سیدصالح هندی، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در نشست بالادستی سومین کنگره راهبردی نفت و نیرو( تاریخ 19 مهر ماه امسال )درتبیین ظرفیتهای حوزه نفت و گاز کشور،با اشاره به میدان نفتی آب تیمور اظهار کرد: از سال ۱۹۹۱ تاکنون از مخزن آسماری این میدان برداشت نفت صورت میگیرد و تاکنون ۳۰۰ میلیون بشکه تولید تجمعی در آن به ثبت رسیده که معادل تنها ۲,۲ نفت درجای مخزن استحصال شده است.
وی تولید فعلی میدان آب تیمور را ۵۵ هزار بشکه نفت در روز عنوان کرد و افزود: این میزان نفت از ۴۲ چاه فعال این میدان برداشت میشود.
به گفته این مقام مسوول، نتیجه یکی از مطالعات انجام شده بر روی این میدان نشان میدهد امکان افزایش این میزان تولید به ۴۵۰ هزار بشکه وجود دارد و میتوان با فناوریهای خاص، ضریب بازیافت این میدان را تا ۲۵ درصد افزایش داد. این موضوع بیانگر ظرفیتهای بیشماری است که در میدانهای قدیمی ایران وجود دارد و با استفاده از روشهای ازدیاد برداشت می توان این ظرفیتها را شکوفا کرد.
پیشنهاد تولید 450 هزار بشکه ای مرسک برای میدان آبتیمور
غلامرضا منوچهری معاون امور مهندسی و توسعه شرکت ملی نفت ایران نیز با اشاره به مطالعات صورت گرفته توسط شرکتهای روسی، پرتامینا اندونزی و مرسک دانمارک در میادین منصوری و آبتیمور گفت: این شرکتها نتیجه مطالعات خود را در این دو میدان ارائه کردهاند که اعداد و ارقام متفاوتی برای تولید از این دو میدان ارائه شده است.
وی گفت: به طور مثال در میدان آبتیمور روسها پیشنهاد تولید روزانه 140 هزار بشکه را ارائه دادهاند و شرکت پرتامینا پیشنهاد تولید 350 هزار بشکه و شرکت مرسک پیشنهاد تولید 450 هزار بشکه داده است که میبینید، اعداد با هم چقدر اختلاف دارند و این نشان میدهد که تکنولوژی چقدر میتواند مؤثر باشد.
به گفته این مقام مسوول هم اکنون ما از این مخزن روزانه 50 هزار بشکه نفت برداشت میکنیم و اگر وزارت نفت بحث تکنولوژی را مطرح میکند، تعارف و یا شعار نیست، بلکه یک موضوع کاملاً جدی است که میتواند افق انرژی ما را عوض کند و تراز تولیدات ما را در دنیا بالا ببرد که در برابر عربستان حرفهای جدی برای گفتن داشته باشیم.
آبتیمور، نماد توسعهنیافتگی صنعت نفت ایران
رامین فروزنده تحلیل گر حوزه انرژی در کانال تلگرامی خود با بیان اینکه موضوع مهم مطرح شده از جانب مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در کنگره نفت و نیرو ،قبل از این چندین بار با محوریت پیشنهاد شرکت دانمارکی مرسک برای توسعه میدان آبتیمورمورد تاکید قرار گرفته و به آن پرداخته شده است ،افزود:هماکنون روزانه ۵۵هزار بشکه نفت از میدان آبتیمور تولید میشود. از سال ۱۹۹۱ تاکنون، مجموعاً ۳۰۰میلیون بشکه نفت از این میدان تولید شده است و این، نمادی از توان توسعه میدان از ایران است.
در طرح پیشنهادی مرسک، قرار است تولید در چند مرحله ابتدا به ۱۰۰، سپس ۲۵۰ و نهایتاً به ۴۵۰هزار بشکه در روز برسد. بنابراین برنامه افزایش تولید از ۵۵هزار بشکه در روز به ۴۵۰هزار بشکه در روز نمادی از پتانسیل مغفول توسعه میادین ایران است.
باید اذعان کرد که توان توسعه میادین ایران بسیار بیشتر از میزان فعلی است؛ اما در نتیجه سالها نبود ارتباط با صاحبان فناوری و سرمایه دنیا، که خود ناشی از تحریم و قراردادهای غیرجذاب بوده، این توان در عمل بلااستفاده باقی مانده است. قراردادهای جدید نفتی اگرچه در مقایسه با مدلهای مشارکت در تولید، نمیتوانند شرایط مناسبی را فراهم کنند، اما گامی رو به جلو هستند تا ابتدا بپذیریم که دهه ها فاصله میان سطح صنعت نفت ایران و پیشروان جهان وجود دارد؛ و سپس به جبران این عقبماندگی بپردازیم.
براساس بررسیهای صورتگرفته، در چارچوب تفاهمنامههای فعلی IPC، امکان افزایش تولید معادل سه میلیون بشکه در روز وجود دارد. این، بخش اندکی از کوه یخ توسعهنیافتگی صنعت نفت ایران است.
بخش اعظم آنچه که از آن تحت عنوان توان شرکتهای تابعه نفت در توسعه میادین یاد میشود، ناشی از انحصار دهها ساله شرکتهای مذکور در کشوری بوده که انبوهی از میدان های عظیم و ارزان در آن وجود دارد؛ آن هم در غیاب یک حسابرس مستقل که بتواند میزان بهرهوری سرمایه و نیروی انسانی را اعلام کند.
شرکتهای تابعه نفت به صورت انحصاری مسوول ارزیابی و توسعه و سپس قضاوت درباره عملکرد خود بودهاند و طبیعی است که هر ادعایی در این حالت نمیتواند پذیرفته باشد. اکنون با ورود شرکتهای خارجی، توسعهنیافتگی صنعت نفت ایران در حال نمایان شدن است. و شاید همین، دلیل اصلی برخی مخالفتها با IPC باشد.