1- دعاى عرفه، دعایی از سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) مى باشد. چنانکه بشر و بشیر فرزندان غالب اسدى مى گویند: ما در روز عرفه در عرفات خدمت امام حسین(ع) بودیم. حضرت از خیمه به همراه اهل بیت، فرزندان و شیعیانشان خارج شدند و ایستادند در سمت چپ کوه (جبل الرحمة) در زیر آسمان و دست هاى خود را با حالت خشوع مقابل صورت گرفتند و این دعا را خواندند( این دعا در مفاتیح الجنان موجود می باشد.)
2- گرچه همة حالات زندگی برای نیایش مناسب است ولی دوران پربار حج و حضور در مواقف آن، شکوه بیشتری برای دعا و تأثیر فراوانتری برای نیایش به درگاه پروردگار جهان دارد و چون دعا از ضمیر صاف، مورد قبول است و احرام و آهنگ کعبة پاک، در تصفیة ضمیر تأثیر به سزایی دارد، نیایش در حج و دعا در مواقف آن بهترین اثرها را به همراه خواهد داشت. از این رو برای هر برنامه از مناسک حج. دستور ویژهای در مورد نیایش داده شده است و عمدة آن دعای عرفه در صحرای عرفات و همراه تودة مردم گرد آمده از سراسر جهان و عُشاق مشعر و مشتاقان کوی مناست.
در واقع، دوران حج، دوران شناخت و معرفت خداوند است. و عرفه روز عرفان حقیقی خالق هستی از راه راز و نیاز و توبه است.
3- توضیحی در مورد دعای عرفه
دعاهای خاص حج آکنده از برکات زمانی و مکانی و غیر آن است. بهترین نیایشی که جنبه سیاسی ـ عبادی حج و زیارت را به خوبی تبیین می کند، زیرا حضرت امام حسین(ع) در این دعا هم دستور کفر ستیزی و راه طاغوت زدایی و رسم سلحشوری و سنّت سرکوبی جنایتکاران را ارائه می کند و هم ستایش حکومت اسلامی و تقدیر دولت مکتبی و ظهور ولایت الهی را نشان می دهد و هم تجلّی هستی ذات اقدس خداوند و ظهور گسترده و همه جانبه آن ذات مقدس و خفای هر چه غیر اوست در پرتو نور او و پی بردن به او از خود او و به غیر او بها ندادن و غیر او را به او شناختن و ذاتش را عین شهود و مستغنی از استشهاد دانستن را تفهیم می کند.
