آنچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز غدیر بر همه مسلمانان تکلیف فرموده اند. این است که امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ائمه از فرزندان ایشان تا حجة بن الحسن (عج) را مولای خویش بدانیم و قید غلامی ایشان را بر گردن انداخته، به لوازم آن مقید گردیم. متأسفانه آنچه از واقعه ی غدیر تا کنون، مورد فراموشی قرار گرفته، توجه مبحث ولایت امیرالمومنین (ع) است.
از همان لحظات اولیه در سال دهم هجری بسیاری از مردم، منافقانه با امیرالمؤمنین (ع)دست بیعت دادند و آنگونه که پیامبر صلی الله علیه و آله دستور فرموده بودند با دل و جان، دست و زبان، تسلیم علی بن ابی طالب علیه السلام نشده و به ولایت امام علی (ع)تن ندادند، هم اکنون که ما در زمان ولایت آخرین وصی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قرار گرفته ایم باید منصفانه درباره ی وضعیت خویش به داوری بنشینیم که چقدر در انجام این وظیفه ی قلبی و جوارحی خود موفق بوده ایم؟ حداقل در روز غدیر که متعلق به وجود مقدس ولی عصر (عج)است, چقدر از صاحب غدیر و حقوق ایشان یاد می شود؟ گاهی بی توجهی و غفلت شیعیان نسبت به ایشان چنین می نماید که عهد پیامبر صلی الله علیه و آله در بین مسلمانان زمان غیبت هم به دست فراموشی سپرده شده و در روز غدیر هم آن چنان که شایسته است، حق امام علیه السلام ادا نمی شود. با وجود اینکه جشن ها و مراسمی به مناسبت این روز برگزار می شود و این عید مورد اکرام و بزرگداشت قرار می گیرد ولی پیام غدیر که همان فرمان ولایت حجة بن الحسن(عج) است در این زمان کاملاً مسکوت باقی می ماند و ما که مدعی تشیع در زمان غیبت حضرت مهدی (عج)هستیم در پایبندی به مفاد این خطبه مرتکب قصور گشته ایم و چه بسا وظیفه ی خود را هنوز نشناختیه ایم.
بنابراین کسی که حضرت مهدی (عج) را مولای خود می داند همواره باید اعمال خویش را در جهت رضایت ایشان قرار داده و مورد بررسی قرار دهد که مرتکب کوتاهی در ایفای نقش سر سپردگی نگشته و چیزی از حقوق ایشان را پایمال نکرده باشد.پس آنگاه که دستان مبارک صاحب غدیر را از فراسوی قرنها می فشاریم باید بدانیم که تبریکش به ما چه می گوید؟ این کاروان هزار و چهار صد ساله که از گذرگاه پر خطر سقیفه عبور کرده از سپردن میراث جاودانه ی غدیر به دست ما چه انتظاری دارد؟باید بدانیم که امروز پرچم سبز غدیر در دست صاحب آن حضرت بقیة الله (عج) بر بلندای تاریخ می درخشد و شیعه مکلف است که با صدایی رسا اعلام کند که اگر در روز غدیر سال دهم هجری در کنار برکه ای با علی علیه السلام دست بیعت داده است و شنیده است آنچه را که پیامبرمان گفت و تسلیم شده است به آن امری که از جانب پرودگار آورد اینک با قلب و جان و زبان و دستش با یادگار غدیر و موعود غدیر هم پیمان می شود تا این نبأ عظیم را به نسلهای آینده برساند.
هیجدهم ذی‌الحجه یادآور واقعه‌ای تاریخی است که در آن رسول خدا(ص) به امر خداوند متعال حضرت علی(ع) را به‌عنوان خلیفه و جانشین خود در منصب امامت و ولایت امت منصوب کرد، تا ترازو شاخص حاکم اسلامی برای همه مسلمانان تبیین شود و در حافظه تاریخی بماند و چراغ راه امت پیامبر(ص) تا آخر باشد هر چند که بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) بخشی از مسلمانان به پیام این واقعه مومن ماندند و تا پای جان برای تثبیت پیام غدیر تلاش کردند اما بسیاری هم متوجه پیام آسمانی غدیر نشدند و با ذهن بشری خود به تحلیل واقعه پرداختند تا کارآمدی تدبیر الهی پیامبر اسلام در لابه‌لای هیاهوها دیده نشود و امت پیامبر از ثمره شیرین و گوارای آن بی‌بهره بمانند. واقعه‌ی غدیر از ابعاد مختلف و از جهات متفاوت دارای درخشندگی خاصی در تاریخ اسلام از لحاظ سند، اطمینان از اصل و فرع آن، کثرت راویان و اعتماد بزرگان و علمای مسلمین، دارای قدرت و استحکامی بی‌نشیر است که در راس راویان نام اهل بیت رسول خدا(ص) یعنی علی و فاطمه و حسن و حسن علیه‌السلام می‌باشد. نزول آیه 67 و 3 سوره مائده در ارتباط با این رویداد بزرگ است که بر طبق نظر مفسران نام‌آور شیعه و سنی، شان نزول این آیات مربوط به واقعه غدیر خم است
.
