تاریخ هیچ تمدنی خالی از کتاب و کتابت نبوده است. همه فرهنگها با کتاب آغاز میشوند و با کتاب رشد میکنند. در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند.
فرهنگ، محوریترین برگ هویتی یک ملت محسوب میشود و یکی از راههای مهم توسعه فرهنگی اهمیت دادن به مسئله کتاب، کتابخوانی و ترویج مطالعه در جامعه، خصوصاً در میان کودکان و نوجوانان است.
در واقع از شاخصهای مهم توسعهیافتگی هر جامعه سرانه مطالعه، میزان تولید و مصرف اطلاعات و کالاهای فرهنگی در آن جامعه است و بنا بر اهمیت این مسئله دولتها و سیاستگذاران برنامهریزیهایی در این باره صورت دادهاند و کتاب و کتابخوانی در جوامع توسعهیافته اهمیت خاصی یافته است.
نقش کتاب در هدایت، رستگاری و پیشرفت علمی و فرهنگی انسانها و جامعه بشری بسیار تعیینکننده است.
مطالعه کردن، یعنی بهتر و بیشتر دانستن، یعنی بهتر سخن گفتن، بهتر اندیشیدن و بهتر عمل کردن و چه کسی پیدا میشود که از این خصوصیات بینیاز باشد؟
در تعریف عامیانه، سرانه مطالعه میانگین مدت زمان مطالعه فرد یا تعداد صفحات و کتاب در یک شبانه روز است.
در آخرین آمار سرانه مطالعه ایرانیان با لحاظ کردن خواندن قرآن و ادعیه، روزنامه و مجلات و کتب دیگر 75 دقیقه اعلام شده است که تنها 15 دقیقه از آن به خواندن کتاب اختصاص دارد.
با تحقیق کلی در این حوزه و جمعآوری گزارش میدانی از میان مردم درباره تأثیرات سینما و فیلمهای آن بر کتاب و کتابخوانی به نتایج زیر میرسیم:
1.با توجه به آمار مطالعه پایین کشور باید برای این امر فرهنگ سازی شود و با توجه به روز جهانی کودک از تهیه کنندگان فیلم کودک خواستاریم تا در فیلم های خود به ترویج فرهنگ کتابخوانی بپردازند.
2.کتابخوانی اهمیت بسیار زیادی دارد؛ به خصوص که شروع آن از دوره کودکی و نوجوانی باشد. چون شاکله اصلی فکری و شخصیتی هر شخصی در این دوره شکل میگیرد و اگر کودک عادت کند به کتابخوانی آینده درخشان تری خواهد داشت.
3. موضوع دیگر در این بحث مداومت آن است؛ اگر انسانی، از کودکی به چیزی عادت کند در بزرگی نیز در اجرای آن مداومت می کند.
4. اثر کتابخوانی در زندگی فردی، باعث عمیقتر شدن فرد و جلوگیری از اظهار نظر و تفکرات سطحی او می شود و در نتیجه بر اوضاع موجود جامعه تاثیر مثبت می گذارد. فیلم سازان می توانند همین موضوع را به عنوان یک سوژه استفاده کنند و تاثیر دو انسان که یکی مطالعه داشته و دیگری مطالعه ای نداشته را به پرده سینما بکشند و کودکان را ترغیب به کتابخوانی کنند.
5. کتابخوانی و قصه خوانی یکی از ضروریات بسیار مهم برای کودکان است و با ساخت و نمایش داستانهای شیرین ایرانی کودکان را به سمت کتابخوانی بکشانیم.
6. کتابخوانی باعث افزایش اعتماد به نفس، رشد اجتماعی و در نتیجه تعامل و همکاری کودک با دیگران در جامعه میشود.
7. داستانها و روایتهایی که کودکان ما میبینند اثر عمیقی در فکر و روحیه و تخیل آنان میگذارد و به همین وسیله ارزشهای اخلاقی بسیاری همانند راستگویی، جوانمردی و ... در کودک نهادینه میشود.
8. کتاب ابزار مناسبی برای پرورش تخیل بچه هاست. آنها را با تجربههای مختلف و موقعیتهای گوناگون رو به رو می کند و بعدها اگر با مشکلی مشابه آن رو به رو شدند، پیش زمینهای در مورد آن موضوع دارند.
9. در سینمای ایران میتوانند در جهت تکمیل روند آموزش کتابخوانی در فیلمهای کودک به نمایش روشهای مطالعه کتاب اعم از دیداری یا شنیداری بپردازند و به افزایش سرانه مطالعه کشور کمک کنند.
و در پایان، امیدواریم با توجه به تأکیدات مهم در امر کتابخوانی و ضروریات بسیار آن برای کودکان در افزایش سرانه مطالعه، شاهد محصولات پرباری از این حوزه باشیم و درخشش هرچه بیشتر کودکان خود را در آینده ببینیم.