ها کمتر است و هم انرژی بخش هستند. ضمن اینکه خرما می تواند قند بدن شما را تامین کند تا شما کمتر احساس خستگی کنید.
حتما داخل کوله پشتی خود جایی برای لیوان نشکن، قاشق و چنگال، مایع دستشویی، خمیر دندان و مسواک در نظر بگیرید، چرا که در طول سفر مجبور هستید برای عدم ابتلا به بیماری های عفونی، دست های خود را روزی چند بار بشویید. در ضمن افراد سالمند حتما چوب دستی و عصا به همراه داشته باشند، چرا که بعد از مدتی پیاده روی خسته شده و به عصا نیاز پیدا می کنند. یک حوله کوچک، لباس زیر و لباس گرم حتما همراه داشته باشید و یکی دو بطری آب نیز داخل کوله جای دهید. اما توجه کنید که هرگز نباید وزن کوله از 7 کیلوگرم تجاوز کند، چرا که قرار است آن را تمام مدت سفر به دوش داشته باشید.
حوله کوچک استخری را نباید فراموش کرد چرا که اگر امکان استحمام برای شما در طول سفر فراهم شود، نباید آن را از دست بدهید، چرا که کمک زیادی در رفع خستگی می کند. اگر از تلفن همراه خود زیاد کار می کشید، حتما در کوله خود جایی برای پاور بانک، شارژر تلفن همراه یا باطری اضافه در نظر بگیرید. آن دسته از افرادی که مشکل سینوزیت دارند نیز کلاه یا هدبند را فراموش نکنند، چرا که در طول مسیر باد سرد از روبروی آن‌ها می وزد و ممکن است دچار سر دردهای شدید شوند.
توصیه می شود که به هیچ عنوان از کفش و کتانی نو برای پیاده‌روی اربعین استفاده نکنید، چرا که نمی‌دانید برای یک راهپیمایی طولانی مناسب پای شما هست یا خیر؟ حتی المقدور از کتانی و کفش هایی که قبلا امتحان کردید و با آن راحت هستید استفاده کنید و فراموش نکنید در تمام طول سفر باید جوراب نخی به پا داشته باشید.
در پیاده‌روی اربعین چه بخوریم؟
اولین موضوعی که باید در نوشیدن و خوردن غذا در نظر بگیریم این است که در طول سفر اربعین باید آب فراوان نوشید، چرا که تعرق و تحرک بدن آب فراوان می‌طلبد و اگر آب به اندازه کافی به بدن نرسد، ممکن است دچار خستگی زودهنگام و انواع بیماری‌های دیگر شوید، پس نوشیدن آب فراوان فراموش نشود.
اما در نوشیدن آب نیز باید توجه کرد که تنها باید از بطری های پلمب شده و آبی که اطمینان از سلامت آن دارید بنوشید، چرا که به علت خستگی بدن، بدن شما مستعد ابتلا به بیماری های گوارشی است. ضمنا هرگز آب بطری های پلاستیکی یخ زده را مصرف نکنید. بیماری های گوارشی سال گذشته نیز یکی از بیماری های رایج میان زائران اربعین بود، به طوری که درودی در این زمینه می گوید: «اولین بیماری که در ابتدای مسیر میان زائران خود را نشان می دهد، بیماری گوارشی است. به همین دلیل مصرف زیاد آب و غذای سالم را در دستور کار قرار دهید».
بنا بر توصیه ها از خوردن میوه و سبزیجات نشسته و گندزدایی نشده پرهیز و از نگهداری غذای آماده به مصرف به صورت رو باز خودداری کنید. حواستان به کمپوت ها و کنسروهای باد کرده باشد، چرا که حاصل خوردن آن‌ها چیزی جز مسمومیت نیست. برای عدم ابتلا به بیماری های مسری و عفونی و گوارشی حتما از لیوان یکبار مصرف برای نوشیدن استفاده شود و از خرید و مصرف پنیر‌های فله ای و محلی به علت خطر ابتلا به تب مالت پرهیز کنید. البته فراموش نکنیم که نمی توانیم از لیوان های یکبار مصرف و شفاف برای نوشیدن نوشیدنی های گرم استفاده کنیم و اینجاست که لیوان نشکن که از قبل در کوله قرار داده ایم، به کمک ما می آید.
