نشست خبری مرمت و بازنگری اثر «ماده و فکر» (حوض روغن) صبح امروز ۲۹ مهر با حضور نوریوکی هاراگوچی هنرمند ژاپنی و خالق این اثر، علی محمد زارع سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران، در محل موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد و در پایان نیز بار دیگر از این اثر، پس از مرمت، رونمایی شد.
علی محمد زارع در ابتدا درباره این اثر گفت: سال ۵۶ این اثر توسط هاراگوچی در آلمان خلق شد و کارشناسان وقت موزه هنرهای معاصر تهران اثر را دیدند و از وی خواستند نمونه ای از اثر را برای موزه هنرهای معاصر تهران بسازد. باید گفت که در خلق این اثر کارمندان آن زمان موزه هنرهای معاصر تهران هم نقش داشتند. این اثر تنها اثری است که طی این ۴۰ سال به صورت ثابت در موزه حضور داشته و هر روز کارمندان، علاقمندان و بازدید کنندگان می توانند آن را ببینند. در واقع این اثر جزئی از معماری و هویت موزه شده است و خاطراتی را در این ۴۰ سال رقم زده است.
وی ادامه داد: خوشحالم بار دیگر به ایران آمدم و با دیدن اثرم بسیار تعجب کردم از اینکه بعد از ۴۰ سال این اثر هنوز پابرجاست و کاملا سالم مانده است. من از مسئولان موزه بسیار تشکر می کنم، در واقع احساس کردم موزه طی این سال ها در زمان ساکن بوده و این من بودم که پیر شده ام.
این هنرمند ژاپنی با بیان اینکه برای او هر تجربه اینچنینی در حوزه ارتباطات میان انسان ها تعریف می شود، اظهار کرد: ایران و ژاپن سابقه طولانی ارتباطی و فرهنگی دارند. من خوشحال می شوم این ارتباط معنوی و فرهنگی از طریق کار من هم کارکردی داشته باشد و ادامه پیدا کند.
هاراگوچی در توضیح بیشتر اثر خود نیز گفت: اثر من یک اثر انتزاعی است. من تلاش نمی کنم تا خودم را در آثارم منعکس کنم بلکه دوست دارم مخاطب خودش را در اثرم ببیند. برای من فرم و زیبایی شناسی بیشتر از مفهوم اهمیت دارد و دوست ندارم اثری را توضیح بدهم. نکته دیگری که برایم اهمیت دارد این است که بیشتر از اینکه در نظریه های هنری بمانم، تجربه گرا باشم و دست به عمل بزنم. ضمن اینکه عنصر زمان برایم بسیار اهمیت دارد.
وی درباره استفاده از عنصر روغن سوخته برای خلق این اثر نیز بیان کرد: من می خواستم از ماده ای در ساخت این مجسمه استفاده کنم که پیش از این در این حوزه از آن استفاده نشده باشد. به استفاده از عنصر هوا فکر کردم اما بسیار دشوار می توانستم ایده ام را عملی کنم، بعد به استفاده از آب رسیدم که دیدم سابقه استفاده از آن وجود دارد. در نهایت به طور اتفاقی به استفاده از روغن سوخته رسیدم که رنگش را پسندیدم و برایم مهم بود در گذر زمان مواد آن تفکیک نمی شود و یک شفافیت هم دارد. دوست داشتم اثرم بسیار ساده باشد و در عین حال مخاطب را به فکر فرو ببرد و چیزی را درون آن حس کند.
این هنرمند ژاپنی در پاسخ به این پرسش که تصمیمی برای خلق اثر جدیدی در ایران دارد، این موضوع را در حال حاضر منتفی شده دانست و درباره تعداد نمونه هایی که از این اثر به خصوصش در دنیا وجود دارد نیز گفت: من ۲۰ اثر در آن زمان از این ایده ساختم و به جز ۶ اثر که برای ژاپن ساختم باقی در کشورهای دیگر قرار گرفت اما تنها اثری که پا برجا مانده است همین اثری است که در ایران وجود دارد. چند اثر هم در انبار برخی فضاهای هنری وجود دارد. من این اثرم را فراموش نکرده بودم اما فکر نمی کردم تا این اندازه سالم مانده باشد.
هاراگوچی ادامه داد: در این سال ها در حوزه های مختلف هنری کار کردم و دوست ندارم خودم را به یک سبک یا یک حوزه خاص هنری محدود کنم. من بیش از هر چیز تجربه کردن را دوست دارم.
در انتها حسن نوفرستی مدیر روابط عمومی موزه هنرهای معاصر با بیان اینکه با حضور هاراگوچی در زمان مرمت این اثر اندازه یک سطل سکه و اشیا کوچک از داخل روغن سوخته به کار رفته در این اثر که حدود ۵ هزار لیتر است بیرون آورده شد، گفت: در نهایت حدود سی سانتی متر از لبه این اثر خالی بود که ۸۰۰ لیتر روغن به این اثر اضافه شد اما به گفته هنرمند طراز اثر به هم نخورده بود و نیازی به مرمت از این بابت نداشت.