علامه امینی در ابتدای جلد نخست الغدیر می‌فرماید:
«در نظر خردمندان ارج و شرف هر چیز وابسته به نتیجه و به اندازه ثمر آن است. مهم‌ترین مطلبیکه با توجه به نتیجه‌اش دارای موقعیت شایانی است، آن بخش‌هایی است که پیدایش ادیان را نشان می‌دهد و مذاهب بر آن پایه‌گذاری مشده و سرچشمه‌ی عقاید ملت‌ها و جمعیت‌هایی قرار گرفته است، از این رو این بخش از تاریخ که مبدا پیدایش اعتقادات و مقدسات ملت‌هاست به ابدیت راه جسته است و هیچ‌گاه تاریخ جهان آن را فراموش نمی‌کند و با جاودانگی و همیشگی در سراسر دوران خودنمایی می‌کند. داستان غدیر از بااهمیت‌ترین موضوعات این بخش از تاریخ است، زیرا مذهب آن ملت‌ها و طوایفی که آل رسول را پیروی کردند بر این واقعه پایه‌گذاری شده است.»
به عبارتی دیگر با فرارسیدن عید غدیر، این واقعه بزرگ تاریخی در اسلام دل‌ها متوجه یک امر مهم اعتقادی و اجتماعی و سرنوشت‌ساز در زندگی می‌شود که آن «ولایت و رهبری جامعه دینی» است. در تاریخ اسلام دو حادثه مهم و بزرگ خودنمایی می‌کند که از یکی رسالت و از دیگری امامت به‌وجود آمد. نخستین حادثه نزول وحی بر قلب مبارک پیامبر اسلام بود که رسالت پیامبر(ص) را در پی داشت و دومین حادثه غدیر بود که امامت را به‌وجود آورد و در حقیقت ادامه رسالت بود یعنی روز غدیر همان قدر اهمیت دارد که روز بعثت در رسالت پیامبر اعظم.
اهمیت این مطلب را از نزول آیه 67 سوره مائده به‌خوبی درک می‌کنیم “یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرین»، پیامبر گرامی اسلام(ص) هم فرمان خداوند را ابلاغ کرد من کنت مولاه فعلی مولاه
و لذا وقتی پیامبر امر خداوند متعال را به امت ابلاغ کرد آیه 3 سوره مائده نازل شد که: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً» در جهان امروز، زمینه و عطش فراوان برای فهم دیقیق پیام غدیر و باز تعریف آن فراهم شده است.
انقلاب اسلامی ما و ثمرات بی‌شمار آن در داخل و خارج نگاه‌ها را متوجه مذهب تشیع که برگرفته از پیام غدیر است نموده است. بر همه کسانی که تریبونی در اختیار دارند و شنونده‌ای، مخصوصا مبلغین و سخنرانان و مداحان گرانقدر لازم است که پیام غدیر را به جامعیت بیش تری به ویژه برای نسل جوان بازگو کنند و بعضی شبهات را که از ناحیه مغرضین و غافلین و جاهلین راجع به مساله ولایت مطرح می‌شود عالمانه پاسخ گویند.