توصیه دیگر این است که از خرید هر نوع مواد خوراکی از فروشندگان دوره گرد خودداری شود و هرگز غذای پخته را هنگامی که سفرتان بیش از 2 ساعت به طول می انجامد، همراه نبرید. در کل سعی کنید غذا را تازه و برای مصرف یکبار تهیه کنید. از خرید و مصرف شیرینی و تنقلات حاوی رنگ‌های مصنوعی به شدت پرهیز کنید و حتما همراه غذا، ماست بخورید و توصیه می شود به هنگام سفر از لیموترش و یا آبلیمو به همراه غذا استفاده کنید.
نکته دیگر که نباید فراموش کنیم این است که از پرخوری و خوردن غذاهای چرب باید اجتناب کرد. ممکن است که در طول سفر افرادی که نذری توزیع می کنند، به شما اصرار کنند تا از غذای آن‌ها هم میل کنید، اما باید بتوانید به آن‌ها نه بگویید، چرا که پرخوری در طول مسیر عوارضی چون بیماری های گوارشی، اسهال و یبوست به همراه خواهد داشت.
در پیاده روی اربعین با تاول پا چه کنیم؟
ابتدا باید توجه کنیم که همان گونه که گفته شد از کفش و کتانی راحت و جوراب نخی باید در طول مسیر استفاده شود. بهتر است در پایان هر شب جوراب ها تعویض و پاها شسته شود. همین طور اگر پای شما قبل از سفر دچار زخم و تاول شده است، باید روزی چند بار شستشو و پانسمان آن تعویض شود. هرگز فراموش نکنید که به علت تعرق زیاد پا، این ناحیه مستعد ابتلا به عفونت و بیماری های قارچی است، پس بهداشت پا را دست کم نگیرید.
پزشکان توصیه می کنند در طول مسیر و پیاده روی اربعین هرگز نباید اقدام به ترکاندن تاول پا کرد، اگر تاول ها شما را اذیت می‌کنند، به یکی از مراکز درمانی هلال احمر که در عمودهای 390، 722، 736، 770، 1091 و 1120 یا مراکزی که شهرداری تهران و سایر نهادها احداث کرده اند، مراجعه کنید. فراموش نکنید که کندن پوست تاول ممکن است شما را دچار بیماری های عفونی و قارچی کند.
استفاده از جوراب نخی را نیز دست کم نگیرید، چرا که پا نقطه حساسی است و قرار است شما را پیاده به کربلا برساند و برگرداند، پس اجازه دهید که با پوشیدن جوراب نخی، گردش هوا در کفش شما صورت بگیرد و پایتان دچار تاول نشود.
چه بیماری هایی در انتظار ماست؟
طاهر درودی از مسئولان مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر با توجه به تجربه سال گذشته خود و مشاهده زائرانی که دچار مشکل شده اند می گوید: « در ابتدای مسیر زائران بیشتر دچار بیماری های گوارشی می شوند، البته اگر توصیه های انجام شده را جدی بگیرند و بهداشت شخصی را رعایت کنند، کمتر در معرض بیماری های گوارشی قرار می گیرند.»
او می‌گوید که هنگام پیاده روی اربعین باید آب کافی و فراوان نوشید، چرا که در غیر این صورت بیماری‌های کلیوی در افراد مستعدد سنگ کلیه و همچنین بیماری های عضلانی در افراد نمود پیدا می‌کند که می‌تواند آن‌ها را در دراز مدت دچار مشکلات جدی کند.
