بسیاری از دانش آموختگان مقطع لیسانس چون نمی توانند وارد بازار کار شوند،به ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا می پردازند تا از این هم اوقات بیکاری خود را سپری کرده و هم در امید یافتن کاری بهتر باشند. امروز کشور با سونامی فارغ التحصیلان بیکار فوق لیسانس و دکتر روبرو است.
در حال حاضر 90 هزار نفر دانشجو در مقطع دکترا، 800هزار نفر دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد وجود دارد که از این میان حدود 75 درصد بیکاران دانش آموخته دانشگاه ها هستند. مطابق آمارهای ارائه شده نرخ بیکاری تحصیل کردگان 35 درصد است. مطابق آمارهای ارائه شده از سوی کارشناسان بازار کار از هر سه جوان تحصیلکرده یک نفر بیکار و از هر 4 نفر جویان کار 3نفر دارای مدرک دانشگاهی هستند. با توجه به اینکه فارغ التحصیلان با داشتن مدارک کارشناسی موفق به یافتن شغل نیستند،کنکور از مقطع ورودی دانشگاه ها به تحصیلات تکمیلی منتقل شده است.
بحران بیکاری امروز کشور تنها برای فارغ التحصیلان دانشگاهی است و این نوع از بازار کار 3 قفله شده و دولت نمی تواند برای رونق آن کاری بکند، وگرنه بازار مشاغل ساده بحرانی ندارد و در بسیاری از موارد رونق هم دارد و مشاغل نیازمند مهارت و تخصص نیز تقریباً خوب بوده و ممکن است در دوره ای دچار شدت و ضعف شود، ولی مشکل خاصی نیست و مسئله تنها بیکار ماندن میلیونی فارغ التحصیلان بیکار است.
برخی فارغ التحصیلان دانشگاهی نیز برای جلوگیری از زیان بیشتر به کسب و کارهایی غیر از تحصیلات خود دست زده اند و با وجود اینکه سال ها عمر و هزینه خود را صرف تحصیلات دانشگاهی کرده اند، امروز به دلیل نبود زمینه اشتغال در رشته های تخصصی، وارد مشاغل و حرفه های دیگری شده اند یا به تحصیلات در مدارج بالاتر رفته اند به امید اینکه شغلی بیابند.
آمار داوطلبان کنکور ارشد از سال 85 تا 96 نشان می دهد که در سال 85 تعداد داوطلبان کنکور ارشد 350 هزار نفر، در سال 86 این تعداد به 470 هزار نفر،سال 87 به 531هزار نفر،88به 673هزار نفر،89 به 770هزار نفر،90 به 870 هزار نفر،91به 930 هزار نفر،92به 896 هزار نفر،93 به 951هزار نفر،94به 813 هزار نفر،95 به 761هزار نفر و 96 به 878 هزار نفر رسیده است. یعنی افزایش 15.37 درصدی داوطلبان در سال 96 نسبت به 95را شاهد بودیم که این نشان دهنده این که فارغ التحصیلان کارشناسی به دلیل نداشتن شرایط کاری مناسب به سمت گذراندن تحصیل در مدارج بالاتر را کرده اند.
