نگاه کردن خانم به وجه و کفین و مواضعی که مردان به طور متعارف نمی پوشانند بدون لذت و ریبه اشکالی ندارد ولی چنانچه موجب وقوع در معصیت باشد جایز نیست. (استفتائات امام (ره)، ج3)
سوال: آیا نگاه بدون لذت و مفسده، به عکس زن مسلمانی که آرایش غلیظ کرده، ولی حجاب اسلامی را کاملاً رعایت کرده است، حرام است؟
بر فرض سوال، اگر مرد صاحب عکس را نمی‌شناسد، اشکال ندارد، البته برخی از فقها (آیة الله العظمی صافی گلپایگانی) به این جهت که نگاه به این‌گونه تصاویر، معمولاً انسان را در معرض گناه قرار خواهد داد، اجتناب از چنین نگاهی را توصیه نموده‌اند.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورتی که صاحب عکس را بشناسد جایز نیست، و اگر آن‌را نشناسد و منشأ فسادی نگردد جایز است.
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
اگر صاحب عکس را نشناسد اشکال ندارد.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چون معرض افتادن به فساد است باید اجتناب شود.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اشکال ندارد.
سوال: آیا نگاه کردن اتفاقی به زنی که حجاب خود را رعایت نکرده حرام است؟
جواب: نگاه اتفاقی حرام نیست ولی باید سعی کنید که سریعاً نظر خود را برگردانید و نظر را ادامه ندهید. (استفتائات آیت الله مکارم، ج2، ص254)
سوال: آیا نگاه کردن به عکس شهدا و انس گرفتن با آنها و همچنین نگاه کردن به صورت بزرگانی مثل مراجع تقلید و دیگران چه حکمی دارد؟
جواب: اگر نگاه به قصد لذت نباشد و خوف افتادن در گناه نباشد اشکالی ندارد. (ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری، ج2، س100)
سوال: نگاه کردن به صورت استاد یا معلم بدون قصد ریبه چه حکمی دارد؟
جواب: نگاه کردن خانم به وجه و کفین و مواضعی که مردان به طور متعارف نمی پوشانند بدون لذت و ریبه اشکالی ندارد ولی چنانچه موجب وقوع در معصیت باشد جایز نیست. (استفتائات امام (ره)، ج3، ص262، س16)
سوال: مقصود از ریبه و مفسده در نگاه به نامحرم چیست؟ آیا شامل احساس درونی گذرا نیز می‌شود؟
مقصود از ریبه و مفسده‌ای که در بحث نگاه به نامحرم و یا صحبت و ارتباط اجتماعی میان زن و مرد نامحرم مطرح شده، این است که؛ این امور باعث انجام گناه گردد و یا فکر و ذهن را به سوی شهوت‌رانی بکشاند و باعث آلودگی افکار بشود. نه خطورات ذهنی و احساسات درونی لحظه‌ای و گذرا که قدرت مقابله با آن در بیشتر افراد وجود دارد. علاوه بر نگاه، باید از رفتارهای دیگری که افراد را به سوی گناه کشانده و یا دست کم ترس از آن وجود داشته باشد خودداری نموده و ظرفیت ذهنی و قلبی خود را بالا برد.
سوال: دیدن تصاویر و فیلم غیر مجاز چه حکمی دارد؟ در صورتی که پخش زنده نباشد و بازیگر را شخص نشناسد چه حکمی دارد؟
جواب: دیدن تصاویر و فیلمهایی که موجب فساد اخلاق می گردد با قصد ریبه و بدون آن جایز نیست. و آنچه شنیده اید که دیدن تصویر نامحرم, بدون قصد لذت و بدون وجود مفسده دیگر است. (ترجمه اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری، ج2، ص124)
نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، بنا بر احتیاط واجب، حرام است
چند استفتاء از آیة الله بهجت (ره):
ـ بنا بر احتیاط واجب نگاه کردن مرد به بدن و موى دخترى که نُه سالش تمام نشده ولى خوب و بد را مى فهمد جایز نیست، اگرچه بدون قصد لذت هم باشد. ـ نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، بنا بر احتیاط واجب، حرام است. و همچنین نگاه کردن زن به بدن پسرى که بالغ نشده ولى خوب و بد را مى فهمد، جایز نیست. و اما جواز نگاه کردن زن به قسمتى از بدن مرد نامحرم که غالباً باز است، مثل سر، خالى از وجه نیست، مگر این که این نگاه کردن کمک به معصیت باشد.
ـ نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موى آنان چه با قصد لذت و چه بدون آن، حرام است. و نگاه کردن به صورت و دست هاى آنها اگر به قصد لذت باشد، حرام است، و امّا بدون قصد لذت، نگاه به آنها بنا بر اظهر جایز است.
ـ دست زدن مرد به بدن زن نامحرم یا دست زدن زن به بدن مرد نامحرم، مثل نگاه کردن، حرام است. و دست زدن مرد به صورت و دست هاى زن نامحرم و بالعکس نیز بنا بر اظهر جایز نیست.
ـ نگاه کردن به زنان اهل ذمّه بلکه به زنان کافرى که از هنگام تولد محکوم به کفر هستند به جاهایى از بدن آنها که عادتا پوشانیده نمى شود، بدون قصد لذت و در صورتى که خوف واقع شدن در حرام نباشد، جایز است. و بنا بر اظهر نگاه کردن به زنان بادیه نشین و غیر آنها که عادت به پوشاندن ندارند، بدون قصد لذت، جایز است مگر در صورت خوف وقوع در حرام، پس معاشرت با آنها در داد و ستد و سایر نیازها، جایز است.