در ادامه مسیر آن چنان که درودی می گوید، بعد از بیماری های گوارشی، گرفتگی عضلات و تاول در پا به سراغ زائران خواهد آمد. گرفتگی عضلات به علت کم تحرکی افراد پیش از سفر است و تاول را هم می شود با رعایت نکاتی که ذکر شد، کمتر کرد اما در انتهای مسیر است که ما شاهد بیماری های بیشتری خواهیم بود.
مشاور اجرایی رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر تأکید می کند: « از آن جایی که زائران فرصت استراحت کمی دارند و شرایط آب و هوایی نیز برای آن‌ها تغییر کرده است، بدنشان مستعد بیماری های تنفسی و عفونی می شود. بنابراین توصیه می شود در صورت دیدن نشانه هایی از بیماری های تنفسی مانند سرفه و خس خس سینه، فورا به یکی از مراکز درمانی مورد تأیید مراجعه و داروهای خود را تا آخر مصرف کنند. البته این افراد می توانند هنگام عبور از مرز نیز به مراکز کنترل بیماری ها و فوریت های پزشکی وزارت بهداشت نیز مراجعه کنند.»
به گفته وی، بیشتر بیماری های تنفسی در راه بازگشت به سراغ زائران می آید و در این بین افراد مسن و خردسال در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
درودی با اشاره به خاطرات خود از بیماران پیاده روی اربعین سال گذشته می گوید: «متاسفانه عده از بیماران که مبتلا به سرطان بودند، به امید گرفتن شفا و رخ دادن معجزه از لحظه حرکت داروهای خود را قطع کرده بودند، درست است که ما معتقد به معجزه و شفا هستیم اما لازم است این افراد تا لحظه ای که پزشکان به او اجازه نداده اند، داروی خود را مصرف کند. سال گذشته تعدادی از این افراد دچار مشکلات حادی شده بودند که همکاران ما را نیز در تهیه داروی آن‌ها به زحمت انداخت. فراموش نکنیم که در طول این سفر امکان دسترسی به داروهای تخصصی بسیار کم است، بنابراین بیماران حتما برای مصرف 15 تا 20 روز، دارو به همراه خود داشته باشند.
یبوست و اسهال نیز از دیگر بیماری هایی است که ممکن است زائران اربعین را دچار مشکل کند، بنابراین باید مصرف ماست و آبلیمو در کنار غذا را در دستور کار قرار دهید و برای فرار از این مشکل نیز آب فراوان بنوشید. همچنین می توانید برای مقابله با این بیماری ها نیز به مراکز درمانی مراجعه کرده و از آن‌ها داروی مناسب بخواهید. مطمئن باشید که پرستاران و پزشکان حاضر در مراکز درمانی به شما کمک می کنند.
توصیه هایی برای هنگام بازگشت از سفر اربعین
شما سفر طولانی در پیش خواهید داشت و بعد از بازگشت از آن قطعا دچار عوارضی خواهید شد. عمده این عوارض مربوط به دردهای عضلانی و درد در ناحیه پا می شود و در برخی افراد نیز بیماری های تنفسی و عفونی مشاهده خواهد شد. در این صورت شما می توانید هنگام بازگشت بعد از گرفتن دوش آب گرم و استحمام، به استراحت بپردازید تا عضلات شما استراحت کنند. می‌توانید از اشخاص دیگر بخواهید پاها و کمر شما را ماساژ دهند تا زودتر خستگی شما از بین برود. البته برای مبتلایان به بیماری‌های تنفسی، اوضاع کمی سخت تر می شود، چرا که این افراد حتما باید داروهای خود را تا آخر مصرف کنند و هنگام حضور در محل های عمومی ماسک بزنند. این افراد باید از دست دادن و روبوسی به دیگران و اعضای خانواده پرهیز کنند و روزی چند مرتبه دست های خود را با مایع دستشویی بشورند.
توجه داشته باشید که بیماری‌های تنفسی و عفونی مسری هستند و اگر بهداشت را کمی رعایت نکنید، این بیماری می شود سوغات شما برای دوستان، همکاران و اعضای خانواده شما.