پیام غدیر از منظر امام خمینی(ره)
ولایتی که در غدیر است به معنای حکومت است نه معنای مقام معنوی، مساله، مساله حکومت است. مساله سیاست است خدای تبارک و تعالی این حکومت و این سیاست را امر کرد که پیغمبر به حضرت امیر واگذار کند. صحیفه ج 20 ص 113-115
روز غدیر از بزرگ‌ترین اعیاد مذهبی است، این عید عیدی است که متعلق مستضعفان است. عید محرومان است عید مظلومان جهان است. عیدی است که خدای تبارک و تعالی به‌وسیله پیامبر اکرم (ص) برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبلیغات و ادامه راه انبیاء، حضرت امیر را منصوب فرمودند. صحیفه ج 19 ص 163
پیام غدیر از منظر مقام معظم رهبری
عید غدیر را فرمودند «عیدالله الاکبر» از همه اعیاد در تقویم اسلامی این عید بالاتر است، پر مغزتر است، تاثیر این عید از همه اعیاد بیش‌تر است. چرا؟ چون تکلیف امت اسلامی در زمینه‌ی هدایت در زمینه حکومت در این حادثه غدیر معین شده است. حرفی نیست که بر طبق توصیه پیامبر اعظم در غدیر عمل نشد، پیغمبر هم طبق بعضی روایات خبر داده بود که عمل نخواهد شد اما مسئله غدیر، مسئله ایجاد یک شاخص است. یک معیار و میزان است تا آخر دنیا مسلمانان می‌توانند این شاخص را این معیار را جلوی خودشان قرار بدهند و تکلیف مسیر عمومی امت را معین کنند. 15/09/1388
خصوصیت غدیر در مساله ولایت است، آن عاملی که ضامن اجرای احکام است، حکومت اسلامی و حاکمیت قران است والا اگر آحاد مردم، ایمان و عقیده و عمل شخصی داشته باشند لیکن حاکمیت چه در مرحله قانون‌گذاری و چه در مرحله اجرا در دست دیگران باشد، تحقق اسلام در آن جامعه به انصاف دیگران بستگی دارد. 16/01/1378
پیام‌های دیگر غدیر به نسل امروز
اسلام دین کامل و جامع است و برنامه‌ای مدون برای اداره زندگی بشر در تمام عرصه‌های فردی و اجتماعی دارد و لذا «دین از سیاست جداناپذیر است» پیام جاودانه غدیر. تربیت انسان دینی احتیاج به تاسیس یک جامعه دینی دارد و تاسیس آن فرایندی است که تنها از طریق حکومت دینی امکان‌پذیر است.
انقلاب اسلامی ایران به عنوان جلوه‌ای از عینیت و تحقق آرمان پیامبر در غدیر خم و نیز با اجرایی کردن نظریه حاکمیت ولایت فقیه به‌عنوان استمرار امامت کارآمدی دین را برای اداره بشر اثبات نمود. غدیر مرکز ثقل تاریخی اندیشه سیاسی در اسلام و سند تاریخی تفکیک‌ناپذیری دین از سیاست است. راهبرد پیوسته دین در عرصه روابط اجتماعی ملت‌ها به‌ویژه ملت‌های مسلمان دعوت به اصول و مبانی مشترک است. اگر پیام غدیر در صدر اسلام عملی می‌شد امامت امام معصوم و حاکمیت آن باعث ایجاد وحدت در امت پیامبر می‌شد و ثمره این وحدت رسید به آرمان‌شهری که خداوند متعال با حاکمیت دین وعده داده بود می‌شد.
ما در زمان خود ثمره حاکمیت امامت را دیده‌‌ایم که جامعه‌ی ما از میان این همه طوفان ها، بحران‌ها و چالش‌های متفاوت که هر یک می‌توانست باعث گسیختگی ملت ما شود به سلامت عبور کرد و نمام تهدیدها با مدیریت ولایت فقیه به فرصت تبدیل و ما امروز زمینه‌ساز باز تولید تمدن اسلامی با مرکزیت ایران اسلامی هستیم. نظریه ولایت فقیه تضمین‌کننده حضور پیوسته دین در قلمرو زندگی بشر است و لذا ما دفاع نظری و عملی از ضرورت حضور انسان کامل در قلمرو زندگی انسان اثبات کننده حقانیت «غدیر» است.
رسالت اصلی انقلاب اسلامی ایران به عنوان پیش‌درآمد انقلاب جهانی حضرت مهدی(عج) استقرار عدالت است زیرا که عدالت علت تامه، معنویت در جامعه می‌باشد در صورت استقرار نسبی عدالت، جمهوری اسلامی مدل موفق از مدیریت دینی به شایستگی معرفت اسلام علوی و مبشر اسلام مهدوی خواهد بود. استقرار عدالت جوهره اصلی پیام غدیر است در سایه حاکمیت انسان کامل. پیام غدیر به نسل ما این است؛ سعادت و رستگاری جامعه انسانی تنها در گرو جاری شدن احکام الهی در تمامی زمینه های فردی و اجتماعی تحت زعامت و مدیریت انسان کامل و الهی است.
